Stanisław Balicki (polonista)

Stanisław Witold Balicki
Data i miejsce urodzenia

29 czerwca 1909[1]
Kraków[1]

Data i miejsce śmierci

27 listopada 1978
Warszawa

Zawód, zajęcie

polonista, dyrektor, kierownik literacki teatru

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej

Stanisław Witold Balicki (ur. 29 czerwca 1909[1] w Krakowie[1], zm. 27 listopada 1978 w Warszawie)[2] – krytyk teatralny[1], publicysta[1], polonista, dyrektor, kierownik literacki teatru.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Antoniego Euzebiusza, nauczyciela, publicysty, i Zofii z Mniszków. Był bratem Juliusza Balickiego (1911–1941), aktora, reżysera, scenografa. Ukończył gimnazjum w Krakowie, a w 1932 studia polonistyczne w Poznaniu. Studiował też na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagielońskiego w Krakowie[a][1]. Zadebiutował w 1928 roku na łamach prasy jako krytyk literacki oraz teatralny[1], a w latach 1928–1932 pracował jako dziennikarz, pełniąc m.in. funkcję recenzenta teatralnego w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym” i „Tempie Dnia”[3]. W roku 1932 wydał książkę zatytułowaną Misterium na Rynku krakowskim[1]. Podczas okupacji niemieckiej zajmował się tajnym nauczaniem[3], po jej zakończeniu do 1950 był redaktorem naczelnym krakowskiego „Dziennika Polskiego”[1][4], w 1951 (wraz z Janem A. Szczepańskim) redaktorem naczelnym „Teatru”, w latach 1952–1955[1] dyrektorem Państwowego Instytutu Wydawniczego[5]. W sezonie 1949/50 sprawował (wraz z Zygmuntem Leśnodorskim) kierownictwo literackie Miejskich Teatrów Dramatycznych w Krakowie, w latach 1954–1956 był dyrektorem Centralnego Zarządu Teatrów, w latach 1957–1964[1] dyrektorem Teatru Polskiego w Warszawie[1][6][7], w latach 1965–1970[1] sekretarzem generalnym Ministerstwa Kultury i Sztuki. Wchodził w skład redakcji „Miesięcznika Literackiego”[3][1].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B37-4-1)[8].

Publikacje

Pod jego redakcją ukazała się antologia Teatr radziecki (antologia, 1967)[3], opracował też Antologię dramatu polskiego (t. 1–2, Warszawa 1981), XX lat Polski Ludowej (praca zbiorowa 1964)[1], Kongres Kultury Polskiej 1966 (materiały i sprawozdania; 1967)[1],

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Jedna z ulic Krakowa została nazwana imieniem Stanisława Balickiego[14].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Bartelski 1977 ↓, s. 15.
  2. ↑ Balicki Stanisław Witold, [w:] Anna Hejman i inni red., Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik biobibliograficzny. T. 1: A-B, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994, s. 83, ISBN 978-83-02-05444-0 [dostęp 2025-01-28].
  3. 1 2 3 4 Stanisław Balicki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-01-05].
  4. ↑ Czesław Miłosz, Janina Miłoszowa: Listy niepublikowane. Listy do Zofii i Tadeusza Brezów, Kazimierza Wierzyńskiego i Antoniego Słonimskiego. Oprac. Alina Kowalczykowa, Teksty Drugie 2006, 5, s. 186.
  5. ↑ O nas – Państwowy Instytut Wydawniczy. [dostęp 2019-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-04)].
  6. ↑ Historia Teatru – Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. [dostęp 2019-08-22].
  7. ↑ Stanisław Balicki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2019-08-10].
  8. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
  9. ↑ Dekoracja wysokimi odznaczeniami działaczy państwowych, "Trybuna Ludu", nr 201, 22 lipca 1969, s. 8.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  11. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  12. ↑ Złote Odznaki TPPR dla kierownictwa Ministertwa Kultury i Sztuki, "Trybuna Ludu", nr 305, 3 listopada 1967, s. 4.
  13. ↑ Wręczenie odznak "Zasłużony dla Teatru Polskiego, "Trybuna Ludu", nr 11, 14 stycznia 1977, s. 8.
  14. ↑ ulica Stanisława Balickiego - Magiczny Kraków [online], www.krakow.pl [dostęp 2024-01-05].

Uwagi

  1. ↑ Uniwersytet Jagielloński nie posiada jednostki o nazwie „Wydział Humanistyczny”. Jednakże w jego strukturze funkcjonuje kilka wydziałów i jednostek prowadzących działalność naukową oraz dydaktyczną w zakresie nauk humanistycznych. Do najważniejszych należą: Wydział Polonistyki, Wydział Filologiczny, Wydział Filozoficzny oraz Wydział Historyczny.

Bibliografia

  • Lesław Marian Bartelski: Polscy pisarze współcześni. Informator 1944-1974. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1977. (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.