Soból tajgowy

Soból tajgowy
	Martes zibellina
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	łasicowate
Rodzaj	kuna
Gatunek	soból tajgowy
Podgatunki
	M. z. angarensis Timofeev & Nadeev, 1955; M. z. arsenjevi Kuznetsov, 1944; M. z. averini Bashanov, 1943; M. z. brachyura (Temminck, 1844); M. z. ilimpiensis Timofeev & Nadeev, 1955; M. z. jakutensis Novikov, 1956; M. z. kamtschadalica (Birula, 1919); M. z. obscura Timofeev & Nadeev, 1955; M. z. princeps (Birula, 1922); M. z. sahalinensis Ognev, 1925; M. z. sajanensis Ognev, 1925; M. z. schantaricus Kuznetsov, 1941; M. z. tomensis Timofeev & Nadeev, 1955; M. z. tungussensis Kuznetsov, 1944; M. z. yeniseensis Ognev, 1925; M. z. zibellina (Linnaeus, 1758);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Soból tajgowy^[3], soból^[4] (Martes zibellina) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych.

Długość ciała do 60 cm. Futro gęste, brązowe, jedwabiste – w okresie letnim ciemne, a w zimowym jasne. Sobole linieją 2 razy w ciągu roku. Jak u większości zwierząt o zmiennym ubarwieniu futra ma ono znaczenie ochronne – pomaga maskować się wśród drzew lub śniegu.

Soból jest aktywny w dzień i w nocy. Poluje na drobne ssaki i ptaki (zjada także ptasie jaja). Żywi się także owadami, jagodami i nasionami. Swoje gniazdo zakłada w wykrotach, szczelinach i dziuplach, dzięki czemu młode są chronione przed atakami drapieżników.

Zamieszkuje górzyste lasy: Azji północnej, północnych Chin, Półwyspu Koreańskiego.

W celu ochrony wymierającej populacji sobola na Syberii powołano w roku 1917 pierwszy w Rosji państwowy rezerwat przyrody – Rezerwat Barguziński. Jeszcze w wiekach średnich masowo występował w północnej części Europy po północno-wschodnią Polskę. Polowano na niego dla cennego gęstego futra, dla którego do dzisiaj jest on hodowany w Federacji Rosyjskiej. Futro sobola wykorzystywane jest do produkcji pędzli używanych w malarstwie artystycznym.

Podgatunki

Wyróżnia się kilkanaście podgatunków sobola^[5]:

M. zibellina angarensis
M. zibellina arsenjevi
M. zibellina averini
M. zibellina brachyura
M. zibellina ilimpiensis
M. zibellina jakutensis
M. zibellina kamtschadalica
M. zibellina obscura
M. zibellina princeps
M. zibellina sahalinensis
M. zibellina sajanensis
M. zibellina schantaricus
M. zibellina tomensis
M. zibellina tungussensis
M. zibellina yeniseensis
M. zibellina zibellina

Przypisy

↑ Martes zibellina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ V.G.V.G. Monakhov V.G.V.G., Martes zibellina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 157–158. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 336, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Martes zibellina w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 6 września 2009]

Linki zewnętrzne

http://www.drapiezniki.pl/583-sobol.html

[itis-1] Martes zibellina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] V.G.V.G. Monakhov V.G.V.G., Martes zibellina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).

[miiz-3] Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 157–158. ISBN 978-83-88147-15-9.

[msz-4] K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 336, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.

[5] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Martes zibellina w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 6 września 2009]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]