Pelophylax epeiroticus

	Pelophylax epeiroticus
	(Schneider, Sofianidou & Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Neobatrachia
Rodzina	żabowate
Rodzaj	Pelophylax
Gatunek	Pelophylax epeiroticus
Synonimy
	Rana epeirotica Schneider, Sofianidou and Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984; Hylarana epeirotica (Schneider, Sofianidou and Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984);
	Rana epeirotica Schneider, Sofianidou and Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984; Hylarana epeirotica (Schneider, Sofianidou and Kyriakopoulou-Sklavounou, 1984);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania

Pelophylax epeiroticus – gatunek płaza bezogonowego z rodziny żabowatych występujący endemicznie w zachodniej Grecji i południowo-zachodniej Albanii. Dorasta do 10 cm długości i zasiedla zbiorniki wodne, w których dochodzi do rozrodu. Gatunek bliski zagrożenia w związku ze stosunkowo niewielkim zasięgiem występowania oraz spadkiem rozmiarów i jakości jego siedlisk.

Wygląd

Płaz ten dorasta do 6–10 cm długości^[3] (samce średnio do 7,4 cm długości, a samice do 8,3 cm długości^[4]). Kształt ciała podobny do innych przedstawicieli rodzaju Pelophylax. Oczy osadzone blisko siebie, kończyny tylne długie. U większości przedstawicieli grzbiet ma jednolity zielony kolor, a na jego środku biegnie jasnozielony podłużny pasek. Grzbiet pokryty nieregularnie rozmieszczonymi ciemnozielonymi kropkami. Pachwiny są żółtawe, a uda pokryte są ciemnymi poprzecznymi pasami^[4]. Od spokrewnionej żaby bałkańskiej (Pelophylax kurtmuelleri) P. epeiroticus różni się mniej wyraźnie zaznaczonymi fałdami skóry na grzbiecie oraz mniejszym rozmiarem modzela podeszwowego^[3].

Zasięg występowania i siedlisko

Gatunek ten występuje w zachodniej Grecji wzdłuż brzegu Morza Jońskiego oraz w okręgu Saranda w południowo-zachodniej Albanii. Spotykany jest na wysokościach 0–500 m n.p.m. Występuje fragmentacja zasięgu, którego obszar wynosi 25 660 km²^[2]. Dochodzi do częstego krzyżowania z żabą bałkańską. Liczba mieszańców jest natomiast niewielka w porównaniu z liczbą osobników P. epeiroticus i żaby bałkańskiej^[3].

Gatunek ten jest silnie związany z wodą i zasiedla wody stojące, wolno płynące rzeki, kanały oraz bagna. Jego siedliska często cechują się bujną roślinnością na brzegach^[2]. Zaniepokojony ucieka w głąb lądu (w przeciwieństwie do innych przedstawicieli Pelophylax, którzy uciekają do wody^[3]).

Rozród

Okres godowy trwa od marca do lipca^[3]. Do rozrodu i rozwoju kijanek dochodzi w zbiornikach wodnych^[2]. Samce nawołują schowane pod dryfującą roślinnością wodną, a jedyną częścią ich ciała wynurzoną ponad wodę jest głowa (samce innych przedstawicieli rodzaju Pelophylax zazwyczaj nawołują dryfując po wodzie)^[3].

Status i ochrona

W czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) Pelophylax epeiroticus sklasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (Near Threatened, NT) w związku ze stosunkowo niewielkim zasięgiem występowania oraz spadkiem rozmiarów i jakości jego siedlisk^[2]. Na obszarach zajmowanych jest to gatunek powszechny, jednakowoż szacuje się, że ogólne rozmiary populacji maleją^[2].

Gatunkowi temu zagraża osuszanie terenów podmokłych, zanieczyszczanie wód, budowa tam oraz hydroelektrowni, infekcje patogenicznego grzyba Batrachochytrium dendrobatidis oraz erozja genetyczna spowodowana hybrydyzacją z innymi gatunkami rodzaju Pelophylax. W przyszłości P. epeiroticus zagrażać mogą również zmiany klimatu^[2].

Płaz ten występuje na wielu obszarach chronionych. Ponadto wymieniony jest w załączniku III konwencji berneńskiej^[2].

Przypisy

1 2 3 Pelophylax epeiroticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 8 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Pelophylax epeiroticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [dostęp 2023-07-20] (ang.).
1 2 3 4 5 6 Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 107, ISBN 978-1-4729-4137-4.
1 2 Pelophylax epeiroticus: Epirus water frog, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2023-07-20] .

[itis-1] 1 2 3 Pelophylax epeiroticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] 1 2 3 4 5 6 7 8 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Pelophylax epeiroticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [dostęp 2023-07-20] (ang.).

[:0-3] 1 2 3 4 5 6 Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 107, ISBN 978-1-4729-4137-4.

[:1-4] 1 2 Pelophylax epeiroticus: Epirus water frog, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2023-07-20] .

[1]

[2]

[3]

[4]