Sperrylit
 | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
arsenek platyny (PtAs2) |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
6,0-7,0 |
| Przełam |
muszlowy, ziarnisty |
| Łupliwość |
niewyraźna |
| Pokrój kryształu |
izometryczny: sześcienny, ośmiościenny |
| Układ krystalograficzny |
regularny |
| Właściwości mechaniczne |
kruchy |
| Gęstość |
10,6 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
cynowobiały |
| Rysa |
ciemnoszara lub czarna |
| Połysk |
metaliczny |
| Inne |
współczynnik odbicia: 55% |
Sperrylit – minerał platyny z gromady arsenków, arsenek platyny PtAs2.
Właściwości
Występuje w skupieniach ziarnistych, chociaż zazwyczaj nie wykształca prawidłowych ziarn. Rzadko tworzy kryształy. Wykazuje izostrukturalność względem pirytu (FeS2). Wrostki tego minerału znajdowane są w pirotynie, pentlandycie, chalkopirycie i im podobnym.
Teoretycznie zawiera do 43,44% wagowych arsenu oraz 56,56% platyny, jednakże spotykane są domieszki irydu do 5% oraz rodu do 1,7% wagowego.
Występowanie
Jest w przeważającej ilości produktem likwacyjnej dyferencjacji magmy. Występuje głównie w zasadowych skałach magmowych i ze względu na jego dużą wytrzymałość na wietrzenie przedostaje się do skał osadowych. Spotykany także w kruszconośnych żyłach geotermalnych.
Świat: Obficie występuje w Sudbury (Kanada).
Polska: nie występuje.
Zastosowanie
W hutnictwie stanowi główną rudę platyny.
Bibliografia
- Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki: Rozpoznawanie Minerałów. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1987, s. 98, 104. ISBN 83-220-0262-9.
- Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki: Mineralogia szczegółowa. Warszawa: Polska Agencja Ekologiczna, 1993, s. 43. ISBN 83-85636-03-X.