Pałac Mańkowskich w Krakowie

Pałac Mańkowskich

nr rej. A-111 z 2 stycznia 1968[1]
Widok od strony południowej, z ul. Kurkowej
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Topolowa 5 ul. Zygmunta Augusta 11
Styl architektoniczny	neoklasycyzm
Architekt	Józef Sowiński Władysław Kaczmarski
Rozpoczęcie budowy	1901
Ukończenie budowy	1904
Pierwszy właściciel	Leon Mańkowski
Obecny właściciel	Wojewódzki Sąd Administracyjny
Położenie na mapie Krakowa Pałac Mańkowskich
Położenie na mapie Polski Pałac Mańkowskich
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pałac Mańkowskich
50°03′59,50″N 19°57′03,82″E/50,066528 19,951061

Pałac Mańkowskich – zabytkowy, neoklasycystyczny pałac znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy II Grzegórzki, przy ulicy Topolowej 5, na Wesołej.

Wzniesiony został w latach 1901–1903 według projektu Józefa Sowińskiego i Władysława Kaczmarskiego dla dr. Leona Mańkowskiego – indologa i wykładowcy sanskrytu. Przy budowie z architektami współpracował historyk sztuki Emanuel Świeykowski. Pałac ma fasadę z kolumnowym portykiem i dach mansardowy; otoczony jest ogrodem. Pierwotna dekoracja wnętrz (sztukaterie i polichromie) nawiązywała do klasycyzmu. Na frontonie od strony południowej widnieje herb Mańkowskich – Prawdzic.

Po II wojnie światowej pałac początkowo był siedzibą wojewodów krakowskich, a w latach 1950–1990 mieścił Muzeum Lenina.

W rezultacie adaptacji budynku dla potrzeb wystawienniczych zniszczono sztukaterie, polichromie i marmurowe kominki, ponadto pałac przeorientowano, dostawiając do północnej elewacji wielkoporządkowy portyk. W dachu utworzono lukarny i zmieniono ogród. W latach 70. XX w. pałac przeszedł remont konserwatorski.

Decyzją prezydenta miasta Krakowa z 28 lutego 1990 roku Muzeum Lenina przestało istnieć; rok później pałac zwrócono właścicielowi. Obecnie jest siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

• 
  Pałac widziany z północy, od ul. Topolowej.

• Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, wydawca Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, Kraków 2023, ISBN 978-83-66253-46-9 t. I s. 142
• Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków: WAM, 2006.