Port morski Elbląg
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ portu |
morski |
| Data powstania | |
| Adres bosmanatu |
ul. Portowa 2, |
| Powierzchnia portu |
470 ha |
| Obroty ładunkowe (2024) |
12.5 tys. ton[1] |
| Zdolność przeładunkowa |
1 mln ton |
| Liczba nabrzeży |
5 |
| Długość nabrzeży |
2,5 km |
| Maksymalna głębokość |
2,5 m |
| Dopuszczalne zanurzenie |
2,0 m |
Położenie na mapie Elbląga  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
 54°10′N 19°23′E/54,166667 19,383333 | |
| Strona internetowa | |
Port morski Elbląg – port morski w woj. warmińsko-mazurskim, w Elblągu, położony na Żuławach Wiślanych, nad rzeką Elbląg, w odległości 6 km od jej ujścia do Zalewu Wiślanego[2].
Położenie
Teren portu obejmuje powierzchnię 470 ha[2]. Granice portu zostały określone w 2013 roku[3].
Obszar rzeki Elbląg do granic portu ma status morskich wód wewnętrznych.
Przystanie jachtowe w Porcie Elbląg:
- Jachtklub Wodnik
- przystań jachtowa Harcerski Ośrodek Wodny Bryza
- Ognisko Sportów Wodnych Fala
- przystań kajakowa Energetyk
Zalew Wiślany podczas surowych zim zamarza średnio na 4 miesiące w roku, zaś podczas zim łagodnych nie więcej niż na ok. 2,5 miesiąca. Grubość pokrywy lodowej może wynosić nawet 60 cm. Oznacza to, że tor wodny do portu jest zagrożony zalodzeniem.[4]
Historia
W średniowieczu historia portu w Elblągu była związana ze Związkiem Hanzeatyckim, z którym wymiana stanowiła 90% globalnych obrotów. Największy historyczny obrót towarowy portu odnotowano w 1936 roku - pół miliona ton w wyniku poprawy koniunktury w III Rzeszy. Po drugiej wojnie światowej i po przejęciu Elbląga przez Polskę, ze względu na uwarunkowania polityczne port nie wrócił już do swej dawnej roli portu morskiego[5]. Formalnie, dopiero w 1952 roku, ustanowiono port morski[6].
W listopadzie 2007 Zarząd Portu Morskiego w Elblągu, wraz z władzami miasta zainicjował projekt Bałtycka Ukraina, który w swoim założeniu przewiduje m.in. budowę w Elblągu ukraińskiego kompleksu portowego. Inicjatywa nie wyszła ostatecznie poza fazę planów.
W czerwcu 2015 roku władze Zarządu Portu Morskiego w Elblągu zaprezentowały strategię, w której określono trzy specjalizacje: zalewowa i śródlądowa turystyka wodna, wymiana towarowa z obwodem królewieckim oraz morskie i śródlądowe przewozy dedykowane. W strategii zawarto również program inwestycyjny dla elbląskiego portu, którego łączną wartość określono na ponad 1 mld zł. Wśród niezbędnych inwestycji wskazano: budowę kanału przez Mierzeję Wiślaną, przebudowę wejścia do portu, budowę bocznicy kolejowej oraz terminalu przeładunkowego, budowę nowego mostu na rzece Elbląg w Nowakowie, rozbudowę terminalu przeładunkowego przy ul. Radomskiej wraz z instalacją suwnicy oraz budowę obrotnicy dla statków przy wejściu z rzeki Elbląg do Kanału Jagiellońskiego. Jako przewidywany termin realizacji wymienionych inwestycji wskazano rok 2020[7][8].
17 września 2022 roku miało miejsce otwarcie kanału przez Mierzeję Wiślaną, co pozwala na przepłynięcie statków z Morza Bałtyckiego w obrębie wód państwa polskiego, bez konieczności korzystana z cieśniny Piławskiej, kontrolowanej przez władze rosyjskie. Długość drogi z Zatoki Gdańskiej skróciła się o ok 100 km do 23 km.[9]
Instytucje w Porcie Elbląg
- Zarząd Portu Morskiego w Elblągu
- Kapitanat Portu Elbląg
- Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Elblągu
- Morski Oddział Straży Granicznej w Elblągu
- Urząd Celny w Elblągu
- Hanza Shipping – agencja morska
Ruch graniczny w porcie może odbyć się poprzez morskie przejście graniczne Elbląg. Możliwy jest ruch graniczny również przez port morski w Nowym Świecie.
Infrastruktura portowa
Łączna długość nabrzeży w porcie Elbląg wynosi 2,5 km, w tym 0,3 km nabrzeża pasażerskiego. W porcie znajduje się 5 basenów, stocznia remontowa, suwnica o udźwigu 150 ton, obrotnica statków o długości 120 metrów, bocznica kolejowa oraz terminale przeładunkowy i pasażerski[2].
Działalność
W 2008 roku Urząd Morski w Gdyni zanotował 14 zawinięć jednostek, które z Morza Bałtyckiego przez Cieśninę Piławską, dotarły do portu w Elblągu. Statki wykonały rejsy na trasach do europejskich miast: Antwerpii, Gdańska, Hamburga oraz Królewca. Ruch towarowy w porcie Elbląg obsłużyły dwie jednostki: MV Tanais oraz MV Barbara D[10].
