Rząd opiekuńczy w Syrii

Rząd opiekuńczy w Syrii
 Syria
Ilustracja
Godło Syrii używane przez Rząd Przejściowy
Premier

Muhammad al-Baszir

Partie

Hajat Tahrir asz-Szam
politycy bezpartyjni

Kadencja

od 8 grudnia 2024
do 29 marca 2025

Poprzedni

rząd Muhammada Ghazi al-Dżalali (Partia Baas)

Następny

Rząd przejściowy w Syrii

Syryjski rząd opiekuńczy (arab. حكومة تصريف الأعمال السورية) został ogłoszony 8 grudnia 2024 roku przez siły opozycji w Damaszku, w następstwie wygnania byłego prezydenta Baszszara al-Asada i upadku jego reżimu[1].

W dniu 29 stycznia 2025 roku Ahmad asz-Szara został mianowany prezydentem Syrii przez Syryjskie Dowództwo Generalne na okres przejściowy podczas Konferencji Zwycięstwa Rewolucji Syryjskiej w Damaszku, po tym jak służył jako faktyczny przywódca po upadku reżimu Assada. Jako prezydent, asz-Szara ogłosił plany wydania „deklaracji konstytucyjnej” jako odniesienia prawnego po uchyleniu konstytucji baasistowskiej Syrii z 2012 roku. 13 marca podpisał tymczasową konstytucję na pięcioletni okres przejściowy, ustanawiając prawo islamskie jako główną pochodną orzecznictwa i obiecując ochronę praw wszystkich grup etnicznych i religijnych Syrii. 29 marca rząd został zastąpiony przez syryjski rząd przejściowy.

Kontekst

Po pięciu latach zawieszenia broni z wyjątkiem niewielkich potyczek granicznych, w dniu 8 grudnia 2024. Baasistowski reżim pod przywództwem prezydenta Baszszara al-Assada upadł podczas nagłej ofensywy sił opozycji. Baszszar al-Asad i jego rodzina otrzymali azyl w Moskwie z „powodów humanitarnych”[2]. Ofensywa była prowadzona głównie przez organizację Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), mającą korzenie w Al-Ka’idzie[3], Wolną Armię Syrii trenowaną przez USA[4] i Syryjską Armię Nardową utworzoną przez Turcję[5].

Sprawowanie władzy

W dniu ogłoszenia rządu przewodniczący jednej z głównych grup opozycji, HTS, Ahmad asz-Szara[a] poinformował na Telegramie, że ustępujący premier Muhammad Ghazi al-Dżalali będzie tymczasowo sprawował urząd premiera[6][7]. Dzień później przekazał stanowisko Muhammadowi al-Baszirowi, który będzie pełnił tę funkcję do czasu rozwiązania rządu przejściowego[8]. Dnia 29 stycznia 2025, przywódca HTS-u Ahmad asz-Szara został mianowany na prezydenta rządu przejściowego, aż do zakończenia jego działań[9].

Rozwiązanie rządu opiekuńczego i utworzenie rządu przejściowego

Rząd wdrożył tymczasową konstytucję Syrii z 2025 roku, tymczasową konstytucję ratyfikowaną przez prezydenta Syrii Ahmada asz-Szarę w dniu 13 marca 2025 roku, ustanawiającą podstawowe prawo Syrii na pięcioletni okres przejściowy od 2025 do 2030 roku[10]. Konstytucja tymczasowa ustanawia system prezydencki z władzą wykonawczą w rękach prezydenta, który mianuje ministrów[11], bez stanowiska premiera[12]. W dniu 29 marca syryjski rząd przejściowy został ogłoszony przez asz-Szarę podczas ceremonii w Pałacu Prezydenckim w Damaszku, podczas której nowi ministrowie zostali zaprzysiężeni i wygłosili przemówienia przedstawiające ich programy[13]. Rząd zastąpił pierwszy syryjski rząd opiekuńczy, który został utworzony po upadku reżimu Assada.

Ministrowie

Ministrowie Rządu Syryjskiego Ocalenia kontynuowali swoje obowiązki w nowym rządzie[14].

