Prawo Jante
Prawo Jante (duń. Janteloven, norw. Janteloven) – pojęcie stworzone przez norweskiego pisarza pochodzenia duńskiego Aksela Sandemosego w powieści „Uciekinier przecina swój ślad” (En flyktning krysser sitt spor, 1933), gdzie przedstawia fikcyjne duńskie miasteczko Jante. Wśród jego społeczności obowiązuje zasada rządząca zachowaniem mieszkańców: „Nikt nie jest kimś specjalnym. Nie próbuj wyróżniać się ani udawać, że jesteś pod jakimkolwiek względem lepszy od innych”.
Prawo Jante
- Nie sądź, że jesteś kimś wyjątkowym.
- Nie sądź, że nam dorównujesz.
- Nie sądź, że jesteś mądrzejszy od nas.
- Nie sądź, że jesteś lepszy od nas.
- Nie sądź, że wiesz więcej niż my.
- Nie sądź, że jesteś czymś więcej niż my.
- Nie sądź, że jesteś w czymś dobry.
- Nie masz prawa śmiać się z nas.
- Nie sądź, że komukolwiek będzie na tobie zależało.
- Nie sądź, że możesz nas czegoś nauczyć.
W dalszej części książki:
- Nie sądź, że jest coś, czego o tobie nie wiemy.
Prawo Jante to stereotyp etniczny. Choć oryginalnie w książce zostało ono przedstawione jako ostrzeżenie przed pewnymi wzorcami myślenia (i tak należy je traktować), niektórzy zaadaptowali je jako wzorzec opisujący zachowania Skandynawów.
Linki zewnętrzne
- Janteloven. [dostęp 2017-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-06)]. (ang.).