Ramphocaenus

Ramphocaenus[1]
Vieillot, 1818[2]
Ilustracja
Gnomik długodzioby (R. melanurus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

siwuszki

Rodzaj

Ramphocaenus

Typ nomenklatoryczny

Ramphocænus melanurus Vieillot, 1819

Synonimy
Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Ramphocaenusrodzaj ptaków z rodziny siwuszek (Polioptilidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Belize, Gwatemali, Salwadorze, Hondurasie, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Kolumbii, Wenezueli, Trynidadzie i Tobago, Gujanie, Surinamie, Gujanie Francuskiej, Brazylii, Boliwii, Peru i Ekwadorze[5].

Morfologia

Długość ciała 12–13 cm (długość dzioba 21–25 mm); masa ciała 8–11 g[6].

Systematyka

Etymologia

  • Ramphocaenus: gr. ῥαμφος rhamphos „dziób”; καινος kainos „osobliwy, dziwny”[7].
  • Acontistes: gr. ακοντιστης akontistēs „włócznik, oszczepnik”, od ακοντιζω akontizō „rzucać włócznią”, od ακοντιον akontion „oszczep”, od zdrobnienia ακων akōn, ακοντος akontos „ostrze, grot”[8]. Gatunek typowy: Troglodytes rectirostris Swainson, 1823 (= Ramphocænus melanurus Vieillot, 1819).
  • Scolopacinus: łac. scolopax, scolopacis „bekas” (tj. bekaso-dzioby), od gr. σκολοπαξ skolopax, σκολοπακος skolopakos „słonka”, od ασκαλωπας askalōpas lub ασκαλοπας askalopas „słonka”[9]. Gatunek typowy: Scolopacinus rufiventris Bonaparte, 1838[a].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[10]:

  • Ramphocaenus melanurus Vieillot, 1819 – gnomik długodzioby
  • Ramphocaenus sticturus Hellmayr, 1902 – gnomik białosterny – takson wyodrębniony niedawno z R. melanurus[11].

Uwagi

  1. Podgatunek R. melanurus.

Przypisy

  1. Ramphocaenus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. L.J.P. Vieillot: Ornithologie. W: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc.. Wyd. Nouv. éd. presqu' entièrement refondue et considérablement angmentée. T. 24. Paris: Chez Deterville, 1818, s. 112. (fr.).
  3. C.J. Sundevall. Ornithologiskt System. „Kungl. Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar”. För år 1835, s. 95, 1835. (szw.  łac.).
  4. Ch.-L. Bonaparte. Description of new or interesting Birds from South America and Mexico. Proceedings of the Zoological Society of London”. 5, s. 118, 1838. (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-26]. (ang.).
  6. J. Atwood & S. Lerman: Family Polioptilidae (Gnatcatchers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006, s. 369–370. ISBN 84-96553-06-X. (ang.).
  7. The Key to Scientific Names, Ramphocaenus [dostęp 2025-04-08].
  8. The Key to Scientific Names, Acontistes [dostęp 2025-04-08].
  9. The Key to Scientific Names, Scolopacinus [dostęp 2025-04-08].
  10. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Polioptilidae Baird,SF, 1858 – siwuszki – Gnatcatchers (wersja: 2024-06-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-08].
  11. B.T. Smith, R.W. Bryson Jr., W.M. Mauck III, J. Chaves, M.B. Robbins, A. Aleixo & J. Klicka. Species delimitation and biogeography of the gnatcatchers and gnatwrens (Aves: Polioptilidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 126, s. 45–57, 2018. DOI: 10.1016/j.ympev.2018.03.012. (ang.).

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).