MinisterstwoMinisterFrakcjaOdDo
PremierMuhammad al-BaszirHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Rozwoju AdministracyjnegoFadi al-KasimHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Rolnictwa i Reform RolnychMuhammad al-AhmadHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Łączności i Technologii InformacyjnychHusajn al-MasriniezależnyGrudzień 202429 marca 2025
Obrony NarodowejMurhaf Abu KasraHTS21 grudnia 202429 marca 2025
Gospodarki i Handlu ZagranicznegoBasil Abd al-AzizHTS10 grudnia 202429 marca 2025
EdukacjiNazir al-KadriHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Awqaf (Darowizn)Husam Hadżdż HusajnHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Energii ElektrycznejUmar SzakrukHTS10 grudnia 202429 marca 2025
FinansówMuhammad AbazajdniezależnyGrudzień 202429 marca 2025
Spraw Zagranicznych i CudzoziemcówAsad Hasan asz-SzajbaniHTS21 grudnia 202429 marca 2025
Dyrektor Głównej Służby WywiadowczejAnas ChattabHTS26 grudnia 202429 marca 2025
Dyrektor Generalnej Dyrekcji CełKutajba Ahmad BadawiHTSGrudzień 202429 marca 2025
Szkolnictwa Wyższego i Badań NaukowychAbd al-Munim Abd al-HafizHTS10 grudnia 202429 marca 2025
InformacjiMuhammad al-UmarHTS10 grudnia 202429 marca 2025
ZdrowiaMahir asz-SzarHTS16 grudnia 202429 marca 2025
Spraw WewnętrznychAli KedaHTS19 stycznia 202529 marca 2025
Handlu Wewnętrznego i Ochrony KonsumentówMahir Chalil al-Hasanniezależny10 grudnia 202429 marca 2025
SprawiedliwościSzadi al-WajsiHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Administracji Lokalnej i ŚrodowiskaMuhammad MuslimHTS10 grudnia 202429 marca 2025
Ropy Naftowej i Zasobów MineralnychGhijas DijabniezależnyGrudzień 202429 marca 2025
TransportuBaha ad-Din SzarmniezależnyGrudzień 202429 marca 2025
Zasobów WodnychUsama Abu ZajdniezależnyGrudzień 202429 marca 2025
Szef biura ds. kobietA’isza ad-Dibsniezależny22 grudnia 202429 marca 2025

Reformy

Reforma konstytucyjna

Rzecznik rządu poinformował agencję prasową Agence France-Presse o decyzji zawieszenia konstytucji i parlamentu na czas trwania okresu przejściowego. W tym czasie konstytucja zostanie zbadana przez „Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka”, która ma wprowadzić wszelkie potrzebne poprawy[15][16].

Reformy gospodarcze

Według Izby Handlu Damaszku planowana jest transformacja gospodarcza na wolny rynek, ze znaczną liberalizacją eksportu i importu[17]. Liderzy biznesu, z którymi przeprowadził wywiady Reuters, opisali obiecane zmiany jako „zachęcające”. Rząd oświadczył, że priorytetem mają być inwestycje w odbudowę, gdyż szkody spowodowane wojną domową szacowane są na dziesiątki miliardów dolarów.

Ministerstwo Transportu poinformowało że przestrzeń powietrzna Syrii zostanie ponownie otwarta dla ruchu lotniczego i dodało, że przygotowuje się do wznowienie działalności międzynarodowych lotnisk w Damaszku i Aleppo[18].

Uwagi

  1. Znany również jako Abu Muhammad al-Dżaulani.

Przypisy

  1. Syria’s former president Bashar al-Assad is in Moscow after fleeing Damascus. 2024-12-07. s. bbc.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
  2. Bashar al-Assad and family given asylum in Moscow, Russian media say. 2024-12-08. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
  3. Syria’s Jolani: from jihadist to pragmatist. 2024-12-06. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
  4. جيش سوريا الجديد " بحلة جديدة .. “مغاوير الثورة” تشكيل بدعم أمريكي لمحاربة تنظيم الدولة في حمص. 2016-12-22. [dostęp 2024-12-15]. (arab.).
  5. Turkey-backed opposition to form new army in northern Syria. 2016. [dostęp 2024-12-15]. (ang.).
  6. Syrian rebel chief: former PM will supervise state bodies until hand over. 2024-12-08. s. reuters.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
  7. We are working so that the transitional period is quick and smooth. 2024-12-09. s. whnt.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
  8. Mohamed al-Bashir appointed caretaker Syrian PM for transitional government until March. 2024-12-10. s. reuters.com. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
  9. David Gritten: Ahmed al-Sharaa named Syria’s transitional president. BBC. [dostęp 2025-02-02]. (ang.).
  10. Syrian leader signs constitution that puts the country under an Islamist group’s rule for 5 years. CNN. [dostęp 2025-03-13]. (ang.).
  11. Syria’s new constitution gives sweeping powers, ignores minority rights. rfi.fr. [dostęp 2025-03-14]. (ang.).
  12. Syria’s Constitutional Draft Set for Release as Fact-Finding Committee Begins Investigations. watanserb.com. [dostęp 2025-03-12]. (ang.).
  13. وزراء الحكومة السورية يقدمون خططهم ويؤدون القسم الدستوري. syria.tv. [dostęp 2025-03-29]. (arab.).
  14. الحكومة السورية الانتقالية برئاسة البشير تتسلم مقاليد السلطة في دمشق. 2024-12-10. [dostęp 2024-12-15]. (arab.).
  15. Syria’s new government to suspend constitution and parliament. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-14]. (ang.).
  16. Le nouveau pouvoir va suspendre pour trois mois la Constitution et le Parlement. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-14]. (fr.).
  17. Exclusive: Syria’s new rulers back shift to free-market economy, business leader says. Reuters, 2024-12-10. [dostęp 2024-12-17]. (ang.).
  18. سوريا ما بعد الأسد مباشر.. تجميد الدستور والبرلمان وفتح الأجواء أمام حركة الطيران. 2024-12-12. [dostęp 2024-12-17]. (arab.).