Rzemlik plamisty

Rzemlik plamisty
Saperda scalaris
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Owad dorosły, Węgry
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

kózkowate

Podrodzina

zgrzypikowe

Plemię

Saperdini

Rodzaj

Saperda

Gatunek

rzemlik plamisty

Synonimy
  • Cerambyx scalaris Linnaeus 1758[1]
  • Cerambyx hieroglyphicus Pallas, 1773[1]
  • Saperda scalaris Fab. [sic!]: Weigel 1806[1]
  • Sasperda [sic!] scalaris: Nowotny 1922f[1]
  • Saperda scalaris a. hieroglyphica: Trella 1930d[1]

Rzemlik plamisty[2] (Saperda scalaris) – gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych. Zamieszkuje Europę, Afrykę Północną i Azję. Żeruje na drzewach liściastych.

Taksonomia

Gatunek został po raz pierwszy opisany naukowo przez Karola Linneusza jako Cerambyx scalaris[1] w Systema Naturae[3]. W 2023 roku Michaił Danilewski zaproponował przeniesienie go do nowego rodzaju Eusaperda jako E. scalaris[4].

Morfologia

Chrząszcz o ciele długości około 18 mm[5]. Ubarwienie kontrastowe, żółto-zielone[6] lub żółto-szare[5]. Deseń na pokrywach to zwykle jasny pas przy szwach, od którego biegną haczykowate jasne poprzeczne paski[5], na ciemnym tle znajdują także izolowane jasne plamki[5]. Na przedpleczu trzy czarne plamki[5]. Desenie na pokrywach bywają różne, stwierdzono 57 schematów ubarwienia[7]. Czułki wydłużone, pałeczkowate[8].

Ekologia i występowanie

Występuje w całej Europie[1] (w tym niemal w całej Polsce[9], niestwierdzony np. w Tatrach[10]), a także na Kaukazie, Zakaukaziu, w Iranie, w Rosji na Syberii i w Kraju Nadmorskim, w Chinach, w Afryce Północnej[9]. Zamieszkuje niziny i góry w ich niższych partiach[9]. Spotykany zazwyczaj sporadycznie[9]. Samce[5] przylatują do sztucznego światła[11].

Imagines prowadzą skryty tryb życia[9], samce zazwyczaj bytują w górnej części drzew, natomiast samice na pniach i drewnie[9]. Rójka trwa od maja do sierpnia[9]. Jaja są składane pojedynczo w zagłębienia kory osłabionych lub ściętych drzew[9]. W przeciwieństwie do innych przedstawicieli rodzaju Saperda larwy żerują wyłącznie na martwych drzewach bądź złomach[5]. Larwy żerują pomiędzy korą i drewnem, naruszają biel poprzez drążenie nieregularnych chodników[9]. Zimują dwukrotnie, przepoczwarczają się w maju lub czerwcu[9] w drewnie na głębokości około 1 cm[5]. Przed osiągnięciem dojrzałości płciowej imagines odżywiają się liśćmi i korą młodych pędów w koronach drzew liściastych: brzozy, buka, dębu, leszczyny, olchy, orzecha włoskiego, topoli, wiązu, wierzby, a także drzew owocowych[9].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 214.
  2. Marek W. Kozłowski, Owady Polski: chrząszcze, Kocham Polską Przyrodę, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 206, ISBN 978-83-7073-784-9.
  3. Saperda scalaris scalaris [online], lamiinae.org [dostęp 2025-01-17].
  4. Saperda scalaris scalaris [online], www.cerambyx.uochb.cz [dostęp 2025-01-17].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 207.
  6. Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 138.
  7. Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 53.
  8. Marek W. Kozłowski, Owady Polski: chrząszcze, Kocham Polską Przyrodę, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 16, ISBN 978-83-7073-784-9.
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 215.
  10. Burakowski, Mroczkowski, Stefańska 1989 ↓, s. 267.
  11. Klausnitzer, Sander 1981 ↓, s. 109.

Bibliografia

  • Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska (red.), Katalog fauny Polski =: Catalogus faunae Poloniae. Cz. 23, T. 15: Chrząszcze ; Coleoptera. Cerambycidae i Bruchidae, Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1989, ISBN 978-83-01-08267-3 [dostęp 2025-01-17].
  • Bernhard Klausnitzer, Friedrich Sander, Die Bockkäfer Mitteleuropas. Cerambycidae, Dietmar Königstedt, O. Jarisch (Mitarb.), Wittenberg Lutherstadt: A. Ziemsen Verlag, 1981 (Die Neue Brehm-Bücherei 499), ISSN 0138-1423 (niem.).