Rhynchosaurus

	Rhynchosaurus
	Owen, 1842
	; Czaszka Rhynchosaurus articeps
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Rząd	rynchozaury
Rodzina	Rhynchosauridae
Rodzaj	Rhynchosaurus
Gatunki
	R. articeps Owen, 1842 (typowy); ?R. brodiei Benton, 1990;
	R. articeps Owen, 1842 (typowy); ?R. brodiei Benton, 1990;

Rhynchosaurus – rodzaj archozauromorfa należący do grupy rynchozaurów. Jego przedstawiciele żyli w środkowym triasie na terenie dzisiejszej Europy. Obejmuje dwa gatunki: Rhynchosaurus articeps, będący gatunkiem typowym rodzaju, oraz Rhynchosaurus brodiei. Michael J. Benton opisał także trzeci gatunek, R. spenceri^[1], jednak jest on obecnie uznawany za należący do odrębnego rodzaju Fodonyx^[2].

Były to niewielkie zwierzęta – R. articeps osiągał długość około 0,5 m, z czego 6–8 cm przypadało na czaszkę. R. brodiei był nieco większy – dorastał do 60 cm długości. Typowa czaszka przedstawicieli tego gatunku mierzyła 9 cm długości, jednak mogła osiągać do 14 cm. Oba gatunki znane są z licznych, często kompletnych szkieletów: R. articeps – co najmniej 17 osobników, R. brodiei – około 15^[1]. Gatunki te są ze sobą blisko spokrewnione, choć nie ma pewności, czy tworzą klad, do którego nie należałyby również rynchozaury zaliczane do innych niż Rhynchosaurus rodzajów^[3]^[4]. Ezcurra, Montefeltro i Butler (2016) ustanowili R. brodiei gatunkiem typowym odrębnego rodzaju Langeronyx^[4].

Przypisy

1 2 Michael J. Benton. The species of Rhynchosaurus, A rhynchosaur (Reptilia, Diapsida) from the Middle Triassic of England. „Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences”. 328 (1247), s. 213–306, 1990. DOI: 10.1098/rstb.1990.0114. JSTOR: 55348. (ang.).
↑ David W. E. Hone, Michael J. Benton. A new genus of rhynchosaur from the Middle Triassic of south-west England. „Palaeontology”. 51 (1), s. 95–115, 2008. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2007.00739.x. (ang.).
↑ Debarati Mukherjee, Sanghamitra Ray. A new Hyperodapedon (Archosauromorpha, Rhynchosauria) from the Upper Triassic of India: implications for rhynchosaur phylogeny. „Palaeontology”. 57 (6), s. 1241–1276, 2014. DOI: 10.1111/pala.12113. (ang.).
1 2 Martín D. Ezcurra, Felipe Montefeltro i Richard J. Butler. The early evolution of rhynchosaurs. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 3:142, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2015.00142. (ang.).

[Benton90-1] 1 2 Michael J. Benton. The species of Rhynchosaurus, A rhynchosaur (Reptilia, Diapsida) from the Middle Triassic of England. „Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences”. 328 (1247), s. 213–306, 1990. DOI: 10.1098/rstb.1990.0114. JSTOR: 55348. (ang.).

[BH08-2] David W. E. Hone, Michael J. Benton. A new genus of rhynchosaur from the Middle Triassic of south-west England. „Palaeontology”. 51 (1), s. 95–115, 2008. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2007.00739.x. (ang.).

[MR14-3] Debarati Mukherjee, Sanghamitra Ray. A new Hyperodapedon (Archosauromorpha, Rhynchosauria) from the Upper Triassic of India: implications for rhynchosaur phylogeny. „Palaeontology”. 57 (6), s. 1241–1276, 2014. DOI: 10.1111/pala.12113. (ang.).

[Langeronyx-4] 1 2 Martín D. Ezcurra, Felipe Montefeltro i Richard J. Butler. The early evolution of rhynchosaurs. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 3:142, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2015.00142. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]