Phylan gibbus
| Phylan gibbus | |||
| (Fabricius, 1775) | |||
_(32087687934).png) Imago, widok od góry | |||
.jpg) Imago, widok z boku | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Tenebrioninae | ||
| Plemię |
Pedinini | ||
| Podplemię |
Dendarina | ||
| Rodzaj |
Phylan | ||
| Podrodzaj |
Phylan (Phylan) | ||
| Gatunek |
Phylan (Phylan) gibbus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Phylan gibbus – gatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae. Zamieszkuje wybrzeża morskie Europy.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1775 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Opatrum gibbum[1]. W rodzaju Phylan umieszczony został w 1828 roku przez Christiana von Stevena[2] i stanowi dlań gatunek typowy[1].
Morfologia
Chrząszcz o owalnym w zarysie, słabo wypukłym ciele[3] długości od 7 do 9 mm[4], ubarwionym jednolicie czarno[3][4], zarówno z wierzchu, jak i od spodu błyszczącym[4], porośniętym skąpym, bardzo krótkim, niemal niedostrzegalnym owłosieniem[3].
Głowa jest poprzeczna, grubo i gęsto punktowana, po bokach czoła pomarszczona[4], o owalnie wyciętym nadustku o całkowicie podzielonych występami policzków oczach[3].
Przedplecze jest w zarysie prostokątne[3], szeroko zaokrąglone, najszersze w pobliżu środka[4], pokryte bardzo gęstym[3][4], miejscami tworzącym smużki punktowaniem,[3] po bokach ponadto pomarszczone[4]. Krawędzie boczne i tylna obrzeżone są listewką. Tarczka jest poprzeczna i bardzo krótka[3]. Pokrywy mają dobrze zaznaczone kąty barkowe, równoległe boki[3], wyraźnie zagłębione i grubo punktowane rzędy[3][4] oraz rzadziej niż przedplecze punktowane i delikatnie pomarszczone poprzecznie międzyrzędy[4]. Stopy przedniej pary u samicy mają kwadratowe człony z kilkoma szczecinkami bocznymi, u samca człony sercowato rozszerzone i od spodu z złotawymi kępkami[3][4]. Golenie pary środkowej i tylnej są u samca wyposażone w szczoteczki jasnych włosków po stronie wewnętrznej, u samicy zaś nagie. Ponadto golenie środkowej pary są u samicy chudsze niż u samca[3].
U samca pierwszy i drugi spośród widocznych sternitów odwłoka zaopatrzone są w podłużne wgłębienie środkowe, u samicy pozbawione takowego[3][4].
Ekologia i występowanie
.jpg)
Owad halobiontyczny (słonolubny), zamieszkujący suche, piaszczyste stanowiska, głównie na nadmorskich wydmach[4][5][3]. Larwy żerują na zapiaszczonych szczątkach roślinnych[5][3]. Przepoczwarczenie odbywa się w lipcu lub sierpniu[5]. Postacie dorosłe występują przez cały rok i prowadzą skryty tryb życia, za dnia bytując w wierzchniej warstwie piaszczystej gleby, zwłaszcza wśród korzeni traw i bylic, a na powierzchnię wychodząc jedynie o zmierzchu i nocą[5][3].
Gatunek palearktyczny, znany z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski oraz północny europejskiej części Rosji[1][4].
Przypisy
- 1 2 3 I. Löbl, A. Smetana: Catalogue of Palearctic Coleoptera. Vol. 5: Tenebrionoidea. Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2008, s. 282. ISBN 87-88757-84-6.
- ↑ Christian von Steven, Tentyriae et Opatra collectionis Stevenianae nunc Musei Universitatis Mosquensis, „Mémoires de laNouveaux Société Impériale des Naturalistes de Moscou”, 1829, 1, 1828, s. 81–100.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae. Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1991, s. 30-31.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 279-282, seria: Zoological Keys.
- 1 2 3 4 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987.