Rudolf Wirski
| Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1887 |
|---|---|
| Data śmierci |
po 1945 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
zastępca dowódcy pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
Rudolf Wirski vel Vysloužil (ur. 1 kwietnia 1887 w Prościejowie[1], zm. po 1945) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, narodowości czeskiej.
Życiorys
W 1906 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarsko-królewskiej Obronie Krajowej[2]. Jego oddziałem macierzystym był 3 pułk ułanów OK w Rzeszowie[2][3][4]. Na stopień podporucznika został mianowany w 1907[5]. Później zostało mu nadane starszeństwo w stopniu podporucznika z dniem 1 listopada 1908[6]. W szeregach 3 pułku ułanów OK (od 1917 – pułku strzelców konnych nr 3) wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach (1912–1913), a następnie walczył na frontach I wojny światowej[7][8][9]. W 1913 pełnił funkcję adiutanta pułku[10]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 maja 1913[7], a następnie na stopień rotmistrza ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916[11].
W 1918 wziął udział w organizacji 9 pułku ułanów[2]. 15 sierpnia 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia rotmistrza kawalerii ze starszeństwem od dnia 1 sierpnia 1916, zaliczony do I Rezerwy armii i powołany do służby czynnej na czas wojny[12]. We wrześniu 1919 walczył na froncie polsko-bolszwickim, na odcinku Zwiahel–Kobyła, pełniąc funkcję dowódcy dywizjonu i zastępcy dowódcy 9 pułku ułanów, rotmistrza Józefa Dunin-Borkowskiego[2]. W tym samym miesiącu został przeniesiony do 1 pułku Wojskowej Straży Granicznej w Łomży[2]. Początkowo został członkiem komisji zakupu koni[2]. Na początku listopada objął stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego, a 13 grudnia 1919 dowództwo 1 szwadronu w Rajgrodzie[2]. W lutym 1920 zawarł związek małżeński[13]. 1 marca 1920 ponownie objął dowództwo szwadronu zapasowego[13]. 9 lipca 1920 został przeniesiony z dniem 22 lipca tego roku do 5 pułku Strzelców Granicznych w Lesznie na stanowisko dowódcy III dywizjonu[14][15]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[16]. W pułku pełnił służbę przez kilka tygodni[14]. W tym czasie wyjechał za granicę na 14 dniowy urlop, udzielony mu z powodu śmierci matki[14]. Na początku września 1920 został przeniesiony do 2 pułku Wojskowej Straży Granicznej w Częstochowie na stanowisku dowódcy II dywizjonu[14][17]. W tym samym miesiącu na czele dywizjonu został skierowany w Karpaty[14].
1 czerwca 1921 pełnił służbę w 20 pułku ułanów[18]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 30. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[19][20][21]. Później został przeniesiony do 7 pułku ułanów w Mińsku Mazowieckim, a 19 kwietnia 1923 przeniesiony do 1 pułku szwoleżerów w Warszawie[22]. Później został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 1 pułku szwoleżerów[23][24]. 3 maja 1926 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1925 i 3. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[25][26]. W maju 1927 został przeniesiony do 17 pułku ułanów w Lesznie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[27][28]. W marcu 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII, a z dniem 31 sierpnia tego roku przeniesiony w stan spoczynku[29][30].
We wrześniu 1939 nie został zmobilizowany, ale dostał się do niemieckiej niewoli i został osadzony w Oflagu VII A Murnau[31].
Ordery i odznaczenia
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii[28]
- austro-węgierskie
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami[32]
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[32]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[32]
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy[7]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[7]
Przypisy
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-05-22].
- 1 2 3 4 5 6 7 Wirski 1999 ↓, s. 255.
- ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 384.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 413.
- ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 366.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 395.
- 1 2 3 4 Schematismus 1914 ↓, s. 320.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 127.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 428.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 337.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 406.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 87 z 3 września 1919, poz. 3064.
- 1 2 Wirski 1999 ↓, s. 256.
- 1 2 3 4 5 Wirski 1999 ↓, s. 257.
- ↑ Polak 1999 ↓, s. 272.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920, s. 644.
- ↑ Polak 1999 ↓, s. 279.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 263, 945.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 156.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 677.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 599.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 26 z 5 maja 1923, s. 288.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 595.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 537.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926, s. 124.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 338.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 146.
- 1 2 Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 306.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 87.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 217.
- ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2025-05-23].
- 1 2 3 Ranglisten 1918 ↓, s. 406, 428.
Bibliografia
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1908. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, Jänner 1908. (niem.).
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1909. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, Jänner 1909. (niem.).
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: K. K. Hof und Staatsdruckerei, Jänner 1914. (niem.).
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1916. (niem.).
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne : Dokumenty organizacyjne : Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
- Rudolf Wirski: Krótki zarys dziejów oddziałów Straży Granicznej i Strzelców Granicznych. W: Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne : Dokumenty organizacyjne : Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.