Rajd Salgó

Rajd Salgó, oryg. Salgó Rallye – rajd samochodowy, odbywający się na Węgrzech w ramach mistrzostw kraju. W przeszłości organizowany jako Salgó-Kupa Rallye i Mogürt-Salgó Rallye. W latach 1984–1989 był ponadto eliminacją Pucharu Pokoju i Przyjaźni, a w latach 2009–2010 – mistrzostw Słowacji.

Historia rajdu sięga nocnej jazdy konkursowej z 1974 roku między Salgótarjánem i Egerem. Tę imprezę wygrał Attila Csáki w Ładzie 1200. Pierwszy oficjalny rajd odbył się rok później pod nazwą Salgó Kupa i był organizowany przez wydział komitatu Nógrád Węgierskiego Klubu Samochodowego. Zawody obejmowały m.in. próbę slalomową na Placu Republiki. Zwycięzcą została załoga Schaffer/Császár. W latach 1976–1977 roku dystans rajdu obejmował 270 kilometrów, a zwycięzcą startujących był József Holecz. Ponadto w 1977 roku po raz pierwszy prowadzono klasyfikację drużynową, którą wówczas wygrał Spartacus Budapeszt. Rok później zmieniono trasę i wprowadzono próbę umiejętności w sobotę^[1].

Rosnące zainteresowanie rajdem z liczbą przekraczającą 120 załóg spowodowało wcielenie rundy do kalendarza mistrzostw Węgier od 1979 roku, przy czym zawody odbywały się wówczas jedynie w klasie turystycznej. Rajd wyróżniał się trudną trasą, dobrą organizacją i zainteresowaniem publiczności. Zwyciężył wówczas Antal Kanyik w Ładzie. W 1980 roku rajd otrzymał najwyższą klasę organizacyjną na Węgrzech i ściągnął czołowych zawodników z Attilą Ferjánczem, który w Renault 5 został zwycięzcą. W 1981 roku po raz pierwszy zorganizowano etap nocny, a sam rajd kończył sezon mistrzowski. W 1982 rajd ponownie zamykał sezon, a pod nieobecność Ferjáncza wygrał Zoltán Barka. W 1983 roku po raz ostatni rajd nie odbył się wiosną^[1].

Od 1984 roku rajd wspierało przedsiębiorstwo Mogürt. Zaowocowało to zmianą nazwy na Mogürt-Salgó Rallye, a także wcieleniem rundy do kalendarza Pucharu Pokoju i Przyjaźni. W efekcie tego w rajdzie poza Węgrami uczestniczyli Sowieci, Czechosłowacy, Niemcy wschodni i Polacy^[1]. Ferjáncz nie uczestniczył w rajdzie, a zwycięzcą został Joel Tammeka w Ładzie VFTS^[2]. W 1985 roku zwycięzcą rajdu został Attila Ferjáncz, jednak z uwagi na start niesocjalistycznym samochodem nie wygrał klasyfikacji Pucharu Pokoju i Przyjaźni – w tej triumfował Marian Bublewicz. Z kolei w 1986 roku wygrał Eugenijus Tumalevičius. W 1987 roku zwyciężyła fabryczna załoga Škody, Pavel Sibera/Petr Gross, a w latach 1988–1989 triumfował Fin Risto Buri^[1].

Po rozwiązaniu Pucharu Pokoju i Przyjaźni rajd był organizowany jedynie jako eliminacja mistrzostw Węgier. W 1990 roku na trasy rajdu po pięcioletniej przerwie wrócił Attila Ferjáncz, który został zwycięzcą. Rok później wygrał László Ranga, a tamta eliminacja wygrała konkurs na rajd roku, organizowany przez Węgierskie Stowarzyszenie Motoryzacji i Sportów Motorowych. W 1992 roku wygrał János Tóth, a w latach 1993–1994 ponownie Ranga. W roku 1995 Mogürt zaprzestał sponsorowania imprezy, a nowym sponsorem został MOL. W tej edycji na odcinku Kányás kierowca Łady stracił panowanie nad pojazdem i wjechał w grupę kibiców, w wyniku czego życie straciła dziewiętnastolatka, a dwie osoby doznały urazu rdzenia kręgowego. Rajd zwyciężył Tibor Érdi. W latach 1996–1997 ponownie wygrywał Tóth; głównym sponsorem edycji z 1997 roku w miejsce MOL został koncern Schering-Plough. Z przyczyn finansowych rajd nie odbył się w 1998 roku, a edycja z 1999 roku odznaczała się kiepską pogodą i nieodpowiedzialnymi kibicami. Grupa kibiców zaatakowała bufet, podczas gdy inny kibic w czasie mgły wybiegł tuż przed samochód Jánosa Tótha, powodując jego wypadek. Z kolei na odcinku Nagykeresztúr-Sámsonháza zostało potrąconych sześciu widzów; zwyciężył Ferenc Kiss^[1]. Kolejna edycja, sponsorowana przez Valvoline, odbyła się w 2003 roku, a wygrał ją Balázs Benik^[2].

Rajd powrócił w latach 2009–2010 jako runda mistrzostw Węgier i mistrzostw Słowacji. W klasyfikacji generalnej wygrali wówczas odpowiednio Norbert Herczig i György Aschenbrenner, a w mistrzostwach Słowacji – Csaba Spitzmüller i Grzegorz Grzyb. W 2016 roku zorganizowano krótki rajd poza mistrzostwami Węgier. W roku 2021 Salgó Rallye wrócił do kalendarza mistrzostw kraju^[2].