Romuald Oramus

Romuald Oramus
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1953
Kraków

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo
grafika warsztatowa

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa
Romuald Oramus, Czas zatrzymany X, 1981; obraz w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie
Romuald Oramus, Rytuały II, 1983-1984; akwaforta, akwatinta

Romuald Oramus (ur. 3 lipca 1953 w Krakowie[1]) – polski malarz, grafik warsztatowy, autor tekstów o sztuce. Profesor sztuk plastycznych[2]. Mieszka i tworzy w Krakowie.

Życiorys

Absolwent krakowskiego Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych (1968–1973). Studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w latach 1974–1979; dyplom zrealizował w pracowni prof. Adama Marczyńskiego wraz z graficznym aneksem w pracowni prof. Mieczysława Wejmana. Malarstwo i grafikę prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. W latach 80. ubiegłego wieku uczestniczył w wystawach Ruchu Kultury Niezależnej[3]. W latach 1979–2023 był wykładowcą na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie[4].

Odznaczony Brązowym i Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5].

Twórczość artystyczna

Malarstwo i grafika Romualda Oramusa jest tematycznie i formalnie zróżnicowana. Cechuje ją szeroki ikonograficzny zakres znaczeń. W malarstwie Oramus posługuje się rozbudowaną kolorystyką, a w grafice tonalnie ograniczoną lub czarno-białą. Realizuje duże cykle obrazów z wykorzystaniem techniki olejno-żywicznej, tempery jajowej, enkaustyki, czy też akrylu, natomiast w rycinach stosuje m.in. akwafortę i akwatintę.

Lata 80.

W latach 80. XX wieku Oramus z groteskowo-ironicznym zacięciem czerpał inspiracje z kultury sarmackiej, kontekstu religijno-politycznego ceremoniału, młodopolskiego modernizmu, a także z postmodernistycznej tendencji nawiązywania do wybranych motywów malarskiej tradycji.

Cykle:

  • Ławka (obrazy 1979–1980)
  • Czas zatrzymany (obrazy i grafiki 1980–1982)
  • Uczta (obrazy i grafiki, 1983–1984)
  • Rytuały (grafiki, 1982–1984)
  • Funeralia (obrazy, 1985–1986)
  • Rytuały. Pompa funebris (grafiki, 1985)
  • Bachanalie(a) (obrazy i grafiki, 1986–1989)
Romuald Oramus, Rytuały codzienności XXVIII, Lararium III, 2003

Lata 90.

W latach 90. kontynuowane są przedstawienia metaforyczne. Samotne postacie, akty kobiet i mężczyzn, we wzajemnej w relacji do bezkresu morza, ogrodów czy labiryntów odnoszą się do egzystencjalnego i sensualnego aspektu życia (portrety metaforyczne, motywy śródziemnomorskie, sceny rodzajowe 1990 – 1993).

W tym czasie Oramus skupił się także na wpływach kultury popularnej na określone wzorce indywidualnych i społecznych zachowań.

Cykle:

  • Homo ludens (obrazy, 1995–1998)
  • Fitness Club (obrazy i grafiki, 1997–1999)
Romuald Oramus, Katedra III, 2007-2010; kolekcja prywatna

Przełom wieku i po 2000 roku

Romuald Oramus, Katedra VII, 2007-2010

Pod koniec lat 90. oraz po 2000 roku powstały obrazy ukazujące intymne rodzinne sceny we wnętrzach mieszkalnych w relacji do fragmentów architektury i pejzażu. Z czasem następuje ograniczanie figuratywności na rzecz eksponowania bardziej złożonej przestrzennej struktury płócien. Pojawia się tu wyraźna geometryzacja form i kompozycyjny synkretyzm. Na jednej z prac artysta ukazał połączenia różnych kadrów przedstawianej rzeczywistości.

Cykle:

  • Rytuały codzienności (obrazy, 1997–2003)
  • Realne – nierealne (obrazy, 2004–2006)

W latach 2007–2022 w malarstwie i grafice Oramus podjął bardzo rozległy tematycznie i formalnie wątek katedry, jej ideowego i architektonicznego fenomenu o wielorakich możliwościach odkrywanych znaczeń: narracyjnych, iluzjonistycznych, abstrakcyjnych, strukturalnych, metafizycznych, czy też sakralnych.

Cykle:

  • Katedra (obrazy, grafiki, 2007–2022) oraz Katedra Prousta (grafiki, 2016–2019).

