Prionochilus
| Prionochilus[1] | |||
| Strickland, 1841[2] | |||
.jpg) Kraśniak plamisty (P. maculatus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Prionochilus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Pardalotus percussus Temminck, 1826 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Prionochilus – rodzaj ptaków z rodziny kwiatówek (Dicaeidae).
Zasięg występowania
Zasięg występowania gatunków z tego rodzaju jest mniejszy niż pozostałych rodzajów z tej rodziny – Dicaeum i Pachyglossa. Żyją w południowo-zachodnich Filipinach, na Borneo, Sumatrze, Jawie i sąsiednich wyspach oraz na Półwyspie Malajskim[4].
Charakterystyka
Od Dicaeum odróżnia je posiadanie dziesięciu długich lotek w skrzydle i charakterystyczny głos. Badania nad nim, prowadzone u obu rodzajów, sugerują, że Dicaeum pochodzą od Prionochilus[5]. Wewnątrz rodzaju wyróżnia się pięć gatunków[4][6].
Tak jak inne kwiatówki, ptaki z rodzaju Prionochilus są niewielkich rozmiarów, mierzą 9–10 cm, ich masa to 6–13 g[5]. Dziób każdego z pięciu gatunków jest szeroki i krótki. Pod względem upierzenia osobniki w obrębie rodzaju są dość zróżnicowane. Cztery z pięciu gatunków wykazują dymorfizm płciowy, m.in. ze względu na fakt, że pióra samców są bardziej jaskrawe. U czterech gatunków samiec lub samica posiadają biały lub jasny pasek policzkowy („wąs”), natomiast u wszystkich pięciu gatunków występuje pomarańczowa lub czerwona plama na szczycie głowy[5].
Tak jak dla wszystkich członków rodziny, tak i dla Prinochilus pożywienie stanowią owoce, nektar i pyłki jemioły (Loranthaceae). Żywią się także innymi owocami. Mniejsze są spożywane w całości lub wyciskane ze skórki, którą ptaki wyrzucają, natomiast większe owoce są przebijane dziobem, dzielone na fragmenty i połykane. Oprócz roślin spożywane są także owady i pająki. Informacje na temat diety (i wielu innych aspektów biologii tego rodzaju, a nawet rodziny) są niepełne, dlatego konieczne są dalsze badania[5].
Systematyka
Etymologia
- Prionochilus: gr. πριων priōn, πριονος prionos – „piła”; χειλος kheilos – „warga”; w aluzji do ząbkowanych krawędzi występujących wzdłuż dzioba kraśniaka białowąsego[7].
- Anaimos: gr. αναιμος anaimos – „opróżniony z krwi” (por. εναιμος enaimos – „wypełniony krwią”)[8]. Gatunek typowy: Pardalotus thoracicus Temminck, 1836.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:
- Prionochilus maculatus (Temminck, 1836) – kraśniak plamisty
- Prionochilus thoracicus (Temminck, 1836) – kraśniak rubinowy
- Prionochilus xanthopygius Salvadori, 1868 – kraśniak żółtorzytny
- Prionochilus percussus (Temminck, 1826) – kraśniak białowąsy
- Prionochilus plateni W. Blasius, 1888 – kraśniak zbroczony
Przypisy
- ↑ Prionochilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ H.E. Strickland. On some new genera of Bird. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 9, s. 29, 1841. (ang.).
- ↑ H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie: Icones ad Synopsin Avium. Cz. 10: Scansoriae. Dresden: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1853, s. 245. (niem.).
- 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v15.1). [dostęp 2025-03-30]. (ang.).
- 1 2 3 4 R. Cheke, C. Mann: Family Dicaeidae (Flowerpeckers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 13: Penduline-tits to Shrikes. Barcelona: Lynx Edicions, 2008, s. 369–370. ISBN 978-84-96553-45-3. (ang.).
- 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dicaeidae Bonaparte, 1853 - kwiatówki - Flowerpeckers (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-30].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Prionochilus [dostęp 2023-07-14].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Anaimos [dostęp 2023-07-14].
Bibliografia
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).