Paweł Wybierski
 kapitan | |
| Data i miejsce urodzenia |
4 stycznia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 stycznia 1960 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
_BAR.svg.png){kind=small}    _BAR.svg.png){kind=small}  | |
.jpg){kind=small}
Paweł Wybierski (ur. 4 stycznia 1899 w Zawodziu, zm. 4 stycznia 1960 w Katowicach) – polski działacz niepodległościowy i sportowy, kapitan rezerwy piechoty, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.
Życiorys
Urodził się 4 stycznia 1899 roku w Zawodziu[1][2] (ówcześnie w gminie Bogucice, od 1924 roku część Katowic[3]).
W 1919 roku został członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska[1]. Uczestniczył we wszystkich trzech powstaniach śląskich[4]. W trakcie III powstania śląskiego jako oficer kasowy 3 Katowickiego Pułku Piechoty im. Jana Henryka Dąbrowskiego walczył w bitwie w rejonie Góry św. Anny[1].
W 1920 roku był współzałożycielem KS „Siła” Zawodzie, który 7 października 1920 roku połączył się z KS „Pogoń” Katowice. Od 1926 roku był jego prezesem[2]. W latach 1935–1939 był szefem Wydziału Gier i Dyscypliny Śląskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej[1].
Ukończył kurs Szkoły Podchorążych Piechoty. W 1926 roku zweryfikowany został w stopniu podporucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku oraz z przydziałem mobilizacyjnym do 73 Pułku Piechoty[4]. Był także członkiem zarządu powiatowego Związku Powstańców Śląskich[2] oraz współzałożycielem komitetu budowy Domu Powstańca Śląskiego w Katowicach[5].
W trakcie II wojny światowej, od 1939 roku prowadził działalność konspiracyjną. Od 1943 roku był zastępcą inspektora Armii Krajowej na powiat katowicki w stopniu porucznika[1], który wiosną 1944 roku został on rozbity przez Niemców. Został on wówczas aresztowany (bądź w grudniu[4]), a samego inspektoratu już nie zdołano odbudować[6]. Wywieziono go do obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, a stamtąd do Dora-Nordhausen i Bergen-Belsen[1]. Uwolniony został przez wojska brytyjskie 15 kwietnia 1945 roku[4].
Latem 1945 roku wrócił do Polski, gdzie zamieszkał w Katowicach. Po wojnie został zweryfikowany i awansowany do kapitana rezerwy[4].
Do końca lat 40. XX wieku był aktywnym działaczem piłkarskim. Włączył się w odbudowę Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Katowicach. W latach 1949–1956 został odsunięty od działalności sportowej, po czym go rehabilitowano[2]. W latach 1957–1960 był honorowym prezesem Śląskiego Związku Piłki Nożnej. Ponadto był działaczem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych[1].
Zmarł 4 stycznia 1960 roku w Katowicach[2]. Pochowany został na cmentarzu bonifratrów przy ulicy W. Wróblewskiego w Katowicach (sektor A2, rząd 19, grób nr 1). Jego grób został wpisany do ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski[7].
Odznaczenia
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Breitkopf, Skorwider i Steuer 2011 ↓, s. 211.
- 1 2 3 4 5 Antoni Steuer: Leksykon ludzi katowickiej kultury fizycznej i turystyki. W. WYBIERSKI Paweł. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 2025-01-11]. (pol.).
- ↑ Breitkopf, Skorwider i Steuer 2011 ↓, s. 7.
- 1 2 3 4 5 Radosław Butryński: Wybierski, Paweł. www.dws-xip.com, 2021-13-07. [dostęp 2025-01-11]. (pol.).
- ↑ Monitor Polski 1934 r. nr 164, Warszawa, 20 lipca 1934, s. 4 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
- ↑ Rzewiczok 2006 ↓, s. 176.
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu: Ewidencja grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski. Wybierski. bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2025-01-11]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318.
Bibliografia
- Eugeniusz Breitkopf, Eugeniusz Skorwider, Antoni Steuer, Zawodzie: monografia dzielnicy i parafii Opatrzności Bożej w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2011, ISBN 978-83-929961-8-7 (pol.).
- Urszula Rzewiczok, Zarys dziejów Katowic 1299–1990, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2006, ISBN 978-83-87727-42-0 (pol.).