Wybrana literatura

Teksty własne, współautorstwo w opracowaniach wydawniczych

  • Krasnowolski B., Oramus R., Romuald Oramus. Katedra. Malarstwo z lat 2007–2011, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2012. ISBN 978-83-7271-760-3.
  • Romuald Oramus, La cathédrale. Peinures et graviures, katalog wystawy; Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie, Biblioteka Polska w Paryżu, Paryż, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2020. ISBN 978-83-914634-7-5.
  • Oramus R., Radość iluzji malarskiej. Eseje o sztuce, Biblioteka Konspektu nr 4, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004. ISBN 83-7271-249-2.
  • Oramus R., Prawda artysty. Na przykładzie twórczości Józefa Czapskiego i nie tylko…,, [w:] Czapski raz jeszcze… Errata do biografii Józefa Czapskiego, Instytut Literatury, Kraków 2021. ISBN 978-83-66765-31-3.
  • Profesor Adam Marczyński i Pracownia, red. R. Oramus, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie [cz.1.], Kraków 2015. ISBN 978-83-7271-761-0.
  • Profesor Adam Marczyński i jego Pracownia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych latach 1948–1980. Artystyczne wpływy i kontynuacje; praca zbiorowa, red. Romuald Oramus, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie [cz.2], Kraków  2018. ISBN 978-83-914634-2-0.
  • Teraźniejsze i ponadczasowe. Pamięć o Czapskim. Romuald Oramus, red. R. Oramus, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 2018. ISBN 978-83-914634-3-7.
  • W nurcie czasu. Romuald Oramus. Malarstwo i grafika z lat 1981–2011, red. S. Stankiewicz, katalog wystawy, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego  Collegium Maius, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2021; University of St. Thomas, Houston 2022. ISBN 978-83-8084-682-1.

Pozostała wybrana literatura

  • Gryglewicz T., Kraków i artyści. Teksty o malarzach i grafikach środowiska krakowskiego drugiej połowy wieku XX, Universitas, Kraków 2005. ISBN 83-242-0523-3.
  • Krzysztofowicz – Kozakowska S., Sztuka od roku 1989, Wydawnictwo Bosz, Olszanica 2020. ISBN 978-83-7576-441-3.
  • Rogozińska R., Rytuały codzienności. Romuald Oramus, [w:] Ikona w sztuce XX wieku, Wydawnictwo WAM, Kraków, 2009. ISBN 978-83-7505-242-8.
  • Słownik malarzy polskich, t. 2, Arkady, Warszawa 2001. ISBN 83-213-4143-8.
  • Trzy dekady 1981–2011. Malarstwo wobec przemian na przykładzie twórczości Romualda Oramusa i Stanisława Sobolewskiego, red. J. Brukwicki, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2012. ISBN 978-83-7271-747-4.
  • Wielka Encyklopedia Malarstwa Polskiego, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 2011. ISBN 978-83-7447-118-3.
  • Zientara M., Z pracowni naszych artystów. Najnowsza sztuka krakowska: katalog wystaw zorganizowanych w Wieży Ratuszowej w latach 1999–2004, cz.2; Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. ISBN 838-95-9927-9.

Wystawy

Wybrane wystawy indywidualne

  • 1994: Romuald Oramus, malarstwo; Galeria Kordegarda, Warszawa[6][7].
  • 1999: Romuald Oramus. Ćwiczenia siłowe, grafiki 1982–1999, Jan Fejkiel Gallery, Kraków[8]
  • 2004 Romuald Oramus; malarstwo, grafika z lat 1982–2005; Galeria DAP, Warszawa[9]
  • 2006: Romuald Oramus; malarstwo z lat 1997–2005; Miejska Galeria Sztuki, Zakopane[10]
  • 2006: Romuald Oramus; malarstwo z lat 2004–2005; Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa[10]
  • 2006: Romuald Oramus; malarstwo z lat 2000–2005; Galeria Sztuki Wozownia, Toruń[10]
  • 2007, 2008: Pomiędzy obrazem i grafiką; Romuald Oramus, prace z lat 1981–2006; muzea archidiecezjalne w Krakowie, Warszawie i Katowicach[11]
  • 2009: Romuald Oramus; grafiki z lat 1981–1999; Galeria i Dom Aukcyjny Nautilus, Kraków
  • 2012-13: Trzy dekady. Romuald Oramus, Stanisław Sobolewskiego. Malarstwo, rysunek, grafika z lat 1980–2011; Miejska Galeria Sztuki, Częstochowa, Galeria Miejska bwa, Bydgoszcz[12]
  • 2014: Romuald Oramus. Katedra. Malarstwo z lat 2007–2011; Galeria Pryzmat, Kraków
  • 2016: Romuald Oramus. Katedra. Z nieba i z ziemi; Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, Kraków[13]
  • 2017: Pamięć o Czapskim. Romuald Oramus, malarstwo; Muzeum Narodowe w Krakowie  Pawilon Józefa Czapskiego, Kraków[14]
  • 2019: Romuald Oramus. Katedra. Obrazy; Galeria Otwarta Pracownia w Krakowie[15][16]
  • 2020: Romuald Oramus, La cathédrale. Peinures et graviures, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie, Biblioteka Polska w Paryżu, Paryż[17]
  • 2021: W nurcie czasu. Romuald Oramus. Malarstwo i grafika z lat 1981–2021; Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius, Kraków[18][19]
  • 2022: In the Stream of Time. An Exhibition of Paintings and Prints by Romuald Oramus; University of St. Thomas, Houston, USA[20]

