Sekunda (interwał)

Sekundainterwał prosty zawarty między dwoma sąsiednimi stopniami skali muzycznej. W szeregu zasadniczym naturalnie występują sekunda wielka i sekunda mała. Zastosowanie znaków chromatycznych pozwala zmienić rozmiar sekundy[1].

Rodzaje

Nazwa Opis Przykład
Sekunda mała
Posłuchaj:
melodycznie
harmonicznie
Sekunda o rozmiarze półtonu. Jest dysonansem. W przewrocie otrzymuje się septymę wielką. Oznaczenie: 2>.Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (e-f, h-c)[2]. Rozwiązuje się w ruchu bocznym na tercję, zaś w ruchu przeciwnym na kwartę. Sekunda mała
Sekunda wielka
Posłuchaj:
melodycznie
harmonicznie
Sekunda o rozmiarze całego tonu. Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (c-d, d-e, f-g, g-a, a-h). Jest dysonansem. W przewrocie otrzymuje się septymę małą. Oznaczenie: 2[2]. Rozwiązuje się w ruchu bocznym na tercję, zaś w ruchu przeciwnym na kwartę. Pryma czysta

Interwały pochodne

Sekunda cztery razy zmniejszona Sekunda trzy razy zmniejszona Sekunda dwa razy zmniejszona Sekunda zmniejszona Sekunda zwiększona Sekunda dwa razy zwiększona Sekunda trzy razy zwiększona Sekunda cztery razy zwiększona
[1] [A] 2>>>>>
(2<)
[2] 3
[3] [C] 7<<<<<
[4] 3>
[5] Hisis-ceses
[1] [A] 2>>>>
(2)
[2] 2
[3] [C] 7<<<<
[4] 2
[5] His-ceses
[1] [A] 2>>>
(2>)
[2] 1
[3] [C] 7<<<
[4] 2>
[5] H-ceses
[1] 2>>
[2] 0
[3] [C] 7<<
[4] 1
[5] H-ces
[1] 2<
[2] 3
[3] [C] 7>
[4] 3>
[5] c-dis
[1] 2<<
[2] 4
[3] [C] 7>>
[4] 3
[5] c-disis
[1] 2<<<
[2] 5
[3] [C] 7>>>
[4] 4
[5] ces-disis
[1] 2<<<<
[2] 6
[3] [C] 7>>>>
[4] [B] tryton
[5] ceses-disis

Objaśnienia do tabeli:
[1] – oznaczenie interwału
[2] – rozmiar interwału w półtonach
[3]przewrót interwału
[4] – najprostszy interwał o takim samym brzmieniu
[5] – przykład
[A] – te interwały istnieją teoretycznie jako przewroty innych interwałów, w praktyce są one określane w sposób podany w nawiasie
[B]tryton to (sprowadzając do najprostszego interwału) kwarta zwiększona lub kwinta zmniejszona
[C] – należy pamiętać, że septymę małą oznacza się jako 7, a wielką jako 7<

Przypisy

  1. sekunda – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-06-23] (pol.).
  2. 1 2 Marek Pluta, Zasady muzyki i tonacja muzyczna [online], str. 39-43.

Zobacz też