Socjalistyczna Partia Rzeszy
Socjalistyczna Partia Rzeszy – (niem. Sozialistische Reichspartei, SRP) – skrajnie prawicowa i nacjonalistyczna niemiecka partia polityczna istniejąca w latach 1949–1952[1].
Była pierwszą partią polityczną, która została zdelegalizowana w historii Republiki Federalnej Niemiec przez Federalny Trybunał Konstytucyjny[2].
Zarys
Powstała 2 października 1949 r. w wyniku rozłamu w Niemieckiej Partii Prawicowej[3]. Do inicjatorów powołania partii należeli Otto Ernst Remer i Fritz Dorls, a także Wolfgang Falck, August Finke, Bernhard Gericke, Gerhard Heinze, Helmut Hillebrecht, Gerhard Krüger i Wolf Graf von Westarp[4]. W radzie partyjnej jedenastu spośród dwudziestu jeden członków należało do NSDAP.
Partia głosiła koncepcję „trzeciej drogi” odrzucając marksizm i kapitalizm, jako cel proklamowano „socjalizm” z dodanym przymiotnikiem (Rzeszy, niemiecki, narodowy).
W 1950 roku partia po raz pierwszy wzięła udział w wyborach landowych w Nadrenii Północnej-Westfalii i Szlezwiku-Holsztynie, ale nie uzyskała żadnych mandatu, zdobywając odpowiednio 0,2 i 1,6 % głosów. W wyborach do landtagu w Dolnej Saksonii w 1951, uzyskała 11% głosów, natomiast w głosowaniu do parlamentu landowego Badenii-Wirtembergii w 1952 uzyskała 2,4% głosów[5].
W listopadzie 1951 do Federalnego Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek rządowy o zakaz działalności SRP. Ujawniono także fakt istnienia partyjnych list proskrypcyjnych potencjalnych przeciwników politycznych. 23 października 1952 Federalny Trybunał Konstytucyjny rozwiązał SRP i zakazał jej działalności. Obok rozwiązania partii, zarządzono konfiskatę całego majątku partyjnego, a jednocześnie zakazano tworzenia organizacji zastępczych[5][6].
Przypisy
- ↑ S. Backer, Right-wing extremism in unified Germany, [w:] The Politics of the Extreme Right. From the Margins to the Mainstream (red.), 2016, s. 89-90.
- ↑ Peter Maxwill, Rechtsradikale SRP, „Der Spiegel”, 2 marca 2012, ISSN 2195-1349 [dostęp 2024-08-15] (niem.).
- ↑ Tomasz Kosiński, Co po Hitlerze? – skrajna prawica w powojennych Niemczech – Histmag.org [online], 19 lutego 2017 [dostęp 2017-09-27].
- ↑ Otto Büsch: Geschichte und Gestalt der SRP. w: Otto Stammer: Rechtsradikalismus im Nachkriegsdeutschland. Tom 9. Springer Fachmedien, Wiesbaden 1957, ISBN 978-3-663-19663-1, s. 9–23
- 1 2 Henning Hansen, Die Sozialistische Reichspartei (SRP): Aufstieg und Scheitern einer rechtsextremen Partei, Düsseldorf 2007, ISBN 978-3-7700-5280-6 [dostęp 2024-08-15].
- ↑ DFR - BVerfGE 2, 1 - SRP-Verbot [online], www.servat.unibe.ch [dostęp 2024-08-15].
Bibliografia
- Faszyzm niemiecki z perspektywy półwiecza. Materiały i studia, Poznań 1985, rozdział „Faszyzm w Niemczech Zachodnich po II wojnie światowej”, Wojciech Krzyżaniak, PL ISSN 0554-8217.