Rząd opiekuńczy w Syrii
![]() Godło Syrii używane przez Rząd Przejściowy | |
| Premier | |
|---|---|
| Partie |
Hajat Tahrir asz-Szam |
| Kadencja |
od 8 grudnia 2024 |
| Poprzedni | |
| Następny | |
Syryjski rząd opiekuńczy (arab. حكومة تصريف الأعمال السورية) został ogłoszony 8 grudnia 2024 roku przez siły opozycji w Damaszku, w następstwie wygnania byłego prezydenta Baszszara al-Asada i upadku jego reżimu[1].
W dniu 29 stycznia 2025 roku Ahmad asz-Szara został mianowany prezydentem Syrii przez Syryjskie Dowództwo Generalne na okres przejściowy podczas Konferencji Zwycięstwa Rewolucji Syryjskiej w Damaszku, po tym jak służył jako faktyczny przywódca po upadku reżimu Assada. Jako prezydent, asz-Szara ogłosił plany wydania „deklaracji konstytucyjnej” jako odniesienia prawnego po uchyleniu konstytucji baasistowskiej Syrii z 2012 roku. 13 marca podpisał tymczasową konstytucję na pięcioletni okres przejściowy, ustanawiając prawo islamskie jako główną pochodną orzecznictwa i obiecując ochronę praw wszystkich grup etnicznych i religijnych Syrii. 29 marca rząd został zastąpiony przez syryjski rząd przejściowy.
Kontekst
Po pięciu latach zawieszenia broni z wyjątkiem niewielkich potyczek granicznych, w dniu 8 grudnia 2024. Baasistowski reżim pod przywództwem prezydenta Baszszara al-Assada upadł podczas nagłej ofensywy sił opozycji. Baszszar al-Asad i jego rodzina otrzymali azyl w Moskwie z „powodów humanitarnych”[2]. Ofensywa była prowadzona głównie przez organizację Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), mającą korzenie w Al-Ka’idzie[3], Wolną Armię Syrii trenowaną przez USA[4] i Syryjską Armię Nardową utworzoną przez Turcję[5].
Sprawowanie władzy
W dniu ogłoszenia rządu przewodniczący jednej z głównych grup opozycji, HTS, Ahmad asz-Szara[a] poinformował na Telegramie, że ustępujący premier Muhammad Ghazi al-Dżalali będzie tymczasowo sprawował urząd premiera[6][7]. Dzień później przekazał stanowisko Muhammadowi al-Baszirowi, który będzie pełnił tę funkcję do czasu rozwiązania rządu przejściowego[8]. Dnia 29 stycznia 2025, przywódca HTS-u Ahmad asz-Szara został mianowany na prezydenta rządu przejściowego, aż do zakończenia jego działań[9].
Rozwiązanie rządu opiekuńczego i utworzenie rządu przejściowego
Rząd wdrożył tymczasową konstytucję Syrii z 2025 roku, tymczasową konstytucję ratyfikowaną przez prezydenta Syrii Ahmada asz-Szarę w dniu 13 marca 2025 roku, ustanawiającą podstawowe prawo Syrii na pięcioletni okres przejściowy od 2025 do 2030 roku[10]. Konstytucja tymczasowa ustanawia system prezydencki z władzą wykonawczą w rękach prezydenta, który mianuje ministrów[11], bez stanowiska premiera[12]. W dniu 29 marca syryjski rząd przejściowy został ogłoszony przez asz-Szarę podczas ceremonii w Pałacu Prezydenckim w Damaszku, podczas której nowi ministrowie zostali zaprzysiężeni i wygłosili przemówienia przedstawiające ich programy[13]. Rząd zastąpił pierwszy syryjski rząd opiekuńczy, który został utworzony po upadku reżimu Assada.
Ministrowie
Ministrowie Rządu Syryjskiego Ocalenia kontynuowali swoje obowiązki w nowym rządzie[14].
