Pieter Pourbus
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
1523 lub 1524 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 stycznia 1584 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
_-_An_Allegory_of_True_Love_-_P531_-_The_Wallace_Collection.jpg)
Pieter Pourbus (ur. 1523 lub 1524 w Goudzie, zm. 30 stycznia 1584 w Brugii)[1][2] – niderlandzki malarz, rysownik, rzeźbiarz, kartograf[1][2][3].
Życiorys
W 1543 osiadł w Brugii, gdzie został zarejestrowany jako zagraniczny mistrz w tamtejszej gildii św. Łukasza, w której wielokrotnie był mianowany oficerem – sześciokrotnie członkiem komitetu (vinderem) i dwukrotnie jej dziekanem (1569–1570 i 1580–1581)[2][3]. Brał też czynny udział w życiu publicznym miasta: jako członek izby retorów, oficer kompanii łuczników św. Jerzego (od 1544) oraz zarządca dzielnicy (wijkmeester), w której mieszkał[2][3].
Nauczycielem Pourbusa był Lancelot Blondeel, z którym ściśle współpracował i którego córkę Annę poślubił w 1545[1][4]. Zaś do uczniów Pietera Pourbusa należeli m.in. jego syn Frans Pourbus (starszy) i jego wnuk Frans Pourbus (młodszy) (po 1581), a także Anthuenis Claeissins[1][2].
Twórczość
Początkowo Pourbus łączył styl lokalnych prymitywistów i malarstwa Ambrosiusa Bensona z italianizmem Blondeela i Jan van Scorela[2][3]. W latach 50. XVI w. rozwinął styl italianizmu renesansowego, ale w bardziej poważnej, czasem monumentalnej formie[3]. Później jego styl stał się bardziej malarski, prawdopodobnie pod wpływem Fransa Florisa[2][3].
Pourbus malował głównie obrazy religijne; był też pierwszorzędnym portrecistą i pionierem portretu grupowego[2][3]. Zajmował się kartografią – w latach 1561–1571 wykonał Wielką Mapę magistratów brugijskich[3]. Uprawiał także niewielką, ale łatwo rozpoznawalną twórczość rysunkową[2].
Wybrane dzieła
- Siedem Radości Marii, ok. 1545, Katedra Notre-Dame w Tournai
- Alegoria prawdziwej miłości, ok. 1547, Wallace Collection, Londyn
- Ostatnia Wieczerza, 1548, kolekcja prywatna J. de Maere, Bruksela
- tryptyk Chrzest Chrystusa, 1549, kolekcja prywatna, Madryt
- Sąd Ostateczny, 1551, Groeningemuseum, Brugia
- Zwiastowanie, 1552, Muzeum het Catharina Gasthuis, Gouda
- Siedem Boleści Marii zw. Tryptykiem van Belle, 1556, kościół św. Jakuba w Brugii
- Tryptyk Najświętszego Sakramentu, 1559, Katedra Świętego Zbawiciela w Brugii
- Taniec wokół złotego cielca, National Gallery of Ireland, Dublin
- Ostatnia Wieczerza, 1562, Kościół Najświętszej Marii Panny w Brugii
- Złożenie do grobu, 1570, Brugia
- Pokłon pasterzy, 1574, Kościół Najświętszej Marii Panny w Brugii
- pendant Jan van Eyewrve i Jacquemine Buuck, 1551, Groeningemuseum, Brugia
- pendant Pieter Dominick i Livina van der Beke, 1558, kolekcja prywatna, Antwerpia
- portret Jacob van der Gheenste, 1584, Bruksela
- Członkowie Bractwa Krwi Chrystusowej, 1556, Bazylika Świętej Krwi, Brugia
- Członkowie Bractwa Najświętszego Sakramentu, 1559, w tryptyku w Katedrze Świętego Zbawiciela w Brugii
Galeria
pendant Jan van Eyewrve i Jacquemine Buuck (1551)
Ostatnia wieczerza (1562)
Pieter Pourbus: Pokłon pasterzy (1574)
Francois Van der Straeten
Anna van Renoy (1575)
Przypisy
- 1 2 3 4 Pieter Pourbus [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-16] (ang. • niderl.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Paul Huvenne, Pourbus, Pieter (Jansz.), Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/oao/9781884446054.013.90000370834 [dostęp 2024-04-16] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Antoni Ziemba, Pourbus, Pieter, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 287–288, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
- ↑ Anne van Oosterwijk (red.), Pieter Pourbus and Forgotten Masters. Katalog wystawy [online], Groeningemuseum Brugge, 2017, PDF [dostęp 2024-04-16] (ang.).