Pinus sabiniana
![]() | |
| Systematyka[1][2][3] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
P. sabiniana |
| Nazwa systematyczna | |
| Pinus sabiniana Douglas ex D. Don Lambert, Descr. Pinus [ed. 3]. 1832. | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
![]() | |
Pinus sabiniana Douglas ex D. Don – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.).
Morfologia
- Pokrój
- Korona drzewa stożkowata do postrzępionej, rzadka.
- Pień
- Osiąga 12–21 m wysokości, rzadko dorasta do 25 m, o średnicy do 60–120 m. Przeważnie prosty, do zakrzywionego. Kora ciemnobrązowa do prawie czarnej, spękana nieregularnie i głęboko.
- Liście
- Igły zebrane przeważnie po 3 na krótkopędzie, o długości 15–32 cm i szerokości 1,5 mm. Opadające, delikatnie skręcone.
- Szyszki
- Szyszki męskie długości 10–15 mm, elipsoidalne, żółte. Szyszki żeńskie (nasienne) są masywne, ciężkie i żywiczne, o długości 15–25 cm. Nasiona o długości 20 mm, ciemnobrązowe, opatrzone skrzydełkiem o długości ok. 10 mm.
Biologia i ekologia
Igły pozostają na drzewie przez 3–4 lata. Na wszystkich stronach liścia linie aparatów szparkowych. Szyszki nasienne dojrzewają w ciągu 2 lat, uwalniają nasiona krótko potem, pozostają na drzewie do 7 lat.
Liczba chromosomów: 2n=24.
Systematyka i zmienność
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[5]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
- podsekcja Ponderosae
- gatunek P. sabiniana
- podsekcja Ponderosae
- sekcja Trifoliae
Gatunek opisany i skatalogowany raz pierwszy przez Davida Douglasa w 1830 r. Opisany pierwotnie przez Douglasa jako Pinus sabinii, co nie jest poprawną nazwą łacińską.
Zagrożenia
Roślina umieszczona w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych w grupie gatunków niższego ryzyka (kategoria zagrożenia; LC)[4].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- 1 2 A. Farjon, Pinus sabiniana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-07-29] (ang.).
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-31]. (ang.).
Bibliografia
- R. Kral. Pinus. „Flora of North America North of Mexico”. Vol. 2, 1993. Flora of North America Editorial Committee (red.). Oxford University Press. [dostęp 2010-03-31]. (ang.).
- Christopher J. Earle: Pinus sabiniana. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-31]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 1033632
- EUNIS: 150620
- Flora of North America: 233500953
- GBIF: 5285255
- iNaturalist: 58772
- IPNI: 263297-1
- ITIS: 183377
- NCBI: 268869
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2562153
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:325668-2
- identyfikator Tropicos: 24900215
- USDA PLANTS: PISA2
- IRMNG: 10589695
- CoL: 4J2GS

