Sobór Przemienienia Pańskiego w Peresławiu Zaleskim
 Sobór Przemienienia Pańskiego (2024) | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
6/19 sierpnia | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie obwodu jarosławskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||
 56°44′12,18″N 38°51′07,88″E/56,736717 38,852189 | |||||||||||
.jpeg){kind=spacer}
Sobór Przemienienia Pańskiego – sobór prawosławny położony w obrębie Kremla peresławskiego w mieście Peresław Zaleski ufundowany w 1152 przez Jurija Dołgorukiego.
Sobór był świątynią dworską kniaziów peresławskich, został w nim ochrzczony m.in. Aleksander Newski. W wiekach XIII i XIV w budynku pochowano kilkunastu arystokratów związanych z Peresławiem. Wystrój wnętrza soboru był dość surowy – dekoracja ograniczała się do zespołu fresków, odnawianych w XIX wieku. Był czynny do czasów stalinowskich, kiedy najpierw został zamknięty, a w 1945 zamieniony w muzeum Aleksandra Newskiego.
Architektura
Sobór został wybudowany przy wykorzystaniu staroruskiej techniki budowania świątyń z wielkich wapiennych bloków i łączenia ich za pomocą mniejszych okruchów skalnych. Grubość tak powstałych ścian cerkwi wynosi w ten sposób od 130 cm do jednego metra. Obiekt zbudowany jest na planie czworoboku, z pojedynczą, górującą nad całością cebulastą kopułą (łączna wysokość budowli – 22 metry) i trzema absydami. Dach i kopuła soboru są malowane na zielono, pozostała część świątyni – na biało. Wejście do budynku wiedzie przez skromny portal, wszystkie okna soboru mają kształt półkolisty. Poniżej poziomu dachu cerkiew dekorowana jest fryzem. W przeszłości obiekt posiadał również dekorację mozaikową, która jednak nie zachowała się do naszych czasów.
Bibliografia
- J. Byczkow, W. Diesiatnikow, Wzdłuż Złotego Pierścienia Rosji, Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza 1986