Przygody jeża spod miasta Zgierza

Przygody jeża spod miasta Zgierza – wierszowany utwór literacki dla dzieci autorstwa Wandy Chotomskiej opublikowany po raz pierwszy w 1964 r.^[1]

Przygody jeża spod miasta Zgierza

Pomnik jeża w Zgierzu
Autor	Wanda Chotomska
Typ utworu	Literatura dla dzieci
Wydanie oryginalne
Język	polski
Data wydania	1964

Tytułowym bohaterem utworu jest jeż zamieszkujący lasy w okolicach Zgierza, który czuje się samotny, gdyż nie zna swojej rodziny i nie ma w najbliższym otoczeniu innych jeży. Udaje się zatem do pobliskiego miasta Zgierza w poszukiwaniu krewnych i przyjaciół. Początkowo trafia do sklepu ze szczotkami i zostaje przez pomyłkę kupiony przez dwóch panów, którzy biorą go za szczotkę do ubrań. Przerażony jeż ucieka i znajduje się sam w zimnie i deszczu, nie wiedząc, co ze sobą począć. Wówczas zostaje odnaleziony przez swoją rodzinę, z którą nawiązuje bliską więź, a także zawiera związek małżeński.

W 1974 r. w Studio Małych Form Filmowych Se-Ma-For w Łodzi został wyprodukowany film lalkowy pt. Jeż szuka rodziny (reż. Janina Hartwig) na motywach utworu i według scenariusza Wandy Chotomskiej^[2][3].

Z inicjatywy Centrum Kultury Dziecka w Zgierzu powstały dwie książki o dalszych przygodach zgierskiego jeża:

• Dalsze przygody jeża spod miasta Zgierza (2019)
• Podróże jeża spod miasta Zgierza (2021)

Utwór Wandy Chotomskiej został entuzjastycznie przyjęty przez mieszkańców Zgierza. Zgierski jeż stał się symbolem promocyjnym miasta^[4]:

• oficjalny logotyp miasta nawiązuje do postaci jeża (kształt kolców)
• szlak turystyczny łączący główne atrakcje turystyczne miasta został nazwany „Trakt jeża z Miasta Tkaczy - Zgierza”^[5][6] i oznaczony jest symbolem jeża.
• w 2006 r. przed budynkiem urzędu miasta ustawiono metalowy Pomnik Jeża. Autorem rzeźby jest Henrikas Orakauskas^[7]. Wcześniej istniał pomnik jeża wykonany z wikliny^[8], który został zniszczony przez pożar
• w 2014 r. na osiedlu Kurak ustawiono trzymetrową figurę roślinną - jeża, który pełni funkcję witacza^[9]
• na osiedlu Krzywie-Chełmy w Zgierzu znajduje się ulica Jeża^[10]
• jeż jako maskotka miejska występuje podczas różnego typu uroczystości i festynów miejskich, które relacjonowane są na jego profilu w mediach społecznościowych. Najbardziej znanym jest Jeżobieg^[11] – bieg miejski organizowany z okazji finału WOŚP.
• postać jeża występuje często w symbolach promocyjnych zgierskich: klubów sportowych (np. hokejowego^[12], walking-futbolowego^[13] i pływackiego^[14]), obiektów gastronomicznych^[15] i rozrywkowych^[16]
• jeż jest elementem lokalnych tradycji, takich jak np. Parada Jeży (kwiecień)^[17][18] i obchody Międzynarodowego Dnia Jeża (10 listopada)^[19].

W 2003 r. Karol Maśliński przyznał Wandzie Chotomskiej tytuł Honorowego Obywatela Zgierza w podziękowaniu za stworzenie postaci zgierskiego jeża.

• 
  Pomnik jeża przed urzędem miasta.
• 
  Zgierski jeż - figura roślinna na osiedlu Kurak
• 
  Tablica informacyjna na "Trakcie jeża z Miasta Tkaczy - Zgierza"
• 
  Mural nawiązujący do postaci jeża (ul. Dąbrowskiego)
• 
  Ulica Jeża na osiedlu Krzywie-Chełmy.
• 
  Zgierski jeż w emblemacie klubu pływackiego.

• Przygody jeża spod miasta Zgierza [w:] Literacka Mapa Województwa Łódzkiego - Tropem Fabuły [online] [dostęp 2025-04-16]