Smereków Wielki
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1041 m n.p.m. |
| Wybitność |
39 m |
Położenie na mapie gminy Ujsoły _location_map.png) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°25′45,8″N 19°10′11,9″E/49,429389 19,169972 | |
Smereków Wielki lub Czoło (1041 m)[1] – szczyt w Grupie Oszusa w Beskidzie Żywiecko-Kisuckim. U jego podnóża położona jest wieś Soblówka w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Ujsoły[2].
Smereków Wielki znajduje się w polskiej części Grupy Oszusa, w zakończeniu krótkiego grzbietu odbiegającego na południowy zachód od Jaworzyny (1052 m) położonej w głównym grzbiecie Beskidu Żywiecko-Kisuckiego, na granicy polsko-słowackiej. W północno-zachodnim kierunku opada ze Smerekowa Wielkiego grzbiet, który niżej zakręca na północ i kończy się wzniesieniem Brejówki. Zachodnie stoki Smerekowa Wielkiego opadają do doliny płynącego przez Soblówkę potoku Cicha, południowe do doliny potoku Urwisko (dopływ Cichej), północno-wschodnie do doliny potoku Smerekówka Wielka (dopływ Glinki)[3]. Jest w większości porośnięty lasem, ale na jego północno-zachodnim grzbiecie wysoko wspinają się pola i zabudowania Soblówki (osiedle Smereków Wielki). Dawniej był znacznie bardziej bezleśny; na lotniczych zdjęciach mapy Geoportalu widoczne są mocno już zarastające duże polany na jego południowych stokach opadających do doliny potoku Urwisko[2].
Nazwy Smereków i Smerekowica w polskich Beskidach są tylko trzy – jest to Smereków Wielki, Mały Smereków i Smrekowica. Nazwa Smrekovica często natomiast występuje w słowackich Karpatach, np. w Wielkiej Fatrze i Małej Fatrze. Najprawdopodobniej do Polski przynieśli ją wołoscy pasterze[4].
W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego Grupa Wielkiej Raczy zaliczana jest do Beskidu Żywieckiego[5], w nowszej polskiej regionalizacji z 2018 roku do Beskidu Żywiecko-Kisuckiego[6].
Przypisy
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2025-02-26].
- 1 2 Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-02-26].
- ↑ Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 431.
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 330–333, ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Balon J., Jodłowski M., Krąż P., Beskidy Zachodnie (513.4–5), [w:] Richling A. i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań 2021, s. 481, 494.
