Pieśni trampane
Pieśni trampane – kobiecy śpiew połączony z przytupywaniem, zwanym trampaniem[1]; pozostałość dawnych tańców korowodowych spotykana współcześnie tylko na Kurpiach Zielonych[2][3][4][5].
Charakterystyka

Pieśni trampane są wyłączną domeną kobiet, przede wszystkim młodych dziewcząt i panien na wydaniu. Były okazją do zaprezentowania zwinności i umiejętności wokalnych. Wykonywane były przy każdej okazji. Stanowiły nieodłączny element obrzędów weselnych, śpiewano je przed wyjazdem do ślubu oraz w oczekiwaniu na powrót pary młodej z kościoła. Także na wiejskich potańcówkach, gdy muzykanci mieli przerwę, dziewczęta wychodziły na środek, aby wytańczyć i wyśpiewać, „co im w sercu gra”[6].
Kobiety tworzyły koło, trzymając się za dłonie opuszczonych swobodnie rąk. Śpiewały pieśni rytmiczne, skoczne, ekspresyjne, a przy tym w specyficzny sposób wystukiwały nogami rytm. Przytrampywały, czyli przytupywały, od czasu do czasu przykucając lub podskakując. Dodawały pokrzyki jako ozdobniki. Charakterystyczny były ruch tułowia i rąk oraz nóg: unoszenie pięty w górę i następujące po nim wzniesienie się na palce tej samej nogi. Czasem wznoszono się na palce obydwu nóg, czasem na całe stopy, z charakterystycznym uginaniem kolan. Często jedna kobieta nadawała ton grupie. Tancerki nie przemieszczały się, poruszały się w miejscu, ewentualnie lekko przesuwały się w lewo lub w prawo i wracały na miejsce[6].
Pieśni trampane wykonywane są przez liczne zespoły folklorystyczne i grupy śpiewacze na Kurpiach Zielonych[2][3].
Mistrzyniami pieśni trampanych były m.in. Dłudzonki, a współcześnie są Bandysionki[5].
Galeria
Kurpianki z Kadzidła podczas trampania
Nauka trampania z Weroniką Zyśk z Wolkowych
Nauka trampania z Weroniką Zyśk z Wolkowych
Nauka trampania z Weroniką Zyśk z Wolkowych
Uczestniczki warsztatów trampania z Weroniką Zyśk z Wolkowych
Jeden ze sposobów trzymania się podczas trampania
Jeden ze sposobów trzymania się podczas trampania
Kobiety z Zespołu Folklorystycznego „Kurpiowszczyzna” z Myszyńca podczas trampania- Zespół „Kurpiowszczyzna z Myszyńca”, fragment pieśni trampanej Łu mej mamy w kumorze
Grupa śpiewacza Ćerepetky podczas trampania, Kurpiowskie Prezentacje Artystyczne 2024
Przypisy
- ↑ Kurpiowska Szkoła Tradycji [online], Akademia Kolberga, 10 grudnia 2020 [dostęp 2024-10-24] (pol.).
- 1 2 Brzmienie Kurpi Zielonych z zespołem Ćerepetky - Dwójka [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2024-10-24] (pol.).
- 1 2 Wikipedia na Kurpiowszczyźnie 2024 [online], www.zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2024-10-24].
- ↑ Filip Lech, Agnieszka Stulgińska: 80-latki podskakują jak sprężynki [WYWIAD] [online], 14 kwietnia 2020.
- 1 2 Maria Weronika Kmoch, Kurpiowskie mistrzynie śpiewu i tradycji: Bandysionki i Dłudzonki [online] [dostęp 2024-10-24].
- 1 2 Grażyna Dąbrowska, Tańce Kurpiów Puszczy Zielonej, Warszawa 1967.
Linki zewnętrzne
- Warsztaty pieśni trampanych z Bandysionkami (2014)
- Pieśni trampane śpiewane przez Mariannę Bączek
- Pieśń „Dobro ja mame niała” w wykonaniu Bandysionek
- Pieśń „Wokoło wsandzie” w wykonaniu Bandysionek
- Pieśni trampane w wykonaniu Bandysionek, Archiwum Trójwiejska
- Pieśń trampana „Leco ptasky, leco” w wykonaniu Walerii Żarnoch i kobiet z Dąbrów
- Pieśń trampana „A w Kadzidle, ładnej wsi” w wykonaniu kobiet z Kadzidła