Przytulia lepczyca
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
przytulia lepczyca | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Galium rivale (Sibth. & Sm.) Griseb. Spic. Fl. Rumel. 2: 156 1844[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Przytulia lepczyca (Galium rivale (Sibth. & Sm.) Griseb.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny marzanowatych. Występuje w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej sięgając po Kaukaz i Azję Mniejszą[4]. W Polsce południowo-wschodniej i południowej gatunek rozpowszechniony, zanika jednak w kierunku zachodnim i ku północy stając się rzadki na Dolnym Śląsku, w Wielkopolsce i na Mazurach[4], a dalej na zachód i północ rośnie tylko zawlekany[5]. Występuje na brzegach wód, w wilgotnych zaroślach i w lasach łęgowych[4].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina o pędach wspinających się, osiągających do 1,3 m długości, rzadziej dłuższych (do 1,75 m). Czworoboczne łodygi i liście nagie, błyszczące, na krawędziach ze sztywnymi, skierowanymi w dół szczecinkami[4]. Międzywęźla dwa razy dłuższe od liści[4].
- Liść
- Liście zebrane po 7–8 w okółkach, wąsko eliptyczne do eliptycznych, o długości od 20 do 35 mm, rzadko nieco dłuższe, o szerokości 2,5 do 4,5 mm, rzadko nieco szersze. Z prześwitującym, ostrym zakończeniem. Cała blaszka na krawędziach, na nerwie od spodu i na wierzchu pokryta zadziorkowatymi szczecinkami (po dolnej stronie i na krawędzi skierowanymi do tyłu, na górnej stronie blaszki – skierowanymi do przodu)[4].
- Kwiaty
- Osadzone na krótkich szypułkach do 2, rzadko 3 mm długości, w sztywnych kwiatostanach. Rozgałęzienia kwiatostanu wsparte są nielicznymi, wąsko lancetowatymi i długo zaostrzonymi podsadkami i przysadkami. Korona biała, dzwonkowata, do 3 mm długa, rozwarta[4].
- Owoce
- Rozłupnie brunatne, do 2 mm długości i 1 mm szerokości, pokryte brodawkami[4].
Liście
Łodyga
Kwiatostan
Owoc
Biologia i ekologia
Bylina kwitnąca od czerwca do sierpnia, czasem jeszcze we wrześniu[4].
Rośnie w miejscach wilgotnych – na brzegu wód lub w zaroślach i lasach nad wodami[4]. W górach tylko w niższych położeniach[4]. Gatunek charakterystyczny zespołu roślinności Asperulo-Calystegietum[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-08-08] (ang.).
- 1 2 Galium rivale. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2019-08-08]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. XI. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 285-286.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 364. ISBN 83-01-12218-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 107, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.