| Ministerstwo | Minister | Frakcja | Od | Do |
|---|---|---|---|---|
| Premier | Muhammad al-Baszir | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Rozwoju Administracyjnego | Fadi al-Kasim | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Rolnictwa i Reform Rolnych | Muhammad al-Ahmad | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Łączności i Technologii Informacyjnych | Husajn al-Masri | niezależny | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Obrony Narodowej | Murhaf Abu Kasra | HTS | 21 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Gospodarki i Handlu Zagranicznego | Basil Abd al-Aziz | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Edukacji | Nazir al-Kadri | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Awqaf (Darowizn) | Husam Hadżdż Husajn | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Energii Elektrycznej | Umar Szakruk | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Finansów | Muhammad Abazajd | niezależny | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Spraw Zagranicznych i Cudzoziemców | Asad Hasan asz-Szajbani | HTS | 21 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Dyrektor Głównej Służby Wywiadowczej | Anas Chattab | HTS | 26 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Dyrektor Generalnej Dyrekcji Ceł | Kutajba Ahmad Badawi | HTS | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Szkolnictwa Wyższego i Badań Naukowych | Abd al-Munim Abd al-Hafiz | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Informacji | Muhammad al-Umar | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Zdrowia | Mahir asz-Szar | HTS | 16 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Spraw Wewnętrznych | Ali Keda | HTS | 19 stycznia 2025 | 29 marca 2025 |
| Handlu Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów | Mahir Chalil al-Hasan | niezależny | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Sprawiedliwości | Szadi al-Wajsi | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Administracji Lokalnej i Środowiska | Muhammad Muslim | HTS | 10 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
| Ropy Naftowej i Zasobów Mineralnych | Ghijas Dijab | niezależny | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Transportu | Baha ad-Din Szarm | niezależny | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Zasobów Wodnych | Usama Abu Zajd | niezależny | Grudzień 2024 | 29 marca 2025 |
| Szef biura ds. kobiet | A’isza ad-Dibs | niezależny | 22 grudnia 2024 | 29 marca 2025 |
Reformy
Reforma konstytucyjna
Rzecznik rządu poinformował agencję prasową Agence France-Presse o decyzji zawieszenia konstytucji i parlamentu na czas trwania okresu przejściowego. W tym czasie konstytucja zostanie zbadana przez „Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka”, która ma wprowadzić wszelkie potrzebne poprawy[15][16].
Reformy gospodarcze
Według Izby Handlu Damaszku planowana jest transformacja gospodarcza na wolny rynek, ze znaczną liberalizacją eksportu i importu[17]. Liderzy biznesu, z którymi przeprowadził wywiady Reuters, opisali obiecane zmiany jako „zachęcające”. Rząd oświadczył, że priorytetem mają być inwestycje w odbudowę, gdyż szkody spowodowane wojną domową szacowane są na dziesiątki miliardów dolarów.
Ministerstwo Transportu poinformowało że przestrzeń powietrzna Syrii zostanie ponownie otwarta dla ruchu lotniczego i dodało, że przygotowuje się do wznowienie działalności międzynarodowych lotnisk w Damaszku i Aleppo[18].
Uwagi
- ↑ Znany również jako Abu Muhammad al-Dżaulani.
Przypisy
- ↑ Syria’s former president Bashar al-Assad is in Moscow after fleeing Damascus. 2024-12-07. s. bbc.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ Bashar al-Assad and family given asylum in Moscow, Russian media say. 2024-12-08. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
- ↑ Syria’s Jolani: from jihadist to pragmatist. 2024-12-06. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
- ↑ جيش سوريا الجديد " بحلة جديدة .. “مغاوير الثورة” تشكيل بدعم أمريكي لمحاربة تنظيم الدولة في حمص. 2016-12-22. [dostęp 2024-12-15]. (arab.).
- ↑ Turkey-backed opposition to form new army in northern Syria. 2016. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
- ↑ Syrian rebel chief: former PM will supervise state bodies until hand over. 2024-12-08. s. reuters.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ We are working so that the transitional period is quick and smooth. 2024-12-09. s. whnt.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ Mohamed al-Bashir appointed caretaker Syrian PM for transitional government until March. 2024-12-10. s. reuters.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ David Gritten: Ahmed al-Sharaa named Syria’s transitional president. BBC. [dostęp 2025-02-02]. (ang.).
- ↑ Syrian leader signs constitution that puts the country under an Islamist group’s rule for 5 years. CNN. [dostęp 2025-03-13]. (ang.).
- ↑ Syria’s new constitution gives sweeping powers, ignores minority rights. rfi.fr. [dostęp 2025-03-14]. (ang.).
- ↑ Syria’s Constitutional Draft Set for Release as Fact-Finding Committee Begins Investigations. watanserb.com. [dostęp 2025-03-12]. (ang.).
- ↑ وزراء الحكومة السورية يقدمون خططهم ويؤدون القسم الدستوري. syria.tv. [dostęp 2025-03-29]. (arab.).
- ↑ الحكومة السورية الانتقالية برئاسة البشير تتسلم مقاليد السلطة في دمشق. 2024-12-10. [dostęp 2024-12-15]. (arab.).
- ↑ Syria’s new government to suspend constitution and parliament. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
- ↑ Le nouveau pouvoir va suspendre pour trois mois la Constitution et le Parlement. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-14]. (fr.).
- ↑ Exclusive: Syria’s new rulers back shift to free-market economy, business leader says. Reuters, 2024-12-10. [dostęp 2024-12-17]. (ang.).
- ↑ سوريا ما بعد الأسد مباشر.. تجميد الدستور والبرلمان وفتح الأجواء أمام حركة الطيران. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-17]. (arab.).
