Popielatek garbaty
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
popielatek garbaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Tephrocybe ambusta (Fr.) Donk Beih. Nova Hedwigia 5: 284 (1962) | |
Popielatek garbaty, kępkowiec garbaty (Tephrocybe ambusta (Fr.) Donk) – gatunek grzybów należący do rodziny kępkowcowatych (Lyophyllaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tephrocybe, Lyophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus umbratilis ß ambustus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Marinus Anton Donk w 1962 r.[1]
- Agaricus ambustus (Fr.) Fr. 1821
- Agaricus umbratilis ß ambustus Fr. 1821
- Collybia ambusta (Fr.) Quél. 1872
- Lyophyllum ambustum (Fr.) Singer 1943
- Tephrophana ambusta (Fr.) Kühner 1938
Polska nazwa popielatek dla rodzaju Tephrocybe występuje w pracy Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody z 1999 roku (jest tam wymieniony popielatek bagienny Tephrocybe palustris)[3]. W 2003 r. W. Wojewoda zaproponował nazwę kępkowiec garbaty, jest ona jednak niespójna z aktualną nazwą naukową[4]. Nazwa popielatek garbaty występuje m.in. w atlasie grzybów Pavola Škubli[5].
Morfologia
O średnicy 1–2 cm, początkowo łukowaty, potem półkulisty, czasem nieco na środku wklęsły, zazwyczaj z brodawkowatym garbkiem na szczycie. Brzeg długo podwinięty, delikatnie prążkowany, ząbkowany. Powierzchnia matowa, gładka, higrofaniczna, o barwie od jasno– do ciemnobrązowej, w stanie wilgotnym ochrowej. Brzeg jaśniejszy[5].
Szerokie i szeroko do trzonu przyrośnięte, brązowoszare. Ostrza gładkie[5].
Wysokość 2,5–4,5 cm, grubość 1,5–2,5 mm, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty, sprężysty. Powierzchnia gładka, matowa, początkowo brudnoszarawa, potem brązowa[5].
Szarobrązowy, cienki. Zapach i smak słaby, mączny[5].
Występowanie
Znane jest występowanie popielatka garbatego w Europie i w Japonii[6]. W Polsce podano wiele jego stanowisk[4].
Występuje w lasach iglastych, na rozkładającej się leśnej ściółce pomiędzy mchami, zwłaszcza na igliwiu świerka i na wypaleniskach (grzyb wypaleniskowy)[5].
Gatunki podobne
Na wypaleniskach występują dwa podobne gatunki: popielatek węglolubny (Tephrocybe antracophila) i popielatek czarniawy (Tephrocybe atrata). Pewne ich rozróżnienie możliwe jest tylko analizą mikroskopową[5].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum. [dostęp 2020-06-17]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-06-17] (ang.).
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: 1985, PWRiL, ISBN 83-09-00714-0.
- 1 2 Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 7 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ DiscoverLife. [dostęp 2020-06-12]. (ang.).