Pterokarpus sandałowy

Pterokarpus sandałowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	pterokarpus
Gatunek	pterokarpus sandałowy
	Nazwa systematyczna
	Pterocarpus santalinus L.f.; Suppl. Pl. 318. 1782 [1781 publ. Apr 1782]
Synonimy
	Lingoum santalinum (L.f.) Kuntze;
	Lingoum santalinum (L.f.) Kuntze;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony

Pterokarpus sandałowy (Pterocarpus santalinus L.f.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae). Pochodzi z Indii, jest uprawiany w wielu krajach świata^[5].

Morfologia i ekologia

Drzewo o wysokości do 8 m i średnicy pnia 50–150 cm. Ulistnienie naprzemianległe, liście 3-listkowe, o długości 3–9 cm. Składają się z trzech szerokojajowatych, niemal okrągłych listków. Liście opadają podczas pory suchej. Kwiaty pojawiają się przed rozwojem liści. Są pachnące, małe, żółte, zebrane w grona. Owocem jest strąk o długości 6–9 cm. Zawiera jedno lub dwa nasiona^[6]^[7].

Jest to typowe drzewo tropikalne, zupełnie nieodporne na mróz, ginie już przy temperaturze -1^o C. Za młodu rozwija się szybko, już w trzecim roku życia osiąga wysokość 5 m^[7]^[6].

Udział w kulturze

Wymieniony jest w kilku miejscach Biblii: Krl 10,11-12, 2 Krn 2,7; 2,19. Z drewna tego drzewa król Salomon wykonał chodnik w swoim pałacu i w pierwszej Świątyni Jerozolimskiej, oraz instrumenty muzyczne – cytry i harfy. Jest to drewno ciężkie, twarde, o czerwonym twardzielu. Nie rośnie w Palestynie, było sprowadzane do Tyru przez tzw. szlak jedwabny, świadczy o tym m.in. werset: „Flota Hirama, która dostarczyła złoto z Ofiru, przywiozła również drewno sandałowe" (1 Krl 10, 11–12)^[8].

Pień
Pędy z liśćmi

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
↑ Pterocarpus santalinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-01-03].
1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
1 2 Forest Legality Alliance.Pterocarpus santalinus. [dostęp 2015-01-03].
↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2014-11-20].

[iucn-4] Pterocarpus santalinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[grin-5] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-01-03].

[E-6] 1 2 GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[forest-7] 1 2 Forest Legality Alliance.Pterocarpus santalinus. [dostęp 2015-01-03].

[rb-8] Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]