Rzemlik plamisty
| Saperda scalaris | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
![]() Owad dorosły, Węgry | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
rzemlik plamisty | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
Rzemlik plamisty[2] (Saperda scalaris) – gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych. Zamieszkuje Europę, Afrykę Północną i Azję. Żeruje na drzewach liściastych.
Taksonomia
Gatunek został po raz pierwszy opisany naukowo przez Karola Linneusza jako Cerambyx scalaris[1] w Systema Naturae[3]. W 2023 roku Michaił Danilewski zaproponował przeniesienie go do nowego rodzaju Eusaperda jako E. scalaris[4].
Morfologia
Chrząszcz o ciele długości około 18 mm[5]. Ubarwienie kontrastowe, żółto-zielone[6] lub żółto-szare[5]. Deseń na pokrywach to zwykle jasny pas przy szwach, od którego biegną haczykowate jasne poprzeczne paski[5], na ciemnym tle znajdują także izolowane jasne plamki[5]. Na przedpleczu trzy czarne plamki[5]. Desenie na pokrywach bywają różne, stwierdzono 57 schematów ubarwienia[7]. Czułki wydłużone, pałeczkowate[8].
Ekologia i występowanie
Występuje w całej Europie[1] (w tym niemal w całej Polsce[9], niestwierdzony np. w Tatrach[10]), a także na Kaukazie, Zakaukaziu, w Iranie, w Rosji na Syberii i w Kraju Nadmorskim, w Chinach, w Afryce Północnej[9]. Zamieszkuje niziny i góry w ich niższych partiach[9]. Spotykany zazwyczaj sporadycznie[9]. Samce[5] przylatują do sztucznego światła[11].
Imagines prowadzą skryty tryb życia[9], samce zazwyczaj bytują w górnej części drzew, natomiast samice na pniach i drewnie[9]. Rójka trwa od maja do sierpnia[9]. Jaja są składane pojedynczo w zagłębienia kory osłabionych lub ściętych drzew[9]. W przeciwieństwie do innych przedstawicieli rodzaju Saperda larwy żerują wyłącznie na martwych drzewach bądź złomach[5]. Larwy żerują pomiędzy korą i drewnem, naruszają biel poprzez drążenie nieregularnych chodników[9]. Zimują dwukrotnie, przepoczwarczają się w maju lub czerwcu[9] w drewnie na głębokości około 1 cm[5]. Przed osiągnięciem dojrzałości płciowej imagines odżywiają się liśćmi i korą młodych pędów w koronach drzew liściastych: brzozy, buka, dębu, leszczyny, olchy, orzecha włoskiego, topoli, wiązu, wierzby, a także drzew owocowych[9].
Galeria
Larwa
Samica, jasna forma
Widok z boku
Głowa
Odwłok
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 214.
- ↑ Marek W. Kozłowski, Owady Polski: chrząszcze, Kocham Polską Przyrodę, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 206, ISBN 978-83-7073-784-9.
- ↑ Saperda scalaris scalaris [online], lamiinae.org [dostęp 2025-01-17].
- ↑ Saperda scalaris scalaris [online], www.cerambyx.uochb.cz [dostęp 2025-01-17].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 207.
- ↑ Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 138.
- ↑ Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 53.
- ↑ Marek W. Kozłowski, Owady Polski: chrząszcze, Kocham Polską Przyrodę, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 16, ISBN 978-83-7073-784-9.
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 215.
- ↑ Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 267.
- ↑ Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 109.
Bibliografia
- Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska (red.), Katalog fauny Polski =: Catalogus faunae Poloniae. Cz. 23, T. 15: Chrząszcze ; Coleoptera. Cerambycidae i Bruchidae, Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1989, ISBN 978-83-01-08267-3 [dostęp 2025-01-17].
- Bernhard Klausnitzer, Friedrich Sander, Die Bockkäfer Mitteleuropas. Cerambycidae, Dietmar Königstedt, O. Jarisch (Mitarb.), Wittenberg Lutherstadt: A. Ziemsen Verlag, 1981 (Die Neue Brehm-Bücherei 499), ISSN 0138-1423 (niem.).
