Pyrgun nazielny

Pyrgun nazielny
Evarcha arcuata[1]
(Clerck, 1757)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

pająki wyższe

Rodzina

skakunowate

Podrodzina

Salticinae

Plemię

Plexippini

Rodzaj

Evarcha

Gatunek

pyrgun nazielny

Pyrgun nazielny (Evarcha arcuata) – gatunek pająka z rodziny skakunowatych (Salticidae).

Opis

Wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Ciało samic długie na 6-8 mm. Głowotułów brązowy, po bokach białawo owłosiony. Odwłok wypukły, brązowawy lub szarawy, najczęściej również z białą otoczką. Pośrodku w jego przedniej części obecna wąska i podłużna ciemna kreska. Na brzegach natomiast kilka ciemnych i białych pręg biegnących ku środkowi odwłoka. Samce mniejsze od samic, osiągają długość 5-6 mm. Całe ciało czarne lub ciemnobrązowe, wystawione na światło połyskuje. Jedynie przód głowotułowia w okolicach oczu wyraziście pokryty pasmami białych włosków, podobnie jak przednia strona rzepek pierwszych dwóch par odnóży. Same przednie odnóża masywne i zgrubiałe[2][3].

Samica z upolowanym karaczanem (Blattodea)

Biologia

Zamieszkuje szereg różnych siedlisk, od zagajników i łąk po nieużytki i przydroża. Aktywne wśród roślinności zielnej, najczęściej od kwietnia do października[3]. Poluje aktywnie na inne stawonogi, często znacznie większe od siebie. Jak wszystkie skakuny, szybko przemieszcza się wykonując gwałtowne skoki z liścia na liść. Samce zazwyczaj ruchliwsze od samic, które często skrywają się pod listowiem, szczególnie późnym latem i jesienią, gdy strzegą swoich kokonów jajowych[3][4].

Występowanie

Gatunek palearktyczny, szeroko rozprzestrzeniony w całej Europie, a także miejscami w Azji Zachodniej i Środkowej (Gruzja, Rosja, Kazachstan)[5]. W Polsce występuje pospolicie i bardzo licznie na terenie całego kraju[2].

Przypisy

  1. Evarcha arcuata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 Evarcha arcuata – Pyrgun nazielny [online], Insektarium, 25 listopada 2014 [dostęp 2025-02-05]
  3. 1 2 3 Evarcha arcuata [online], Spinnen Forum Wiki, 9 grudnia 2023 [dostęp 2025-02-05]
  4. Szymon Wójcik, Pyrgun nazielny [online], Salamandra 28, 2009 [dostęp 2025-02-05]
  5. Evarcha arcuata (Clerck, 1757) [online], GBIF.org [dostęp 2025-02-05]