Pracownicza Demokracja
 Andrzej Żebrowski z egzemplarzami miesięcznika PD (marzec 2022) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider |
Andrzej Żebrowski |
| Data założenia | |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze |
socjalizm oddolny (pracownicza demokracja) |
| Strona internetowa | |
Pracownicza Demokracja (PD) – polska organizacja polityczna o charakterze marksistowskim, związana z Tendencją Międzynarodowych Socjalistów[1] (nieortodoksyjni trockiści). Powstała pod koniec 1990, pierwotnie jako Solidarność Socjalistyczna, którą to nazwę nosiła do połowy lat 90.
Program i ideologia
Poglądy gospodarcze
Pracownicza Demokracja opowiada się za obaleniem kapitalizmu w wyniku masowej antykapitalistycznej rewolucji socjalistycznej i zastąpieniem go demokracją pracowniczą, czyli socjalizmem oddolnym. Nie wierzy w stworzenie „kapitalizmu z ludzką twarzą" poprzez parlamentarne reformy. Konieczność obalenia kapitalizmu argumentuje tym, że ten system
- prowadzi do wyzysku, wojen, kryzysów, skrajnego rozwarstwienia dochodów (powstawania obszarów nędzy przy jednoczesnym bogaceniu się znikomej mniejszości), degradacji środowiska społecznego i przyrodniczego
- sprawia, że produkcja opiera się na walce o zysk, zamiast na ludzkich potrzebach
- polega na władzy banków i korporacji nad gospodarką, polityką i innymi kwestiami
W programie zapisano, iż demokracja powinna opierać się na komitetach delegatów i radach pracowniczych w zakładach pracy, takich jak rady robotnicze podczas rewolucji w 1905 i i 1917 roku oraz Międzyzakładowe Komitety Strajkowe w czasach pierwszej „Solidarności"[2].
Poglądy społeczne
Zwolennicy PD są przeciwko rasizmowi, faszyzmowi, antysemityzmowi[3][4] oraz innym formom dyskryminacji mniejszości, takim jak dyskryminacja osób LGBT+. Popierają pełną emancypację kobiet – społeczną, ekonomiczną i polityczną – oraz wszystkie rzeczywiste ruchy narodowowyzwoleńcze. Sprzeciwiają się nacjonalizmowi[2].
Poglądy na historię
Zdaniem Pracowniczej Demokracji rasizm jest skutkiem kapitalizmu, a konkretniej uzasadnieniem dla transatlantyckiego handlu niewolnikami, a później również podbojów kolonialnych[5].
Państwa komunistyczne
Pracownicza Demokracja uważa, że w PRL-u, Czechosłowacji, ZSRR (od ok. 1928) i innych krajach bloku wschodniego panował system nie socjalizmu, a państwowego kapitalizmu[6], gdyż pracownicy nie mieli żadnej kontroli nad gospodarką i państwem, kontrolę miała zaś rządząca klasa biurokratyczna.
Uważa też, że w krajach takich, jak Chiny czy Kuba dokonała się odchylona z kursu permanentna rewolucja (a nie rewolucja pracownicza, jak sądzą inne odłamy trockistowskie), prowadząca do państwowego kapitalizmu, ponieważ walk nie prowadziła tam klasa pracownicza, lecz klasa średnia[7].
Działalność
Pracownicza Demokracja organizuje różne debaty, wydarzenia kulturalne, projekcje filmów[8]. Co roku odbywa się także „Weekend Antykapitalizmu” współorganizowany przez PD. Podczas Weekendu Antykapitalizmu 2012 gośćmi byli m.in.: ekonomista Tadeusz Kowalik, Roman Kurkiewicz, Piotr Ikonowicz, oraz goście zza granicy – jeden ze współorganizatorów ruchu Oburzonych Albert Garcia i Syryjczycy mieszkający w Polsce[9][10].
Jest jednym z ugrupowań tworzących od samego początku ruch antywojenny w III RP – występowała m.in. przeciw interwencji USA w Afganistanie i Iraku. Uczestniczy w antyfaszystowskiej Koalicji 11 Listopada, której celem jest blokowanie Marszu Niepodległości odbywającego się co roku w Warszawie[11][12].
Wydaje miesięcznik o tej samej nazwie[13]. Ma sekcje w większych miastach Polski, m.in. w Warszawie, Gdańsku i Szczecinie.
Udział w wyborach
Kandydatem w wyborach prezydenckich w 2005 popieranym przez PD miała być prof. Maria Szyszkowska, jednakże jej sztab wyborczy nie zebrał wystarczającej liczby podpisów, które umożliwiłyby jej kandydaturę. Dlatego 11 września 2005 PD poparła w wyborach parlamentarnych listę Polskiej Partii Pracy – Sierpień 80, a w prezydenckich kandydaturę Daniela Podrzyckiego. Po tragicznej śmierci Podrzyckiego PD nawoływała do bojkotu obu rund wyborów prezydenckich. W wyborach 2007 opowiedziała się za poparciem dla PPP. W wyborach prezydenckich 2010 opowiedziała się za poparciem Bogusława Ziętka. W wyborach parlamentarnych w 2011 ugrupowanie nie poparło żadnej listy wyborczej. Poparcie dla PPP zostało wycofane ze względu na start z list tej partii osób związanych ze środowiskiem nacjonalistycznym[14]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 Pracownicza Demokracja poparła listy wystawione przez Partię Zieloni[15]. W wyborach parlamentarnych w 2015 PD ogłosiła poparcie dla Partii Razem[16].
Przypisy
- ↑ Pracownicza Demokracja - Poland | The International Socialist Tendency [online], internationalsocialists.org [dostęp 2025-05-12].
- 1 2 Pracownicza Demokracja: Kim jesteśmy?
- ↑ Warszawa: Znieważanie symboli NOP na pl. Zamkowym
- ↑ Dlaczego blokujemy marsz. [dostęp 2012-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-01)].
- ↑ Pracownicza Demokracja: Solidarnie z uchodźcami i wszystkimi migrantami
- ↑ Stalinowski reżim – kapitalizm państwowy: Pracownicza Demokracja. pracowniczademokracja.home.pl. [dostęp 2015-10-28].
- ↑ Tony Cliff, Tony Cliff: Deflected Permanent Revolution (1963) [online], www.marxists.org [dostęp 2016-07-21].
- ↑ Pokaz filmu „Chleb i róże” Kena Loacha
- ↑ Weekend Antykapitalizmu 2012 – Warszawa 18–20 maja: Pracownicza Demokracja
- ↑ Warszawa: Albert Garcia i inni na Weekendzie Antykapitalizmu 2012 lewica.pl
- ↑ Oświadczenie Pracowniczej Demokracji w sprawie blokady antyfaszystowskiej 11 listopada. [dostęp 2012-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-09)].
- ↑ Faszyzm Nie Przejdzie Lista organizacji oraz grup nieformalnych biorących udział w blokadzie 11 listopada.. [dostęp 2012-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-21)].
- ↑ Gazeta – maj 2012
- ↑ Lewica i wybory. [dostęp 2012-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-09)].
- ↑ Filip Ilkowski: Parlament Europejski – Na kogo głosować?. Pracownicza Demokracja, 1 maja 2014. [dostęp 2016-10-15].
- ↑ Ellisiv Rognlien: Wybory 2015 – Głosujmy na Partię Razem. Pracownicza Demokracja, 1 października 2015. [dostęp 2016-10-15].