Polewaczka

Polewaczka na podwoziu Jelcza 422
Wagon-polewaczka w Rydze

Polewaczka – specjalistyczny pojazd komunalny służący do polewania wodą ulic lub torów. Produkowany jako pojazd samochodowy lub szynowy (tzw. wagon-polewaczka).

Współcześnie wagony-polewaczki są wykorzystywane głównie do zwalczania niepożądanej roślinności, tj. zapobiegania wzrostowi chwastów w obszarze torów tramwajowych poprzez stosowanie herbicydów.

Historia

Polewaczki stosowano na przełomie XIX i XX w. w okresach niewielkich opadów deszczu do usuwania pyłu z nieutwardzonych dróg o naturalnej nawierzchni, które były wówczas powszechne[1][2]. Celem zraszania dróg była przede wszystkim profilaktyka zdrowia mieszkańców miast. Poza tym zraszanie ułatwiało późniejsze oczyszczanie ulic. Przejazd polewaczki był często uważany za wielką atrakcję dla dzieci i młodzieży. Zbiorniki uzupełniano po drodze za pomocą hydrantów[3]. Na przykład w Düsseldorfie zraszanie ulic rozpoczęto w 1871 r., a w niektórych częściach śródmieścia zraszanie odbywało się nawet osiem razy dziennie[4].

Polewaczki drogowe

Współczesne polewaczki to na ogół specjalnie skonstruowane pojazdy, np. cysterny. Wcześniej były to wozy konne. Polewaczki, oprócz oczyszczania ulic, służyły w razie potrzeby straży pożarnej jako pompy pożarnicze[5][6].

Wagony-polewaczki

Polewaczki w postaci pojazdów szynowych wykorzystywane są przez przedsiębiorstwa komunikacyjne zajmujące się transportem tramwajowym. Niekiedy wagony-polewaczki nie są własnością przewoźnika, lecz wydziału miasta, który jest odpowiedzialny za utrzymanie porządku[7][8].

Przykładem wagonu-polewaczki jest pojazd wprowadzony do eksploatacji w Hanowerze w 1913 r., który mógł pomieścić sześć razy więcej wody niż ówczesna polewaczka drogowa. Dodatkowo silnik elektryczny utrzymywał ciśnienie wody na wysokim poziomie, co pozwalało na uzyskanie strumienia o długości do 15 m[9].

W latach 70. XX wieku MPK Wrocław przebudowało szlifierkę torową z 1927 r. na wagon-polewaczkę, wykorzystywany do odchwaszczania torowisk. Wagon ten eksploatowano do lat 90. XX wieku[10][11].

Szczególne polewaczki

Podobne pojazdy

Przypisy

  1. N-tram | Basler Strassenbahnen [online], www.n-tram.de [dostęp 2025-03-06].
  2. Arbeitstriebwagen 5151 – Sprengwagen – Linie D e.V. [online], www.linied.net [dostęp 2025-03-06].
  3. Sprengwagen [online], www.zeno.org [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-11-27] (niem.).
  4. Müllabfuhr und Straßenreinigung ab 1862 – Straßen wurden achtmal besprengt [online], Westdeutsche Zeitung, 9 marca 2012 [dostęp 2025-03-06] (niem.).
  5. Sprengwagen [online], Feuerwehr Ratingen [dostęp 2025-03-06] (niem.).
  6. Feuerwehr Speyer – Die Geschichte der Feuerwehr Speyer [online], web.archive.org, 19 lipca 2011 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-19].
  7. Dienstfahrzeug (1910) [online], Stiftung BERNMOBIL historique, 21 marca 2025 [dostęp 2025-03-06] (niem.).
  8. Tomáš Kocman: Historická vozidla MHD ve sbírce Technického muzea v Brně. Dopravní vydavatelství Malkus, Technické muzeum v Brně, 2009, s. 148. ISBN 978-80-86413-60-0.
  9. Ein Straßenbahnwagen als Sprengwagen [online], Wer ist für diese Sudeleien verantwortlich? [dostęp 2025-03-06] (niem.).
  10. Schörling SSB (wagon polewaczka) [online], wroclawskakomunikacja.pl [dostęp 2025-03-06].
  11. Tak remontują zabytkowy wagon-polewaczkę [ZDJĘCIA] [online], Wroclaw.pl, 6 marca 2025 [dostęp 2025-03-06] (pol.).