Wybrane wystawy zbiorowe w Polsce i za granicą

  • 1983, 1985, 1989: Mini Print International Cadaqués; Taller Galeria Fort, Cadaqués, Barcelona, Hiszpania[3]
  • 1985: Droga i Prawda. I Krajowa Wystawa Malarstwa Młodych; Kościół Św. Krzyża, Wrocław
  • 1986: 8. Internationale Graphic Triennale; Kunstverein E.V. und Stadt Frechen, Frechen, Niemcy
  • 1987: Arsenał '88. Wystawa Młodej Plastyki Polskiej; Galeria Brama, Hala Gwardii, Warszawa  
  • 1989, 1992: 15th and 17th International Independent Exhibition of Prints in Kanagawa; Kanagawa Prefectural Gallery, Kanagawa, Japonia
  • 1991: Dotyk. Ikonografia lat osiemdziesiątych w twórczości plastycznej środowiska krakowskiego; Pawilon wystawowy BWA, Kraków[21]
  • 1991: 2nd Bharat Bhavan International Biennial of Prints,  Bhopal, Indie
  • 1993: Portret ironiczny; Jan Fejkiel Gallery, Kraków[22]
  • 1994: Ars Erotica;  Muzeum Narodowe  w Warszawie, Warszawa[23]
  • 2001: II Rassegna internazionale dell’incisione di piccolo formato;  Associazione Amici dell’Arte-Famiglia Artistica, Cremona, Włochy
  • 2015: Premio Leonardo Sciascia, amateur d’estampes, VIII Edizione; Fondazione Il Bisonte per lo studio dell’arte grafica, Wenecja, Włochy
  • 2018: Abstrakce.PL. Abstrakcja w malarstwie polskim 1945−2017; Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Ołomuniec, Czechy[24][25]
  • 2019: Oblicza Polski – Oblicza Polaków; Pałac Prezydencki, Warszawa, Muzeum  Narodowe w Krakowie[26]
  • 2022: Sztuka i metafizyka. Postawy i strategie lat 2000–2020;  Galeria Podbrzezie, Kraków[27]

Prace w kolekcjach

Prace Oramusa znajdują się w zbiorach prywatnych i publicznych, m.in. w: Bibliotece Polskiej w Paryżu, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius w Krakowie, Bibliotece Narodowej w Warszawie, Muzeum Śląskim w Katowicach, Galerii Sztuki Współczesnej BWA SOKÓŁ w Nowym Sączu, Galerii Sztuki Sakralnej Dom Praczki w Kielcach, Muzeach Archidiecezjalnych w Krakowie, Katowicach i Warszawie. Muzeum Sztuki Współczesnej we Frankfurcie nad Odrą, Computerspielemuseum Berlin, University of St. Thomas, Houston.

