Stachyris

	Stachyris
	Hodgson, 1844
	; Cierniodziób szarolicy (S. leucotis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	tymaliowate
Rodzaj	Stachyris
	Typ nomenklatoryczny
	Stachyris nigriceps Blyth, 1844
Synonimy
	Sphenocichla Godwin-Austen & Walden, 1875;
	Sphenocichla Godwin-Austen & Walden, 1875;
Gatunki
	13 gatunków – zobacz opis w tekście
	13 gatunków – zobacz opis w tekście

Stachyris – rodzaj ptaków z rodziny tymaliowatych (Timaliidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w orientalnej Azji^[4].

Morfologia

Długość ciała 12–18,5 cm; masa ciała 10–43 g^[5]^[6].

Systematyka

Etymologia

Stachyris: gr. στραχυ strakhu „szorstki, zniekształcony” < τραχυς trakhus „szorstki, zniekształcać,”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”^[7].
Sphenocichla: σφην sphēn, σφηνος sphēnos „klin”; κιχλη kikhlē „drozd”^[8]. Gatunek typowy: Sphenocichla roberti Godwin-Austen & Walden, 1875.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Stachyris grammiceps (Temminck, 1828) – cierniodziób białobrzuchy
Stachyris nigricollis (Temminck, 1836) – cierniodziób czarnogardły
Stachyris maculata (Temminck, 1836) – cierniodziób rdzaworzytny
Stachyris nigriceps Blyth, 1844 – cierniodziób płowy
Stachyris poliocephala (Temminck, 1836) – cierniodziób sędziwy
Stachyris herberti (E.C.S. Baker, 1920) – cierniodziób okopcony
Stachyris nonggangensis Zhou Fang & Jiang Ai-wu, 2008 – cierniodziób chiński
Stachyris humei (Mandelli, 1873) – cierniodziób czarnolicy
Stachyris roberti (Godwin-Austen & Walden, 1875) – cierniodziób brązowolicy
Stachyris strialata (S. Müller, 1836) – cierniodziób plamkoszyi
Stachyris oglei (Godwin-Austen, 1877) – cierniodziób maskowy
Stachyris leucotis (Strickland, 1848) – cierniodziób szarolicy
Stachyris thoracica (Temminck, 1821) – cierniodziób białowstęgi

Przypisy

↑ Stachyris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ B.H. Hodgson. Stachyris. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 13, s. 378–379, 1844. (ang.).
↑ H.H. Godwin-Austen & A. Haye. Descriptions of some supposed new Species of Birds. „Ibis”. Third Series. 5, s. 250, 1875. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v15.1). [dostęp 2025-04-11]. (ang.).
↑ N. Collar & C. Robson: Family Timaliidae (Babblers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 12: Picathartes to Tits and Chickadees. Barcelona: Lynx Edicions, 2007, s. 158–162, 173. ISBN 84-96553-42-6. (ang.).
↑ J. Fjeldså: Species Accounts of New Species. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. Specjalna: New Species and Global Index. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 221. ISBN 978-84-96553-88-0. (ang.).
↑ Stachyris, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-16] (ang.).
↑ Sphenocichla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-16] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Timaliidae Vigors & Horsfield, 1827 – tymaliowate – Scimitar babblers and allies (wersja: 2024-10-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-11].

[itis-1] Stachyris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Hodgson-2] B.H. Hodgson. Stachyris. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 13, s. 378–379, 1844. (ang.).

[Godwin-Austen&Walden-3] H.H. Godwin-Austen & A. Haye. Descriptions of some supposed new Species of Birds. „Ibis”. Third Series. 5, s. 250, 1875. (ang.).

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v15.1). [dostęp 2025-04-11]. (ang.).

[hbw12-5] N. Collar & C. Robson: Family Timaliidae (Babblers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 12: Picathartes to Tits and Chickadees. Barcelona: Lynx Edicions, 2007, s. 158–162, 173. ISBN 84-96553-42-6. (ang.).

[hbwspecial-6] J. Fjeldså: Species Accounts of New Species. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. Specjalna: New Species and Global Index. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 221. ISBN 978-84-96553-88-0. (ang.).

[7] Stachyris, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-16] (ang.).

[8] Sphenocichla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-16] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-9] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Timaliidae Vigors & Horsfield, 1827 – tymaliowate – Scimitar babblers and allies (wersja: 2024-10-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-11].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]