Rjukan
 Rjukan latem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Okręg | |
| Gmina | |
| Powierzchnia |
2,58 km² |
| Populacja (01.01.2024) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Telemarku  | |
Położenie na mapie Norwegii  | |
 59°52′52″N 8°34′59″E/59,881111 8,583056 | |
Rjukan – miasto w Norwegii, nad rzeką Måna, w okręgu Telemark, w gminie Tinn. Ośrodek przemysłu chemicznego. W 2024 r. zamieszkiwało je 3005 osób[1].
Historia
W Rjukan produkowana była na skalę przemysłową ciężka woda, która podczas II wojny światowej niezbędna była niemieckiemu przemysłowi zbrojeniowemu do prac nad bronią jądrową. Z tego powodu miasto stało się jednym z obszarów alianckich przeciwdziałań, nazywanych „bitwą o ciężką wodę”[2].
W okolicy miasta znajduje się wielka elektrownia wodna o mocy 500 MW, w momencie oddania do użytku największa na świecie[3].
Oświetlanie miasta
Usytuowanie w długiej, wąskiej i głębokiej dolinie rzeki Måna (dolinie Vestfjorddalen, którą od północy ograniczają południowe podnóża płaskowyżu Hardangervidda, a od południa jeden z najsłynniejszych szczytów Norwegii – Gaustatoppen) powoduje, że od października do marca promienie znajdującego się nisko nad horyzontem słońca nie są w stanie dosięgnąć zabudowań miasta nawet w południe. Dlatego już na początku XX wieku Sam Eyde, właściciel elektrowni wodnej, planował budowę na zboczach gór otaczających Rjukan systemu luster doświetlających tę miejscowość zimą. Pomysł ten zrealizowano jednak dopiero w 2013 r.[4][5]. Lustra zawieszone są na wysokości 450 m ponad miastem, sterowane komputerowo i zasilane energią słoneczną[3].
Przypisy
- ↑ Befolkning og areal i tettsteder. [w:] Statistik Sentralburå [on-line]. [dostęp 2015-01-15]. (norw.).
- ↑ The heavy water war. [w:] visitrjukan.com [on-line]. [dostęp 2017-12-16]. (ang.).
- 1 2 Jon Henley: Rjukan sun: the Norwegian town that does it with mirrors. [w:] theguardian.com [on-line]. 2013-11-06. [dostęp 2017-12-16]. (ang.).
- ↑ gazeta.pl/deser.pl, 18.7.2013
- ↑ Sylwia Smółkowska: Odwiedzasz Oslo? Koniecznie tu zajrzyj. Tylko tu zobaczysz efekt „dwóch słońc”. onet.pl, 16 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-22)].