W 2010 przywrócono żeglugę pasażerską między portami: Elbląg-Krynica Morska-Elbląg, którą obsługiwał statek MS Anita[11].
Przed agresją Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022, 96% wymiany towarowej w elbląskim porcie odbywało się z portami obwodu królewieckiego. Wycofanie się przez port jako pierwszy w Polsce z rozładunku rosyjskiego węgla, wprowadzenie zakazu eksportu materiałów budowlanych i cementu spowodowało załamanie się przeładunków[12].
Wraz z pracami nad kanałem przez Mierzeję Wiślaną, rozpoczęto prace nad torem wodnym pomiędzy kanałem, a portem, aby móc obsługiwać jednostki o maksymalnym zanurzeniu 4,5 m. Dzięki temu będzie można przejąć część ładunku z portu morskiego w Gdańsku, do 3 mln ton rocznie[13].
| Rok | Przeładunki (w tonach) | Liczba pasażerów |
|---|---|---|
| 1992 | 42 000 | 65 000 |
| 1993 | 22 500 | 85 000 |
| 1994 | 90 900 | 24 625 |
| 1995 | 144 800 | 34 168 |
| 1996 | 354 700 | 34 168 |
| 1997 | 641 300 | 31 462 |
| 1998 | 148 300 | 28 733 |
| 1999 | 40 900 | 37 245 |
| 2000 | 36 400 | 33 874 |
| 2001 | 37 900 | 32 078 |
| 2002 | 46 100 | 33 731 |
| 2003 | 142 700 | 35 685 |
| 2004 | 78 300 | 45 076 |
| 2005 | 126 800 | 55 025 |
| 2006 | 14 500 | 41 511 |
| 2007 | 3 500 | 33 270 |
| 2008 | 5 700 | 39 909 |
| 2009 | 4 000 | 32 899 |
| 2010 | 64 800 | 39 323 |
| 2011 | 113 500 | 38 221 |
| 2012 | 168 500 | 33 500 |
| 2013 | 285 500 | 6 555 |
| 2014 | 358 300 | 8 315 |
| 2015 | 206 900 | 26 976 |
| 2016 | 139 500 | 41 520 |
| 2017 | 99 100 | 29 579 |
| 2018 | 115 900 | 26 600 |
| 2019 | 89 300 | 41 560 |
| 2020 | 84 500 | 23 632 |
| 2021 | 125 100 | 33 586 |
| 2022 | 149 400 | 25 251 |
| 2023 | 37 000 | 29 351 |
| 2024 | 12 500 | 34 898 |
Galeria
Bulwar Zygmunta Augusta (2005).jpg)
MV Tanais oraz MS Johannes Brahms w elbląskim porcie (2014)
Bulwar Zygmunta Augusta nocą (2010)
Bulwar Zygmunta Augusta nocą (2010)
Przypisy
- ↑ Główny Urząd Statystyczny – port.elblag.pl – Przeładunki
- 1 2 3 Dane ogólne – Strona internetowa Zarządu Portu Morskiego w Elblągu.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 15 maja 2013 r. ws. ustalenia granicy portu morskiego w Elblągu od strony lądu (Dz.U. z 2013 r. poz. 656).
- ↑ Zbigniew Pawelec (red.), Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, t. III, styczeń 2015, s. 19.
- ↑ Historia portu [online], www.port.elblag.pl [dostęp 2021-01-20] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Żeglugi z dnia 16 lutego 1952 r. (Dz.U. z 1952 r. nr 18, poz. 111).
- ↑ W jakim kierunku pójdzie port w Elblągu? W jego strategii określono trzy specjalizacje [online], info.elblag.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
- ↑ STRATEGIA ROZWOJU PORTU MORSKIEGO W ELBLĄGU [online], 2015 [dostęp 2021-01-20].
- ↑ Kanał żeglugowy przez Mierzeję Wiślaną otwarty [online] [dostęp 2025-02-22] (pol.).
- ↑ info.elblag.pl: Kontrowersyjny raport zamiast odpowiedzi przyniósł wiele pytań.
- ↑ Nie stój w korkach! Z Elbląga do Krynicy Morskiej popłyniesz w dwie strony już za 35 złotych - Dziennik Elbląski [online], dziennikelblaski.pl [dostęp 2021-01-20].
- ↑ Port w Elblągu handlował głównie z Rosją. Teraz zamiast węgla jest parking i ciężarówki
- ↑ Tomasz Chudzyński, Pogłębienie rzeki Elbląg. Kolejny etap inwestycji po przekopie Mierzei Wiślanej [online], Dziennik Bałtycki, 30 stycznia 2024 [dostęp 2025-02-22].
- ↑ Port Morski – Zarząd Portu Morskiego sp. z o.o.
- ↑ Przeładunki: Port Elbląg- reaktywacja – Gospodarka morska. gospodarkamorska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
- ↑ http://port.elblag.pl/przeladunki
Linki zewnętrzne
- Julian Kołtoński „Port Elbląg – wczoraj i dziś”, Czas Morza nr 2/(26)2006
- Morski Wortal – informacje o Porcie Elbląg (ang.)
| Porty morskie | |
|---|---|
| Miejscowości z przystaniami morskimi |
