Rudolf Damec
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
inżynier mechanik |
Rudolf Damec (ur. 26 stycznia 1909 w Dziećmorowicach na Śląsku Cieszyńskim, zm. 11 maja 1969 w Akrze w Ghanie) – polski inżynier mechanik, taternik[1], autor amatorskich zdjęć z okresu okupacji niemieckiej[2].
Życiorys
Z wykształcenia był inżynierem mechanikiem. W latach 1931–1939 pracował jako konstruktor uzbrojenia w Marynarce Wojennej w Gdyni[1].
Od 1934 uprawiał turystkę w Tatrach, zaś od 1935 po przejściu kurs taterniczego u Stanisława Motyki, uprawiał taternictwo uczestnicząc we wspólnych wyprawach z Motyką. Uczestniczył między innymi w I wejściu południową ścianą Małego Kołowego Szczytu w 1938 roku[1].
W czasie polskiej wojny obronnej we wrześniu 1939 brał udział w obronie Oksywia[1].
W trakcie okupacji niemieckiej mieszkał z rodziną w Warszawie, gdzie pracował jako magazynier w Polskich Zakładach Optycznych na Grochowie. Wraz z żoną udzielał pomocy polskiej Żydówce, Helenie Ronin[2].
W 1945 powrócił na Pomorze i podjął prace w przemyśle[1].
Kontynuował działalność taterniczą i prowadził kursy taternicze. Piastował również funkcję prezesa okręgu gdańskiego PTTK i koła Klubu Wysokogórskiego w Gdańsku. Uczestniczył w wyprawie PTTK na Kaukaz w 1959[1].
Zginął w wypadku samochodowym w Ghanie[1]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Gdyni (sektor: 13 / rząd: 11 / numer grobu: 16)[3].
Działalność fotograficzna
W 1943 roku aparatem małoobrazkowym, prawdopodobnie marki Kodak Retina, wykonywał serię 27 zdjęć przedstawiających płonące getto podczas kwietniowego powstania, widziane z tzw. aryjskiej strony. Negatyw zawierający 27 zdjęć dokumentujących powstanie w getcie został odnaleziony w 2019, w zbiorach rodzinnych i w styczniu 2023 zaprezentowany pracownikom Muzeum Historii Żydów Polskich Polin[2].
Zdjęcia Dameca dokumentujące powstanie w getcie prezentowane były w Muzeum Polin na wystawie pt. „Wokół nas morze ognia” z okazji obchodów 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim [2]. Opublikowane zostały także w dwuczęściowym albumie pt. To, czego inni nie mogą zobaczyć. Fotograficzne świadectwo z obu stron muru getta warszawskiego 1943 wraz ze zdjęciami Zbigniewa Leszka Grzywaczewskiego[4].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Damec Rudolf. z-ne.pl. [dostęp 2025-04-26]. (pol.).
- 1 2 3 4 Fotografie przedstawiające świadków powstania w getcie warszawskim. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2025-04-27]. (pol.).
- ↑ zm. Rudolf Damec. gdynia.grobonet.com. [dostęp 2025-04-27]. (pol.).
- ↑ "To, czego inni nie mogą zobaczyć. Fotograficzne świadectwo z obu stron muru getta warszawskiego 1943". polin.pl. [dostęp 2025-04-27]. (pol.).