Przejście wspólnot kościelnych do Kościoła Prawosławnego Ukrainy

Przechodzenie wspólnot kościelnych do Kościoła Prawosławnego Ukrainy - proces przechodzenia parafii, wcześniej zrzeszonych w Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego (UKP PM), z tej metropolii do Kościoła Prawosławnego Ukrainy (KPU).

Proces ten zapoczątkował Sobór Zjednoczeniowy z 15 grudnia 2018 r., w wyniku którego powstał Kościół Prawosławny Ukrainy. W okresie od 15 grudnia 2018 r. do 7 listopada 2022 r. 1153 parafie (czyli ok. 9,5% z 12 092 parafii, które posiadał UKP PM w grudniu 2018 r.^[1]) ogłosiły przejście z UKP PM do KPU^[2][3].

W 2022, po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, około 700 kolejnych parafii podjęło decyzję o zmianie jurysdykcji i przejściu do Cerkwi Prawosławnej Ukrainy. Ogółem w ciągu czterech lat od soboru zjednoczeniowego do 2022 r. do Kościoła Prawosławnego Ukrainy dołączyło prawie 1500 lokalnych wspólnot^[4].

Odchodzenie parafii z Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego następowało ze szczególnym natężeniem w dwóch okresach:

• Od początku wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2014 r. do Soboru Zjednoczeniowego następowały przejścia z UKP PM do Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Kijowskiego (UKP PK), jednej z Cerkwi, które następnie stworzyły Kościół Prawosławny Ukrainy;
• Od Soboru Zjednoczeniowego i powstania Kościoła Prawosławnego Ukrainy w grudniu 2018 r. następowały przejścia zarówno z UKP PM, jak i z UKP PK do KPU^[5][6][7].

Przed Soborem Zjednoczeniowym 62 parafie przeszły z UKP PM do UKP PK. Zmianę jurysdykcji ogłosiły 23 placówki duszpasterskie w 2014 r.; 22 w 2015 r.; 5 w 2016, 10 w 2017 i dwie w r. 2018. W dniu 10 grudnia 2018 r. UKP PM opublikował swój roczny raport stwierdzający, że na koniec 2018 r. posiadał 12 092 parafie (2017: 12 069)^[1].

Między inwazją Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. a grudniem tego samego roku jurysdykcję UKP PM, na rzecz KPU, opuściło 110 parafii^[8].

Od 15 grudnia 2018 r. przejście parafii UKP PM do KPU w ujęciu liczbowym według miesięcy przebiegało następująco:

• Religia na Ukrainie

• Explore Ukraine's Contemporary Religious Landscape in MAPA's New Story Map Journal // Harvard Ukrainian Research Institute, 8 February 2020
• Religious pluralism in Ukraine // harvard-cga.maps.arcgis.com
• Як Московська церква рятує себе в Україні. Десять прийомів, Главком, 1 lutego 2019 [dostęp 2019-06-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-25] . Brak numerów stron w książce
• Скільки парафій має УПЦ МП у кожній області України. Інфографіка, Волинські новини, 14 lutego 2019 [dostęp 2019-08-04] . Brak numerów stron w książce
• В уряді розказали, як Москва гальмує перехід громад до ПЦУ, Релігійно-інформаційна служба України, 4 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-04] . Brak numerów stron w książce
• Карта переходів громад з Московського патріархату станом на квітень 2023 року / Mapa przejść społeczności z Patriarchatu Moskiewskiego według stanu na kwiecień 2023 r

• Map of Transitions to OCU with UOC MP (moderated by RISU)
• Map Transitions of Parish ROC to OCU (activists)
• Map Transitions to OCU (TSN)
• Parish transitions from ROC to OCU [online], Google My Maps [dostęp 2020-06-16] .