Rezerwat przyrody Kurhany-Namule
| rezerwat krajobrazowy | |
| Typ rezerwatu |
kulturowy |
|---|---|
| Podtyp rezerwatu |
zabytków |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Położenie |
gmina Krasnystaw |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
19 grudnia 2024 |
| Akt prawny |
Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2024 r., poz. 5983 |
| Powierzchnia |
1,51 ha |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Krasnystaw _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego  | |
 50°57′58″N 23°05′40″E/50,966111 23,094444 | |
Rezerwat przyrody Kurhany-Namule – krajobrazowy rezerwat przyrody położony na terenie gminy wiejskiej Krasnystaw w powiecie krasnostawskim (województwo lubelskie).
Powołanie
Obszar chroniony utworzony został 19 grudnia 2024 r. na podstawie Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Kurhany-Namule” (Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2024 r., poz. 5983)[1]. Powstał w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”, stanowi pierwszy rezerwat chroniący kurhany w województwie lubelskim.
Położenie
Rezerwat ma 1,51 ha powierzchni[1], co czyni go jednym z najmniejszych w Polsce. Obszar chroniony znajduje się w obrębie ewidencyjnym Widniówka Kolonia[2] (na zachód od zabudowań wsi Zażółkiew, na południe od drogi wojewódzkiej nr 842), a pod kątem podziału lasów – w leśnictwie Namule[3]. Położony jest w mezoregionie Wyniosłości Giełczewskiej, w całości leży w granicach Grabowiecko-Strzeleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[4].
Charakterystyka
Celem ochrony rezerwatowej jest „zachowanie stanowiska archeologicznego, które stanowi cmentarzysko kurhanowe datowane na okres wczesnego średniowiecza”[1]. Ze względu na dominujący przedmiot ochrony typ obszaru chronionego określono jako kulturowy, a podtyp – zabytków, natomiast ze względu na główny typ ekosystemu typ określono jako leśny i borowy, a podtyp – lasów wyżynnych[1].
Cmentarzysko zostało zidentyfikowane w 1981 podczas badania Archeologicznego Zdjęcia Polski, leży ono na niewielkim wzniesieniu w środku lasu, u źródeł małego cieku wodnego uchodzącego do Żółkiewki. W 1983 z inicjatywy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Chełmie przeprowadzono badania trzech kopców i ich zawartości. W zespole grobów potwierdzono w nim występowanie 54 zorientowanych w osi wschód–zachód kurhanów o okrągłym i owalnym obrysie oraz średnicy 6–14 m i wysokości 0,4–1,5 m. Datowane jest ono na VII–IX wiek, w grobowcach odnaleziono fragmenty ceramiki, przepalone kości, węgle drzewne, polepę, narzędzia czy drewniane konstrukcje. Kurhany zostały wpisane do rejestru zabytków pod numerem C/171[3][5] i uchodzą za jedno z cenniejszych w tej części Polski[6]. W tym samym lesie odnaleziono jeszcze kilka zespołów kurhanów, także chronionych jako zabytki[5].
Według stanu na grudzień 2024 rezerwat nie ma wyznaczonego planu ochrony ani zadań ochronnych[2].
Przypisy
- 1 2 3 4 Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie ustanowienia rezerwatu przyrody „Kurhany-Namule”. lublin.uw.gov.pl, 4 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-27].
- 1 2 Rezerwat przyrody Kurhany-Namule. Centralny rejestr form ochrony przyrody. [dostęp 2024-12-27].
- 1 2 Uzasadnienie do Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie ustanowienia rezerwatu przyrody „Kurhany-Namule”. lublin.uw.gov.pl, 4 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Na podstawie danych z mapy na stronie geoserwis.gdos.gov.pl
- 1 2 Grzegorz Mączka (red.): Kurhany na Wyżynie Lubelskiej. Lublin: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie, 2020, s. 217–218. ISBN 978-83-935765-8-6. [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Post Stowarzyszenia Historyczno-Poszukiwawczego „Wolica”. facebook.com, 4 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-27].