Rezerwaty biosfery w Niemczech

Rezerwaty biosfery w Niemczech – oficjalnie rozpoznane zarówno przez UNESCO, jak i niemieckie prawo o ochronie przyrody (niem. Bundesnaturschutzgesetz) wielkoobszarowe tereny o wyróżniających się walorach przyrodniczych i kulturowych, podlegające już innym krajowym formom ochronnym^[1]^[2]. Najstarsze rezerwaty w Niemczech powołano w 1978 r. Od tego czasu powołano ich 16, ale jeden (Las Bawarski) utracił w 2006 r. ten status^[3], zaś ''Rezerwat Biosfery Krajobrazu Krasowego Południowego Harzu'' jest w trakcie powoływania^[4].

W niemieckich rezerwatach biosfery stosuje się podział na trzy strefy^[5]:

Strefę centralną (niem. Kernzone, ang. core area), będącą terenem zarezerwowanym dla przyrody, mającą status rezerwatu przyrody, parku narodowego, lub analogiczny i zajmującą co najmniej 3% powierzchni całego rezerwatu biosfery.
Strefę buforową (niem. Pufferzone/Pflegezone, ang. buffer area), mającą charakter ochronny dla strefy centralnej, gdzie prowadzi się gospodarkę zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, uwzględniając potrzeby dzikich zwierząt i roślin. Niemieckie prawo wymaga, by strefa centralna zajmowała co najmniej 10% wyznaczonego obszaru, z czego łącznie ze strefą centralną musi mieć co najmniej 20% obszaru rezerwatu^[6].
Strefę tranzytową (niem. Entwicklungszone, ang. transition area), na terenie której działalność gospodarcza powinna zapewniać spójność ekologiczną całego rezerwatu.

Lista rezerwatów biosfery

Nazwa	Data utworzenia	Obszar [km²]	Strefa centralna [km²]	Strefa buforowa [km²]
Dolina Vesser-Las Turyński Vessertal-Thüringer Wald	1979	170,81	5,62	19,49
Krajobraz rzeczny Łaby^[7] Flusslandschaft Elbe	1979 (tylko Łaba Środkowa) 1997 (aktualny)	2758,93	35,70	555,23
Berchtesgaden Berchtesgadener Land	1990	840,00	138,96	95,37
Szlezwicko-Holsztyńskie Morze Wattowe i Halligen Schleswig-Holsteinisches Wattenmeer und Halligen	1990	4431,00	1570,00	2840,00
Schorfheide-Chorin	1990	1291,60	39,01	244,40
Rhön	1991	1852,62^[8]	35,77	508,80
Szprowski Las Błota (d.-łuż.) Spreewald	1991	475,09	9,74	93,34
Południowo-wschodnia Rugia Südost Rügen	1991	229,00	3,49	32,04
Hamburskie Morze Wattowe Hamburgisches Wattenmeer	1992	117,00	105,30	11,70
Dolnosaksońskie Morze Wattowe Niedersächsisches Wattenmeer	1992	2400,00	1300,00	1080,00
Górnołużyckie Wrzosowiska i Stawy Biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty (g.-łuż.) Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft	1996	301,02	11,24	120,15
Rezerwat Biosfery Wogezów Północnych i Lasu Palatynackiego^[9] (transgraniczny) Pfälzerwald-Nordvogesen	1998 (jako transgraniczny) 1988 (część Francuska) 1992 (część Niemiecka)	1778,42 (część niemiecka)	39,39 (część niemiecka)	492,61 (część niemiecka)
Schaalsee	2000	309,00	19,16	89,30
Bliesgau	2009	361,52	11,03	70,51
Rezerwat Biosfery Jury Szwabskiej^[9] Schwäbische Alb	2009	852,69	26,45	354,10
Krajobraz Krasowy Południowego Harzu^[4] Karstlandschaft Südharz	(W trakcie powoływania)	300,34	9,18	97,60