Ranunculus macrophyllus

*Ranunculus macrophyllus*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	jaskier
Gatunek	Ranunculus macrophyllus
	Nazwa systematyczna
	Ranunculus macrophyllus Duch.; Fl. Atlant. 1: 437 1798
Synonimy
	Ranunculus byzantinus P.H.Davis;
	Ranunculus byzantinus P.H.Davis;

Ranunculus macrophyllus Duch. – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje naturalnie w Europie Południowej i Afryce Północnej^[4]^[5]. Epitet gatunkowy macrophyllus pochodzi z języka greckiego i oznacza wielkolistny^[6].

Rozmieszczenie geograficzne

Rośnie naturalnie w Portugalii, Hiszpanii, Francji i Włoszech oraz w Afryce Północnej od Maroka aż po Cyrenajkę^[5]. We Włoszech gatunek został rejestrowany w regionach Sardynia oraz Toskania, a także prawdopodobnie w Kampanii i na Sycylii^[6]. We Francji występuje tylko na Korsyce oraz w departamencie Pireneje Wschodnie, natomiast prawdopodobnie wyginął w departamentach Alpy Nadmorskie, Var i Delta Rodanu^[5]. Na Malcie ma status gatunku autochtonicznego, lecz jest tam rzadko spotykany^[7].

Morfologia

Pokrój: Średniej wielkości bylina o dość sztywnych, wyprostowanych i owłosionych pędach. Dorasta do 30–50 cm wysokości^[4]^[5].
Liście: Liście odziomkowe mają kształt od pięciokątnego do nerkowatego. Brzegi są wcięte i ząbkowane. Liście łodygowe są potrójnie klapowane^[4]^[5].
Kwiaty: Mają żółtą barwę. Dorastają do 25–30 mm średnicy^[4]. Dno kwiatowe jest owłosione^[5].
Owoce: Zazwyczaj owłosione niełupki z dziobem na końcu^[4].

Biologia i ekologia

Rośnie na terenach podmokłych i skalistych, na brzegach rzek, rowów lub innych dróg wodnych. Występuje na wysokości do 600 m n.p.m. Kwitnie od kwietnia do maja, a według niektórych źródeł aż do czerwca. Świeże części rośliny są trujące – zawierają protoanemoninę^[4]^[6]^[7]. Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu. Dobrze rośnie na żyznym podłożu o odczynie zasadowym^[5].

Ochrona

Gatunek ten został wpisany do francuskiej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych – został zaliczony do kategorii gatunków narażonych na wyginięcie (vulnerable)^[8].

Zobacz też

Lista gatunków z rodzaju jaskier

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
1 2 Ranunculus macrophyllus Desf.. The Plant List. [dostęp 2015-07-17]. (ang.).
1 2 3 4 5 6 Ranunculus macrophyllus. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).
1 2 3 4 5 6 7 Ranunculus macrophyllus Desf.. Tela Botanica. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).
1 2 3 Ranunculus macrophyllus Desf.. An Interactive Guide to the Flora of the Temporary Ponds of Sardinia (Italy). [dostęp 2015-07-17]. (ang.).
1 2 Lagre-leaved Buttercup. Malta Wild Plants. [dostęp 2015-07-20]. (ang.).
↑ Renoncule à grandes feuilles. Flore Alpes, 23 października 2010. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).

[tpl-3] 1 2 Ranunculus macrophyllus Desf.. The Plant List. [dostęp 2015-07-17]. (ang.).

[peb-4] 1 2 3 4 5 6 Ranunculus macrophyllus. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).

[tb-5] 1 2 3 4 5 6 7 Ranunculus macrophyllus Desf.. Tela Botanica. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).

[sardigna-6] 1 2 3 Ranunculus macrophyllus Desf.. An Interactive Guide to the Flora of the Temporary Ponds of Sardinia (Italy). [dostęp 2015-07-17]. (ang.).

[mwp-7] 1 2 Lagre-leaved Buttercup. Malta Wild Plants. [dostęp 2015-07-20]. (ang.).

[8] Renoncule à grandes feuilles. Flore Alpes, 23 października 2010. [dostęp 2015-07-17]. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]