Garnizon (Polska)
Garnizon – jednostka administracji terytorialnej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Na dzień 1 czerwca 2012 w Polsce funkcjonowały 104 garnizony[1][2][3]. 5 września 2022 r. było ich 106[4].
Funkcje garnizonu
Garnizonem dowodzi dowódca garnizonu. Reguluje on wszystkie sprawy związane z działalnością wojska na jego terenie. Funkcja ta polega głównie na utrzymywaniu kontaktów z władzami cywilnymi miasta, wzajemnym informowaniu się o planowanych działaniach. Dotyczy to działań, które mogą mieć istotny wpływ na funkcjonowanie zarówno wojska (zmiany przestrzenne, np. budowa nowych dróg i budynków), jak i samego miasta (np. przemarsz pododdziałów głównymi traktami komunikacyjnymi, ćwiczenia bojowe w pobliżu zabudowań mieszkalnych itp.). Wszelkie tego typu zdarzenia muszą być wcześniej oznajmiane i uzgadniane.
Funkcja administracyjna
W skład jednostek garnizonowych wchodzą również inne integralne instytucje, pracujące na potrzeby wojska. Ich zadaniem jest zarządzanie i pomaganie w utrzymaniu wszystkich środków będących własnością wojskową np. pralnia garnizonowa czy kasyno wojskowe. Rolę administracyjną pełnią również zwierzchnicy garnizonu.
Funkcja organizacyjno-logistyczna
Dowódca garnizonu określa miejsce stacjonowania danej jednostki. Dodatkowo ustala się granice do których wolno się poruszać żołnierzom. Dotyczy to zarówno miejsca stałego pobytu jednostek jak i w czasie ćwiczeń na poligonie. Funkcja określa również zadania na czas wojny. Po wyjściu jednostek na wojnę zabezpiecza się opiekę nad koszarami i rodzinami żołnierzy – tego rodzaju zadania należą do obowiązków specjalnych struktur.
Dowództwo garnizonu
- W 1970[5]
- dowódca garnizonu
- zastępca dowódcy garnizonu ds. politycznych
- zastępca dowódcy garnizonu
- pomocnicy dowódcy garnizonu
- komendant garnizonu
?
- dowódca garnizonu
- zastępca dowódcy garnizonu ds. logistyki
- komendant garnizonu
- lekarz dyżurny garnizonu
- szef łączności garnizonu
- inspektor ochrony przeciwpożarowej garnizonu
- inni funkcyjni w zależności od specyfiki garnizonu
- służba garnizonowa
Służba garnizonowa
- W 1970[6]
- oficer inspekcyjny garnizonu
- pomocnik oficera inspekcyjnego garnizonu
- lekarz dyżurny garnizonu
- warty garnizonowe
- pododdział alarmowy garnizonu
- patrole garnizonowe
Lista garnizonów w Polsce
- Bartoszyce
- Biała Podlaska
- Białystok
- Bielsko-Biała
- Bolesławiec
- Braniewo
- Brodnica
- Brzeg
- Bydgoszcz
- Bytom
- Chełm
- Chełmno
- Chojnice
- Choszczno
- Ciechanów
- Czarne
- Darłowo
- Dęblin
- Drawno
- Drawsko Pomorskie
- Dziwnów
- Elbląg
- Gdańsk
- Gdynia
- Giżycko
- Gliwice
- Głogów
- Gołdap
- Grójec
- Grudziądz
- Hrubieszów
- Inowrocław
- Jarocin
- Jarosław
- Kielce
- Kłodzko
- Kołobrzeg
- Koszalin
- Kraków
- Kraśnik
- Krosno Odrzańskie
- Kutno
- Legionowo
- Leszno
- Lębork
- Lidzbark Warmiński
- Lipowiec
- Lublin
- Lubliniec
- Łask
- Łęczyca
- Łomża
- Łódź
- Malbork
- Międzyrzecz
- Mińsk Mazowiecki
- Mirosławiec
- Morąg
- Mosty
- Mrzeżyno
- Nisko
- Nowa Dęba
- Nowy Dwór Mazowieck
- Oleśnica
- Olsztyn
- Opole
- Orzysz
- Osowiec
- Ostróda
- Ostrów Mazowiecka
- Oświęcim
- Piła
- Powidz
- Poznań
- Pruszcz Gdański
- Przasnysz
- Przemyśl
- Radom
- Rzeszów
- Sandomierz
- Siedlce
- Siemirowice
- Sieradz
- Skwierzyna
- Słupsk
- Sochaczew
- Stargard
- Sulechów
- Suwałki
- Szczecin
- Śrem
- Świdwin
- Świętoszów
- Świnoujście
- Tarnowskie Góry
- Tczew
- Tomaszów Mazowiecki
- Toruń
- Trzebiatów
- Ustka
- Wałcz
- Warszawa
- Wejherowo
- Wesoła
- Wędrzyn
- Węgorzewo
- Władysławowo
- Wrocław
- Zakopane
- Zamość
- Zegrze
- Zielona Góra
- Złocieniec
- Żagań
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rozporządzenie Ministra obrony Narodowej z 24 listopada 2009 w sprawie utworzenia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości (Dz.U. z 2009 r. nr 206, poz. 1592) (uchylone).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 25 kwietnia 2012 zmieniające rozporządzenie w sprawie utworzenia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców (Dz.U. z 2013 r. poz. 1118, ze zm.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 listopada 2017 r. w sprawie przekształcenia niektórych garnizonów oraz zmiany rozporządzenia w sprawie utworzenia, przekształcenia i zniesienia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców (Dz.U. z 2017 r. poz. 2299)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 sierpnia 2022 r. w sprawie utworzenia, przekształcenia i zniesienia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców (Dz.U. z 2022 r. poz. 1868).
- ↑ Regulamin służby garnizonowej i wartowniczej 1970 ↓, s. 16–17.
- ↑ Regulamin służby garnizonowej i wartowniczej 1970 ↓, s. 21–22.
Bibliografia
- PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9
- Regulamin służby garnizonowej i wartowniczej Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Szt. Gen. 502/70. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.