Przypisy

  1. data urodzenia.
  2. Prof. dr hab. Romuald Józef Oramus, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2025-02-21].
  3. 1 2 Oramus brał udział w wystawach m.in.: 1985 Czas Krzyża. Kultura niezależna Kościół Podwyższenia Krzyża, Bytom, 1985 Strömungen-Akzente – Positionen Gegenwartstendenzen der polnischen Malerei und Graphic: Katholisch-Soziale Akademie des Bistums. Münster. Niemcy: 1985 Droga i Prawda. I Krajowa Wystawa Malarstwa Młodych; Kościół Św. Krzyża, Wrocław (wyróżnienie); 1985 Swiadectwo wspólnoty, Pierwsza Prezentacja Działu Sztuki Współczesnej i Darów Sztuki Dawnej, Muzeum Archidiecezjalne w Warszawie; 1985 Czas smutku. Czas nadziei. Kultura niezależna, Kościół Matki Boskiej Bolesnej, Poznań 1986 Wobec wartości, Ogólnopolski konkurs na grafikę artystyczną; Muzeum Diecezjalne w Katowicach (wyróżnienie).
  4. Instytut Malarstwa i Edukacji Artystycznej | Katedra Malarstwa [online] [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  5. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2025-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2024-01-18] (pol.).
  6. Romuald Oramus: malarstwo, katalog wystawy, Galeria Kordegarda, Warszawa 1994.
  7. Huncwot.com, Romuald Oramus malarstwo – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki [online], zacheta.art.pl [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  8. Romuald Oramus, Ćwiczenia siłowe..., katalog wystawy, Kraków 1999. ISBN 839-0682-59-1.
  9. Stanisław Żółtowski i Romuald Oramus – malarstwo [online], artinfo.pl.
  10. 1 2 3 Romuald Oramus. Malarstwo z lat 1997–2005, katalog wystawy, Miejska Galeria Sztuki, Zakopane 2006. ISBN 83-60189-20-X.
  11. Pomiędzy obrazem i grafika, Romuald Oramus, prace z lat 1981–2006; Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, Akademia Pedagogiczna w Krakowie, Kraków 2007. ISBN 978-83-60465-06-6.
  12. Trzy dekady 1981–2011. Malarstwo wobec przemian na przykładzie twórczości Romualda Oramusa i Stanisława Sobolewskiego, red. J. Brukwicki, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Kraków 2012. ISBN 978-83-7271-747-4.
  13. Romuald Oramus, Katedra. Z nieba i z ziemi. Malarstwo, red. R. Oramus; katalog wystawy Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków 2016. ISBN 978-83-7271-997-3.
  14. Pamięć o Czapskim. Romuald Oramus, malarstwo, katalog wystawy: Muzeum Narodowe w Krakowie. Pawilon, Józefa Czapskiego, Kraków 2017. ISBN 978-83-914634-4-4.
  15. S. Stankiewicz, Katedralne porządki neum. Wystawa Romualda Oramusa. [w] Rzecz(nie)pospolita polskie malarstwo historyczne. Cykl wystaw w Galerii Otwarta Pracownia w 2019 roku. Moja Ojczyzna. 09.39 Wojna. Abstrakcja. Katedra. Stowarzyszenie Artystyczne Otwarta Pracownia, Kraków 2019. ISBN 978-83-89280-33-6.
  16. Romuald Oramus, „Katedra”, 29.11.2019 [online], Otwarta Pracownia, 29 listopada 2019 [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  17. Bibliothèque Polonaise à Paris [online], bibliotheque-polonaise-paris-shlp.fr [dostęp 2023-05-30].
  18. „W nurcie czasu” – Romualda Oramusa [online], radiokrakow.pl [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  19. Wernisaż wystawy „W nurcie czasu. Romuald Oramus: malarstwo i grafika z lat 1981–2021”. [dostęp 2023-05-30].
  20. Renowned Artist Romuald Oramus to Exhibit at UST [online], Renowned Artist Romuald Oramus to Exhibit at UST [dostęp 2023-05-30] (ang.).
  21. Dotyk..., katalog wystawy, red. Z. Bajek, Kraków 1991.
  22. Portret ironiczny, katalog wystawy, red. J. Feikiel. Kraków 1993. ISBN 839-0682-59-1.
  23. Ars Erotica, katalog wystawy...red, E. Dzikowska, W. Wierzchowska, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1994. ISBN 837-100112-6.
  24. Abstrakce.PL. Abstrakcja w malarstwie polskim 1945–2017; katalog wystawy, Muzeum Sztuki w Ołomuńcu, Ołomuniec, Czechy 2018. ISBN 978-80-88103-35-6.
  25. Wykraczanie poza ustalone ramy. „Abstrakce.PL” w Muzeum Sztuki w Ołomuńcu [online], SZUM, 27 lipca 2018 [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  26. Otwarcie wystawy „Oblicza Polski – oblicza Polaków” [online].
  27. Sztuka wobec metafizyki. Postawy i strategie lat 2000–2020 | Oramus Romuald [online] [dostęp 2023-05-30] (pol.).

Linki zewnętrzne