Rhizophagus fasciculatus

Rhizophagus fasciculatus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

grzyby kłębiakowe

Klasa

Glomeromycetes

Rząd

Glomerales

Rodzina

Glomeraceae

Rodzaj

Rhizophagus

Gatunek

Rhizophagus fasciculatus

Nazwa systematyczna
Rhizophagus fasciculatus (Thaxt.) C. Walker & A. Schüßler
The Glomeromycota, A Species List With New Families and New Genera: 19 (2010)

Rhizophagus fasciculatus (Thaxt.) C. Walker & A. Schüßler – gatunek grzybów należący do rodziny Glomeraceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rhizophagus, Glomeraceae, Glomerales, Incertae sedis, Glomeromycetes, Incertae sedis, Glomeromycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1922 r. Roland Thaxter, nadając mu nazwę Endogone fasciculata[1]. W 2010 r. C. Walker i A. Schüßler przenieśli go do rodzaju Rhizophagus[1]. Pozostałe synonimy[2]:

  • Endogone arenacea Thaxt. 1922
  • Glomus fasciculatum (Thaxt.) Gerd. & Trappe 1974
  • Palaeomycites butleri (F. Rosend.) Kalgutkar & Janson. 2000
  • Palaeomycites butleri (F. Rosend.) Kalgutkar & Janson 2000
  • Rhizoglomus fasciculatum (Thaxt.) Sieverd., G.A. Silva & Oehl 2015

Morfologia

Sporokarpy

Mniej więcej owalne, ale często kanciaste i nieregularne, o średnicy 0,5–1,5 cm, pokryte guzami, często z cząstkami gleby lub roślin. Ich charakterystyczną cechą jest brak perydium. Powierzchnia początkowo biało-kremowa, potem żółtawa, oliwkowa, w końcowym okresie rozwoju czerwonawa do ciemnobrązowej. Gleba tej samej barwy co powierzchnia, jednorodna, złożona ze strzępek i licznych chlamydospor. Miąższ zwarty, chrząstkowaty o nieprzyjemnym, kwaśnym zapachu[3].

Zarodniki

Kuliste lub prawie kuliste, jasnożółte do jasnożółtobrązowych, 60-110 µm. Mają trójwarstwową ścianę. Warstwa zewnętrzna (egzoperydium) szklista, 0,6-1,8 µm, w odczynniku Melzera różowo-czerwona. Warstwa środkowa (mezoperydium) składa się z cienkich przylegających jasnożółto-brązowych blaszek, ma grubość 4-9 µm, w odczynniku Melzera ciemnoczerwona do lekko fioletowoczerwonej. Warstwa wewnętrzna (endoperydium) jest cienka, elastyczna, o grubości poniżej 1,0 µm, wydaje się tworzyć kruchą przegrodę. Strzępki cylindryczne, miejscami lekko rozszerzone, o grubości 8-10,2 µm i grubości ścianki poniżej 2 µm[4]

Gatunki podobne

Makroskopowo bardzo podobne są różne gatunki rodzaju Glomus, Rhizophagus fasciculatus odróżnia się jednak od nich brakiem perydium i intensywną rekcją z odczynnikiem Melzera[3].

Występowanie i siedlisko

Występuje na całym świecie, znaleziono go nawet w Antarktyce[5]. W Polsce podano kilka jego stanowisk[3].

Podziemny grzyb mykoryzowy tworzący mykoryzę arbuskularną z wieloma gatunkami roślin zielnych. Występuje na żyznych, próchnicznych glebach. Owocniki tworzy w ściółce, w powierzchniowej warstwie gleby, ale czasem także na głębokości kilku centymetrów, zawsze w licznych grupach. Pojawiają się przez cały rok i mogą przetrwać kilkustopniowe mrozy[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2024-12-06] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-12-06] (ang.).
  3. 1 2 3 4 Tomasz Krzyszczyk, Rhizophagus fasciculatus [online], Grzyby hypogeiczne Polski [dostęp 2024-12-06].
  4. J.W. Gerdemann, Vesicular-arbuscular mycorrhizae formed on maize and tuliptree by Endogone fasciculata, „Mycologia”, 57, 1965, s. 562–575.
  5. Występowanie Rhizophagus fasciculatus na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-12-06] (ang.).