Omphalina
![]() Pępówka kubkowata | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
pępówka |
| Nazwa systematyczna | |
| Omphalina Quél. Enchir. fung. (Paris): 42 (1886) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Omphalina pyxidata (Bull.) Quél. | |

Omphalina Quél. (pępówka) – rodzaj grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Charakterystyka
Grzyby żyjące przeważnie w glebie, rzadziej na drewnie. Wytwarzają owocniki o suchych, higrofanicznych kapeluszach o blaszkowym hymenoforze i tzw. „pępkiem” w centrum. Blaszki hymenoforu są zbiegające i szeroko rozstawione, o nieregularnej tramie. Zarodniki pępówek mają pokrój eliptyczny, są gładkie, pozbawione pory rostkowej, a ich wysyp zarodników jest przeważnie biały (czasem różowy), nieamyloidalny[2].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Agaricus trib. Omphalia Fr.
- Botrydina Bréb. ex Menegh.
- Coriscium Vain.
- Helotium Tode
- Omphalia (Fr.) Staude
- Phaeotellus Kühner & Lamoure
- Phalomia Nieuwl.
- Phytoconis Bory[3].
Polską nazwę podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym rodzaj ten opisywany był też jako bedłka, lub pępowiec[4].
Liczne gatunki dawniej zaliczane do rodzaju Omphalina zostały w wyniku najnowszych ustaleń taksonomicznych przeniesione do innych rodzajów, szczególnie do rodzaju Arrhenia[5].
- Omphalina mutila (Fr.) P.D. Orton 1960[6]
- Omphalina pyxidata (Bull.) Quél. 1886 – pępówka kubkowata
- Omphalina setipes (Fr.) Raithelh. 1992 – tzw. spinka fioletowotrzonowa
- Omphalina subhepatica (Batsch) Murrill 1916 – pępówka wątrobiana[7]
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[5]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według W. Wojewody[4] i innych[6].
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 479–483, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- 1 2 Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-08-27].
- ↑ W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Omphalina hepatica.
