Stanisław Brejdygant

Stanisław Brejdygant
Ilustracja
Stanisław Brejdygant (2014)
Data i miejsce urodzenia

2 października 1936
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, pisarz, dramaturg

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Stanisław Ignacy Brejdygant (ur. 2 października 1936 w Warszawie) – polski aktor, reżyser, scenarzysta, pisarz i dramaturg.

Życiorys

Rodzina i edukacja

Jest synem Ignacego Brejdyganta[1] i jego żony Janiny z domu Paprockiej[2]. Matka pracowała w Towarzystwie Opieki nad Niemowlętami w Wołominie oraz Towarzystwie Przyjaciół Dzieci w Warszawie, ojciec był lekarzem i służył jako oficer podczas wojny[3]. Miał starszą o osiem lat siostrę Barbarę[4], która była strzelcem w Szarych Szeregach[2].

Służył jako ministrant w kościele Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie, był także prezesem koła ministrantów[5]. Należał także do 67. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej[6]. Od czasów szkolnych interesuje się literaturą, należał do Koła Młodych przy Związku Literatów Polskich[7]. W okresie szkolnym dorabiał jako przewodnik turystyczny po Warszawie i recenzent filmów w redakcji „Sztandaru Młodych”[8].

Absolwent VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława IV w Warszawie, polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim (praca dyplomowa: „Rozprawa Wyspiańskiego o Hamlecie w kontekście Wielkiej Reformy”), Wydziału Aktorskiego Warszawskiej Szkoły Teatralnej i reżyserii w łódzkiej filmówce[9].

Kariera zawodowa

Jako aktor teatralny zadebiutował w 1954[10]. Przez kilka miesięcy występował w Studenckim Teatrze Satyryków[11]. Występował także na scenach teatrów warszawskich: Narodowego, Powszechnego, Nowego i Dramatycznego a także Teatru Bałtyckiego w Koszalinie, Teatru Polskiego w Poznaniu i Teatru Nowego w Łodzi. Jako reżyser pracował w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu i Teatrze Nowym w Warszawie. Ma w dorobku m.in. role szekspirowskie i w adaptacjach Dostojewskiego. Jako reżyser wystawił m.in. Wiecznego małżonka i Idiotę Dostojewskiego oraz pięć oper (m.in. Damę Pikową Piotra Czajkowskiego)[12].

Wystąpił w kilku filmach, słuchowiskach radiowych i widowiskach plenerowych. Dużą popularność zdobył jako dubbingujący tytułową postać w brytyjskim serialu Ja, Klaudiusz.

Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, był członkiem Zarządu Głównego ZASP-u[13], ZAiKS-u, PEN Clubu, ITI oraz Rady Pisarzy Trzech Mórz.

Życie prywatne

Czterokrotnie żonaty. Pierwszą żoną aktora była malarka i scenografka Zofia Wierchowicz. Z małżeństwa ze śpiewaczką Nelą Obarską ma syna Igora (ur. 1971). Ma także syna Krzysztofa (ur. 1984) z pozamałżeńskiej relacji[14]. Następnie ożenił się z historyczką sztuki Barbarą Janicką. W 2015 poślubił Ritę Kożewnikową[15].

Role teatralne

Filmografia

Rok Tytuł Rola Uwagi
1969 Księżyc Lejtnant Oleg Antonowicz Kniaźnin także reżyseria i scenariusz
1972 Wyspy szczęśliwe reżyseria
1974 Opowieść w czerwieni scenariusz
1977 Zakręt „cowboy” w filmie oglądanym przez Stefana także reżyseria i scenariusz
1982 Wilczyca Hrabia Ludwik, właściciel Rosłowic
1992 Dotknięcie ręki wydawca Maier
1993 Komedia małżeńska Pierre Duchamp
Lista Schindlera strażnik w fabryce Schindlera
1994 Legenda Tatr archanioł
1995 Akwarium dyplomata brytyjski
Spellbinder Summoner
1998 Biały kruk Mayor Rotschild
Siedlisko ksiądz proboszcz
2001 Marszałek Piłsudski Alfred Wysocki
20012009 Klan Janusz Zamojdowski
2006 Mrok proboszcz Kozak
2008 Wiosna 1941 doktor Pankiewicz
2012 Prawo Agaty profesor Bartka odc. 7
Paradoks biskup odc. 4
2013 Drogówka „papież”
2015 Historia Roja lekarz
20152019 Dziewczyny ze Lwowa profesor Witold Rotworoski
2018 Kler ksiądz Teodor
2021 Układ ojciec Wareckiego
2023 Sortownia Marian Markowski, sąsiad Jacka
Kajtek czarodziej starszy pan
2025 M jak miłość Kosowski, ojciec Judyty odc. 1870
Dom dobry ksiądz emeryt
Stanisław Brejdygant (1980)

Polski dubbing

Reżyser dubbingu

Dramaty

  • Kolonia Wyzwolenia
  • Golgota
  • Wyzwolony
  • Próba
  • Endline
  • Godzina z Führerem
  • Stacja XII
  • Mniejszy brat
  • Wyspa Wielkanocna

Powieści i opowiadania

  • Testament. Wydawnictwo Pax, Warszawa 1967.
  • Być Bogiem: opowiadania. Czytelnik, Warszawa 1981.
  • Stypa. Wydawnictwo Gamma, Warszawa 1991.
  • Powiedz im. Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa 1993.
  • Maligna. Dom Wydawniczy Szczepan Szymański, Warszawa 1995.
  • Świt o zmierzchu. Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa 2009.
  • Wyzwolony i inne dramaty. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013.
  • Zło: scenariusze: trzy filmy – oto ich zapis. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2019.
  • Zwierzenia. Wydawnictwo WAB, Warszawa 2023.
  • Pokoje. Od urodzenia do wieku klęski, Świat Książki, Warszawa 2023.

Wybrane scenariusze

  • Weekend
  • Sumienie
  • Oczyszczenie
  • Powieźli trumnę

Odznaczenia

Przypisy

  1. Brejdygant 2023 ↓, s. 28.
  2. 1 2 Powstańcze Biogramy - Barbara Brejdygant [online], 1944.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  3. Brejdygant 2023 ↓, s. 13, 80–81, 91–92.
  4. Brejdygant 2023 ↓, s. 13–14.
  5. Brejdygant 2023 ↓, s. 70, 79.
  6. Brejdygant 2023 ↓, s. 76.
  7. Brejdygant 2023 ↓, s. 90, 111.
  8. Brejdygant 2023 ↓, s. 124–125, 172.
  9. Brejdygant 2023 ↓, s. 109, 111, 123, 126, 137, 170, 211.
  10. Brejdygant 2023 ↓, s. 168–170.
  11. Brejdygant 2023 ↓, s. 170.
  12. Brejdygant 2023 ↓, s. 191.
  13. Brejdygant 2023 ↓, s. 131, 190.
  14. styl-gwiazd-populada.pl [online], styl-gwiazd-populada.pl [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-23] (ang.).
  15. Stanisław Brejdygant: Związek z Ritą, to spełnienie marzenia o doskonałym partnerstwie - Świat według Tessy [online], swiat-tessy.com [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  16. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2020-05-27].
  17. Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-03-19].

Bibliografia

  • Stanisław Brejdygant: Pokoje. Od urodzenia do wieku klęski. Wydawnictwo „Świat Książki”, 2023. ISBN 978-83-8289-175-1.

Linki zewnętrzne