Zbrojownik
| Peristedion cataphractum[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
zbrojownik | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Zbrojownik[3], okuwka[4] (Peristedion cataphractum) – słabo poznany gatunek morskiej ryby skorpenokształtnej z rodziny Peristediidae. Został opisany przez Linneusza w Systema Naturae w 1758 pod nazwą Trigla cataphracta. Wcześniej zaliczany był do rodziny kurkowatych[3] (Triglidae). Nie ma większego znaczenia gospodarczego.
Występowanie
Gatunek dawniej pospolity w Morzu Śródziemnym, rzadziej spotykany we wschodnim Atlantyku – od Angoli, wzdłuż Hiszpanii i Portugalii, po kanał La Manche[5][6]. Występuje na głębokościach od 50 do 600 m, a w Morzu Jońskim do 848 m. Bytuje nad szelfem kontynentalnym, nad mulistym lub kamienistym dnem[7]. Wpływa do wód słonawych[6].
Cechy zewnętrzne
Ciało zbrojowników jest wydłużone, pokryte skórno-kostnymi płytkami uzbrojonymi w kolce. Głowa duża. „Pysk wydłużony w widłowato rozdwojone rostrum”[4] i spłaszczony grzbietobrzusznie, otoczony z boku parą krótkich i szerokich lub długich i smukłych przydatków. Otwór gębowy w położeniu dolnym. Na żuchwie i podbródku występują wąsiki. Dwie płetwy grzbietowe, bez przerwy pomiędzy nimi. Przy płetwie piersiowej znajdują się dwa wolne promienie. Ubarwienie mniej lub bardziej ciemnoróżowe do czerwonego, w partii brzusznej jaśniejsze[8].
Przeciętna długość ciała osobników tego gatunku mieści się w przedziale 20–30 cm[5] (według FishBase wynosi 18 cm). Maksymalna długość całkowita wynosi 40 cm[7].
Opis płetw: D1 VII–VIII, D2 I/18–19, A 18–21[5] (27–30[8]), V I/5.
Liczba kręgów: około 33[5].
Biologia i ekologia
Biologia i zachowania zbrojowników są słabo poznane[5]. Wiadomo, że przemieszczają się po dnie w poszukiwaniu pokarmu, ryjąc w nim za pomocą rostrum. Żywią się mięczakami i innymi bezkręgowcami[4]. Młode dojrzewają w wodach pelagialnych, w pobliżu wybrzeży. Z wiekiem wędrują do głębszych wód[7].
Znaczenie gospodarcze
Współcześnie jest to gatunek rzadko spotykany i nie ma większego znaczenia gospodarczego[5]. Poławiany na niektórych obszarach włokami dennymi – jako przyłów.
Przypisy
- ↑ Peristedion cataphractum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Peristedion cataphractum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 Rutkowicz 1982 ↓, s. 538.
- 1 2 3 Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973 (wyd. II 1976), seria: Mały słownik zoologiczny.
- 1 2 3 4 5 6 Rutkowicz 1982 ↓, s. 539.
- 1 2 W. N. Eschmeyer: Catalog of Fishes electronic version (15 Nov 2013). California Academy of Sciences. [dostęp 2013-11-22]. (ang.).
- 1 2 3 Peristedion cataphractum (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 22 listopada 2013]
- 1 2 Armed gurnard (Peristedion cataphractum). [w:] Marine Species Identification Portal [on-line]. [dostęp 2013-11-22]. (ang.).
Bibliografia
- Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.