Pustelnik długosterny

Pustelnik długosterny
	Phaethornis superciliosus
	(Linnaeus, 1766)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Rząd	krótkonogie
Rodzina	kolibrowate
Podrodzina	pustelniki
Rodzaj	Phaethornis
Gatunek	pustelnik długosterny
Synonimy
	Trochilus superciliosus Linnaeus, 1766;
	Trochilus superciliosus Linnaeus, 1766;
Podgatunki
	P. s. superciliosus (Linnaeus, 1766); P. s. muelleri Hellmayr, 1911;
	P. s. superciliosus (Linnaeus, 1766); P. s. muelleri Hellmayr, 1911;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Pustelnik długosterny^[4] (Phaethornis superciliosus) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), zamieszkujący północną część Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka i zasięg występowania

W starszych ujęciach systematycznych do P. superciliosus zaliczano podgatunki wydzielone do odrębnego gatunku o nazwie pustelnik długodzioby (P. longirostris)^[2]^[5], z którego z kolei później wydzielono pustelnika meksykańskiego (P. mexicanus)^[5]^[6]. Tradycyjnie do P. superciliosus zaliczano także wszystkie podgatunki pustelnika wielkodziobego (P. malaris) poza nominatywnym^[2]. Obecnie wyróżnia się jedynie dwa podgatunki P. superciliosus^[5]^[2]^[7]:

P. s. superciliosus (Linnaeus, 1766) – południowa Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska i północna Brazylia (na północ od Amazonki);
P. s. muelleri Hellmayr, 1911 – północna Brazylia (na południe od Amazonki).

Morfologia

Wygląd: Długi, zakrzywiony dziób, wydłużone, biało zakończone środkowe sterówki, płowy kuper, pióra brązowe (zielony odcień na wierzchu ciała), na masce płowe paski, spód jasny. Samica ma krótsze skrzydła i krótszy, mniej zakrzywiony dziób^[7].
Rozmiary: długość ciała 14–15 cm^[7]
Masa ciała: 4–6 g^[7]

Ekologia i zachowanie

Środowisko: Występuje na dolnym piętrze lasów tropikalnych, często w pobliżu strumieni.

Rozród: Gniazda buduje na spodzie szerokich liści. W zniesieniu 2 jaja, ich inkubacją zajmuje się samica przez co najmniej 16 dni^[7].

Pożywienie: Nektar kwiatów, bezkręgowce. Odwiedza pojedynczo rosnące kwiaty; pokonuje duże odległości (nawet 1 km), żeby dotrzeć do nektaru.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pustelnika długosternego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 2004 roku, kiedy to po raz pierwszy został sklasyfikowany w obecnym ujęciu systematycznym. Nie oszacowano całkowitej liczebności populacji tego ptaka, jednak jest on opisywany jako rzadki. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy ze względu na utratę siedlisk^[3].

Przypisy

↑ Phaethornis superciliosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 4 Eastern Long-tailed Hermit (Phaethornis superciliosus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
1 2 Phaethornis superciliosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Phaethornithinae Gray,GR, 1840 - pustelniki (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-13].
1 2 3 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-24]. (ang.).
↑ A Classification of the Bird Species of South America. Part 3. Apodiformes. South American Classification Committee, American Ornithologists' Union. [dostęp 2020-08-24]. (ang.).
1 2 3 4 5 C. Hinkelmann, G.M. Kirwan, P.F.D. Boesman: Long-tailed Hermit (Phaethornis superciliosus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).

Bibliografia

Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Phaethornis superciliosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] 1 2 3 4 Eastern Long-tailed Hermit (Phaethornis superciliosus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).

[iucn-3] 1 2 Phaethornis superciliosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Phaethornithinae Gray,GR, 1840 - pustelniki (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-13].

[ioc-5] 1 2 3 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-24]. (ang.).

[sacc-6] A Classification of the Bird Species of South America. Part 3. Apodiformes. South American Classification Committee, American Ornithologists' Union. [dostęp 2020-08-24]. (ang.).

[botw-7] 1 2 3 4 5 C. Hinkelmann, G.M. Kirwan, P.F.D. Boesman: Long-tailed Hermit (Phaethornis superciliosus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]