Penninga's Molen
 nr rej. 20842 | |
 Penninga's Molen | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Molenweg, 55 |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
3 |
| Ukończenie budowy |
1692 |
| Ważniejsze przebudowy |
1819 |
| Rozebrano |
1900 |
| Odbudowano |
1900 |
Położenie na mapie Fryzji  | |
Położenie na mapie Holandii  | |
 52°58′22″N 5°47′20″E/52,972778 5,788889 | |
Penninga's Molen (z nider. Młyn Penninga) – wiatrak holenderski zlokalizowany w Joure, w prowincji Fryzja, w północnej Holandii. Obiekt został wpisany do holenderskiego rejestru zabytków[1].
Historia
Wiatrak został zbudowany 1692 r. przez rzemieślnika Jelisa Hendricksza w Westzaan, w Holandii Północnej[1]. Służył tam jako papiernia i nosił nazwę De Jong Dolfijn (z nider. Młody Delfin)[1] lub De Koperen Berg (z nider. Miedziowa Góra)[2]. W 1819 r. wiatrak został przekształcony w ten sposób, by możliwa stała się w nim produkcja kaszy jęczmiennej[2]. Później używano go także do mielenia ryżu[1]. W 1900 r. został sprzedany i przeznaczony pod rozbiórkę. Został jednak rozebrany i przewieziony przez Zuiderzee do Joure[2]. Przedsięwzięciem kierował Jelmer Visser[1].
Wiatrak został zakupiony przez Auke'a Sietzesa Penninga[2]. Stanął na miejscu dawnego wiatraka holenderskiego o nazwie De Westenberg, który spłonął 13 kwietnia 1900 r. Nowy wiatrak otrzymał nazwę De Jonge Wester lub Penninga's Molen[2]. Pracował do 1936 r.[2] (według niektórych źródeł do 1938 r.[1]). Miał być używany okazjonalnie podczas II wojny światowej. Służył także jako stajnia[1]. Do lat 60. XX w. wiatrak został opuszczony. W 1966 r. założono organizację Stichting de Penninga's Molen (z nider. Stowarzyszenie Młyna Penninga)[1]. W 1970 r. wykupiła ona wiatrak za 1 guldena holenderskiego[1]. W latach 1970–1971 obiekt został poddany renowacji, podczas której zainstalowano w nim wał skrzydłowy z wiatraka Rijperpoldermolen w Ryptsjerku, który spłonął dwa lata wcześniej[2].
Wiatrak został otwarty 10 maja 1972 r[2]. Obecnie przeprowadzane są w nim pokazy szkoleniowo-edukacyjne w ramach działalności organizacji Gild Fryske Mounders[3]. W 2007 r. przeprowadzono kolejną renowację, podczas której przebudowano galerię oraz kołpak[1].
Konstrukcja
Wiatrak ma trzy piętra, przy czym powstał na trzypiętrowej platformie[2]. Pierwsze piętro podstawy jest murowane, pozostałe są wykonane z drewna. Galeria wznosi się na wysokości 9,10m powyżej powierzchni gruntu[1]. Kołpak jest kryty strzechą. Skrzydła mają rozpiętość 23,54 metrów[1]. Żeliwny wał skrzydłowy podtrzymuje skrzydła i napędza górne koło kołnierzowe o 53 trybach[1]. Dolne koło kołnierzowe ma 30 trybów i znajduje się na szczycie wału głównego. U dołu wału głównego znajduje się koło zębate walcowe o 133 trybach[1] napędzające dwie pary kamieni młyńskich, z których każdy ma średnicę 150 centymetrów[4].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Penninga's Molen, Joure. Nederlandse Molendatabase. [dostęp 2015-07-27]. (niderl.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Technische gegevens / Geschiedenis. De Hollandsche Mollen. [dostęp 2015-07-27]. (niderl.).
- ↑ Lesmolens. Gild Fryske Mounders. [dostęp 2015-07-27]. (niderl.).
- ↑ Friese Molens. Friese Pers Boekerij, 1995, s. 230. ISBN 978-90-330-1522-9.
|
