Roman Belohlavek
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Intendentura Okręgu Generalnego „Lwów” |
| Stanowiska |
kierownik wydziału ND WP |
| Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska |
| Odznaczenia | |
.jpg)
Roman Władysław Belohlavek vel Bélohlávek (ur. 26 czerwca 1892 w Stanisławowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – polski doktor praw, wykładowca, muzyk i kompozytor, kapitan piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się jako syn Karola i Joanny z domu Sas-Siemiginowska[1]. W 1911 roku ukończył z odznaczeniem C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[2]. W 1915 roku odbył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Grazu, a w 1930 roku uzyskał stopień doktora praw na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[1].
Był oficerem cesarskiej i królewskiej Armii. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego w 1918 roku. Wziął udział w wojnie z Ukraińcami, a następnie wojnie z bolszewikami.
Później był kierownikiem wydziału intendentury polowej Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego oraz w Intendenturze Okręgu Generalnego „Lwów” we Lwowie. 25 listopada 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana gospodarczego, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[3]. W 1922 roku został przeniesiony do rezerwy i zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Jego oddziałem macierzystym był wówczas Wojskowy Okręgowy Zakład Gospodarczy Nr I w Warszawie[4]. W 1923 roku posiadał przydział w rezerwie do 24 pułku piechoty w Łucku[5].
W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto, jako kapitan ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 483. lokatą w korpusie oficerów pospolitego ruszenia piechoty. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[6].
Był profesorem wykładowcą w Wyższej Szkole Handlu Zagranicznego we Lwowie[7]. Działał jako likwidator firm (wraz z nim dr Izydor Zirler)[8]. Ponadto zajmował się muzyką i komponowaniem.
Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku[1]. Wiosną 1940 roku został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Zamordowanych w tym miejscu jeńców grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych w lesie katyńskim[9], gdzie od 28 lipca 2000 roku mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[10][11]. Prowadzone tu były ekshumacje i prace archeologiczne[12]. W 1943 roku jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji dokonanej przez Niemców pod numerem 167[13][1], (dosł. określony jako Roman Bieloglawok)[14]. Przy zwłokach Romana Belohlavka została odnaleziona pocztówka[15][16]. Figuruje na liście wywózkowej z 5 kwietnia 1940[1].
Upamiętnienie
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[17][18][19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[20][21][22].
Ordery i odznaczenia
- Medal Niepodległości – 4 listopada 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23]
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 28.
- ↑ Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. Ósmacy i abiturienci. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 106.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 47 z 8 grudnia 1920 roku, poz. 1130, tu jako Roman Władysław Bélohlávek.
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 18.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 195, 483.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 254, 959.
- ↑ Przedstawiciele nauki miasta Lwowa. „Nasze Drogi”, s. 9, Nr 5 (51) / 2009. Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie.
- ↑ Ogłoszenia urzędowe. Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 66 z 20 marca 1936.
- ↑ Mord, kłamstwo i walka o prawdę. Kalendarium zbrodni katyńskiej - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2024-11-14] (pol.).
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-11-17] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 169 [dostęp 2024-11-29] (niem.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 25. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (42 (328)), pbc.uw.edu.pl, 16 października 1948, s. 3 [dostęp 2024-11-29] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 27 [dostęp 2024-11-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
Bibliografia
- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 21, R. 9 Z. 2 (18) / 2000.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.