Sensu lato

Krasnorosty (na tym zdjęciu żebrowiec krwisty) są lub nie są roślinami, w zależności od szerokiego lub wąskiego ujęcia królestwa roślin.

Sensu lato (częsty skrót s.l.) – łacińskie wyrażenie (w ablatywie), oznaczające „w szerokim sensie”.

Definicja

Szczególnie często wyrażenie sensu lato używane jest w taksonomii biologicznej dla zaznaczenia, że dany autor z dwóch uprawnionych ujęć pewnej jednostki systematycznej używa rozumienia (ujęcia) szerszego^[1]^[2].

Przeciwieństwem ujęcia szerokiego jest ujęcie wąskie, w taksonomii oznaczane wyrażeniem sensu stricto (skrót s.s.)^[2]. Jeżeli istnieje więcej uprawnionych ujęć, wtedy można spotkać się z dodatkowymi określeniami, np. sensu latissimo („w najszerszym sensie”)^[3].

Rzadziej wyrażenie sensu lato oznacza „w rozpowszechnionym sensie”^[1].

Przykłady użycia

W literaturze botanicznej spotyka się trzy ujęcia królestwa roślin:

Plantae (sensu lato): glaukofity, krasnorosty i rośliny zielone^[4]^[5];
Plantae (sensu stricto): tylko rośliny zielone (glony i lądowe)^[6];
Plantae (sensu strictissimo): tylko rośliny lądowe^[7].

Przypisy

1 2 William T.W.T. Stearn William T.W.T., Botanical Latin, wyd. 4, Newton Abbot: David & Charles, 1992, xiv+546, ISBN 0-7153-0052-2 .
1 2 Peter D.P.D. Sell Peter D.P.D., GinaG. Murrell GinaG., Flora of Great Britain and Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, 2018, lxii+787, ISBN 978-0-521-55335-3 [dostęp 2025-02-10] .
↑ Vasily V.V.V. Grebennikov Vasily V.V.V., Alfred F.A.F. Newton Alfred F.A.F., Good-bye Scydmaenidae, or why the ant-like stone beetles should become megadiverse Staphylinidae sensu latissimo (Coleoptera), „European Journal of Entomology”, 106 (2), 2009, s. 275–301, DOI: 10.14411/eje.2009.035 [dostęp 2025-02-10] .
↑ Gary W.G.W. Saunders Gary W.G.W., Max H.M.H. Hommersand Max H.M.H., Assessing red algal supraordinal diversity and taxonomy in the context of contemporary systematic data, „American Journal of Botany”, 91 (10), 2004, s. 1494–1507, DOI: 10.3732/ajb.91.10.1494, ISSN 1537-2197 [dostęp 2025-02-10] (ang.).
↑ T.T. Cavalier-Smith T.T., Eukaryote kingdoms: Seven or nine?, „Biosystems”, 14 (3-4), 1981, s. 461–481, DOI: 10.1016/0303-2647(81)90050-2 [dostęp 2025-02-10] (ang.).
↑ H.F.H.F. Copeland H.F.H.F., The Classification of Lower Organisms, Pacific Books, 1956, s. 6 .
↑ LynnL. Margulis LynnL., Whittaker's Five Kingdoms of Organisms: Minor Revisions Suggested by Considerations of the Origin of Mitosis, „Evolution”, 25 (1), 1971, s. 242, DOI: 10.2307/2406516, JSTOR: 2406516 [dostęp 2025-02-10] .

[:0-1] 1 2 William T.W.T. Stearn William T.W.T., Botanical Latin, wyd. 4, Newton Abbot: David & Charles, 1992, xiv+546, ISBN 0-7153-0052-2 .

[:1-2] 1 2 Peter D.P.D. Sell Peter D.P.D., GinaG. Murrell GinaG., Flora of Great Britain and Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, 2018, lxii+787, ISBN 978-0-521-55335-3 [dostęp 2025-02-10] .

[3] Vasily V.V.V. Grebennikov Vasily V.V.V., Alfred F.A.F. Newton Alfred F.A.F., Good-bye Scydmaenidae, or why the ant-like stone beetles should become megadiverse Staphylinidae sensu latissimo (Coleoptera), „European Journal of Entomology”, 106 (2), 2009, s. 275–301, DOI: 10.14411/eje.2009.035 [dostęp 2025-02-10] .

[4] Gary W.G.W. Saunders Gary W.G.W., Max H.M.H. Hommersand Max H.M.H., Assessing red algal supraordinal diversity and taxonomy in the context of contemporary systematic data, „American Journal of Botany”, 91 (10), 2004, s. 1494–1507, DOI: 10.3732/ajb.91.10.1494, ISSN 1537-2197 [dostęp 2025-02-10] (ang.).

[5] T.T. Cavalier-Smith T.T., Eukaryote kingdoms: Seven or nine?, „Biosystems”, 14 (3-4), 1981, s. 461–481, DOI: 10.1016/0303-2647(81)90050-2 [dostęp 2025-02-10] (ang.).

[6] H.F.H.F. Copeland H.F.H.F., The Classification of Lower Organisms, Pacific Books, 1956, s. 6 .

[7] LynnL. Margulis LynnL., Whittaker's Five Kingdoms of Organisms: Minor Revisions Suggested by Considerations of the Origin of Mitosis, „Evolution”, 25 (1), 1971, s. 242, DOI: 10.2307/2406516, JSTOR: 2406516 [dostęp 2025-02-10] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]