Oxybelis vittatus

	Oxybelis vittatus
	(Girard, 1854)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Colubroidea
Rodzina	połozowate
Podrodzina	Colubrinae
Rodzaj	Oxybelis
Gatunek	Oxybelis vittatus
Synonimy
	Dryinus aeneus — Wagler, 1824; Dryophis vittatus Girard, 1854; Oxybelis aeneus aeneus — Bogert & Oliver, 1945; Oxybelis aeneus — Keiser, 1974 (częściowo);
	Dryinus aeneus — Wagler, 1824; Dryophis vittatus Girard, 1854; Oxybelis aeneus aeneus — Bogert & Oliver, 1945; Oxybelis aeneus — Keiser, 1974 (częściowo);

Oxybelis vittatus – gatunek węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w Ameryce Centralnej. Prowadzi dzienny, nadrzewny tryb życia.

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1854 roku Charles Frédéric Girard na łamach „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. Autor nadał wężowi nazwę Dryophis vittatus^[2]. Jako miejsce typowe podał wyspę Taboga w Zatoce Panamskiej (Panama). Holotyp jest oznaczony jako USNM 7315^[a]. Takson ten był dawniej synonimizowany z Oxybelis aeneus, ale w 2020 roku w wyniku badań filogenetycznych Jadin ze współpracownikami potwierdzili status gatunkowy Oxybelis vittatus^[1]. Nie wyróżnia się podgatunków^[3].

Etymologia

Oxybelis: gr. οξυβελης oxubelēs „ostro zakończony, ostry”^[4].
vittatus – łac. vittatus – „wstążka, ozdobiony wstążką”^[3].

Morfologia

Jest to średniej wielkości wąż o głowie z cienkim pyskiem o dużej szczęce. Górna część głowy jednolicie brązowa, z lekko widocznym ciemniejszym paskiem ocznym, poniżej którego boki i spód głowy są białawe lub żółtawe. Tułów cienki i smukły, przeważnie jednolicie jasnobrązowy. Brzuch jednolity, od białawego do żółtozielonego, ostro odcięty od grzbietu. Ogon długi^[2]^[3].

Wymiary^[2]^[3]:


	Samiec	Samica
Długość całkowita (mm)	1149–1323	940–1345
Długość SVL^[b] (mm)	653–763	510–832
Długość TL^[c] (mm)	460–560	410–518
Tarczki brzuszne	179–197	184–203
Tarczki podogonowe	154–188	146–184

Występowanie

Oxybelis vittatus występuje w Panamie i prawdopodobnie dalej na południe do departamentu Chocó w zachodniej Kolumbii^[3].

Ekologia i zachowanie

Gatunek prowadzi dzienny, nadrzewny tryb życia. Dieta tego gatunku składa się z małych ryb (np. z rodzaju Rivulus), płazów (np. drzewołaz karłowaty), jaszczurek (m.in. bazyliszek zwyczajny, Anolis auratus, Gymnophthalmus speciosus, legwan zielony, Gonatodes albogularis, Cnemidophorus lemniscatus)^[5].

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN wąż Oxybelis vittatus nie jest jeszcze uwzględniany^[6].

Uwagi

↑ USNM – Smithsonian Institution, Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (NMNH – National Museum of Natural History), Waszyngton^[7].
↑ SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.
↑ TL – ang. Tail length – długość ogona od odbytu do końca ogona.

Przypisy

1 2 Robert C.R.C. Jadin Robert C.R.C. i inni, Not withering on the evolutionary vine: systematic revision of the Brown Vine Snake (Reptilia: Squamata: Oxybelis) from its northern distribution, „Organisms Diversity & Evolution”, 20, 2020, s. 723–746, DOI: 10.1007/s13127-020-00461-0 (ang.).
1 2 3 4 CharlesCh. Girard CharlesCh., Abstract of a report to Lieut. James M. Gilliss, U.S.N., upon the reptiles collected during the U.S.N. Astronomical Expedition to Chili, „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”, 7, 1854, s. 226–227 (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 P. Uetz & J. Hallermann, Oxybelis vittatus (GIRARD, 1854), [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-03-08] (ang.).
↑ J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 183. (niem.).
↑ Francisco R.F. daF.R.F. Costa Francisco R.F. daF.R.F. i inni, A review of the diet of Oxybelis aeneus group (Squamata: Colubridae) including two new prey records from north-eastern Brazil, „Herpetology Notes”, 15, 2022, s. 785–795 (ang.).
↑ Taxonomy: Oxybelis – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-03-08]. (ang.).
Mark HenryM.H. Sabaj Mark HenryM.H., Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).

Bibliografia

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, OCLC 637083062 (ang.).

[uwaga_1-4] USNM – Smithsonian Institution, Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (NMNH – National Museum of Natural History), Waszyngton^[7].

[uwaga_2-6] SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.

[uwaga_3-7] TL – ang. Tail length – długość ogona od odbytu do końca ogona.

[Jadin2020-1] 1 2 Robert C.R.C. Jadin Robert C.R.C. i inni, Not withering on the evolutionary vine: systematic revision of the Brown Vine Snake (Reptilia: Squamata: Oxybelis) from its northern distribution, „Organisms Diversity & Evolution”, 20, 2020, s. 723–746, DOI: 10.1007/s13127-020-00461-0 (ang.).

[Pierwszy-2] 1 2 3 4 CharlesCh. Girard CharlesCh., Abstract of a report to Lieut. James M. Gilliss, U.S.N., upon the reptiles collected during the U.S.N. Astronomical Expedition to Chili, „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”, 7, 1854, s. 226–227 (ang.).

[rd-3] 1 2 3 4 5 6 7 P. Uetz & J. Hallermann, Oxybelis vittatus (GIRARD, 1854), [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-03-08] (ang.).

[Wagler-5] J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’scchen Buchhandlung, 1830, s. 183. (niem.).

[daCosta2022-8] Francisco R.F. daF.R.F. Costa Francisco R.F. daF.R.F. i inni, A review of the diet of Oxybelis aeneus group (Squamata: Colubridae) including two new prey records from north-eastern Brazil, „Herpetology Notes”, 15, 2022, s. 785–795 (ang.).

[iucn-9] Taxonomy: Oxybelis – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-03-08]. (ang.).

[KodyMuzeum-10] Mark HenryM.H. Sabaj Mark HenryM.H., Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[b]

[c]

[5]

[6]

[7]