Stanisław Drożdż

Stanisław Drożdż
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

12 września 1954

Profesor nauk fizycznych
Specjalność: fizyka teoretyczna
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1982 – fizyka
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1988
Instytut Fizyki Jądrowej PAN

Profesura

1994

Praca naukowa
Instytut

Instytut Fizyki Jądrowej PAN

Uczelnia

Politechnika Krakowska

Okres zatrudn.

od 2011

Uczelnia

Uniwersytet Rzeszowski

Okres zatrudn.

2002-2011

Stanisław Drożdż (ur. 12 września 1954[1]) – polski fizyk teoretyk, profesor nauk fizycznych, inicjator interdyscyplinarnych badań nad układami złożonymi[1], twórca i kierownik Zakładu Teorii Systemów Złożonych Instytutu Fizyki Jądrowej PAN[2], wykładowca akademicki Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki[3].

Życiorys

Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Janka Bytnara w Kolbuszowej, w którym zdał maturę w 1973[1][4]. Następnie podjął studia w zakresie fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył w 1978 r. Na tej samej uczelni uzyskał stopień doktora fizyki w 1982 r. Od ukończenia studiów związany jest zawodowo z Instytutem Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, gdzie w 1988 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1994 r. otrzymał tytuł profesora[5].

W początkowym okresie swojej działalności naukowej, zajmując się teoretyczną fizyką jądrową, uzyskał kompletne rozwiązanie kwantowego wielociałowego problemu jądrowego. Pozwoliło to m.in. poprawnie zinterpretować wyniki wielu eksperymentów, które stawiały pytanie o rolę kwarkowych stopni swobody w dynamice jądra atomowego[6].

W połowie lat 90. zainicjował badania sygnałów elektromagnetycznych pochodzących z ludzkiego mózgu metodami dynamiki nieliniowej, natury fluktuacji i korelacji na rynkach finansowych świata, a także złożoności języka naturalnego. W każdym z tych tematów publikował we wiodących periodykach naukowych na świecie[7] oraz wypromował doktorów. Duże medialne zainteresowanie w świecie wywołało odkrycie dokonane z naukowymi wychowankami i współpracownikami z Krakowa, że teksty literackie należące do stylu zwanego strumieniem świadomości mają organizację multifraktalną[8][9][10][11][12][13][14]. Wyniki te trafiły też do podręcznika dla studentów wydanego przez wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge[15]. Przyczynił się do rozwoju metodologii fraktali i multifraktali w ilościowym opisie dynamiki szeregów czasowych oraz struktur dwuwymiarowych[7].

Prowadził wykłady i seminaria w wielu naukowych instytucjach świata, w tym w latach 1993–1994 jako profesor wizytujący na Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign w USA oraz w latach 2001–2002 na Uniwersytecie w Bonn w Niemczech[1]. Stworzył szkołę badań interdyscyplinarnych w oparciu o metodologię nauk ścisłych. W uznaniu tego faktu w roku 2024 otrzymał od Polskiego Towarzystwa Fizycznego nagrodę główną im. Wojciecha Rubinowicza za rozwój i zastosowanie metodologii fizyki do interdyscyplinarnych badań nad układami złożonymi[16].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Who is Who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków. Wyd. II. Zug, Szwajcaria: Hübners blaues Who is Who, 2003, s. 789. ISBN 3-7290-0040-3.
  2. Zakład Teorii Systemów Złożonych. Instytut Fizyki Jądrowej PAN. [dostęp 2025-02-13].
  3. Nauczyciele akademiccy. Wydział Informatyki i Telekomunikacji PK. [dostęp 2025-02-13].
  4. Krystyna Zembrowska. Jubileusz kolbuszowskiego Liceum Ogólnokształcącego. „Ziemia Kolbuszowska”. 2012 (6). s. 2–3. [dostęp 2025-02-17].
  5. Stanisław Drożdż, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2025-02-13].
  6. S. Drożdż i inni, The nuclear response within extended RPA theories, „Physics Reports”, 197 (1), 1990, s. 1–65, DOI: 10.1016/0370-1573(90)90084-F [dostęp 2025-02-06] (ang.).
  7. 1 2 Stanisław Drożdż. Google Scholar. [dostęp 2025-02-12].
  8. Milena Rachid Chehab: Książki są jak kalafior. Polscy fizycy jądrowi odkryli, że arcydzieła literatury mają budowę fraktalną. Gazeta Wyborcza, 9 lutego 2016.
  9. Alison Flood: Scientists find evidence of mathematical structures in classic books. The Guardian, 27 stycznia 2016. (ang.).
  10. Martina Läubli: Was Literatur mit Blumenkohl zu tun hat. Neue Zürcher Zeitung, 17 czerwca 2016. (niem.).
  11. Norbert Lossau: Geheimnisvolle Muster im Alten Testament entdeckt. Die Welt, 26 stycznia 2016. (niem.).
  12. Peter Lynch: Fractal fiction: measuring the sentences in Joyce’s ‘Finnegans Wake’. The Irish Times, 15 czerwca 2016. (ang.).
  13. Obras maestras de la literatura universal siguen un patrón matemático. RTVE.es, 26 stycznia 2016. (hiszp.).
  14. S. Drożdż i inni, Quantifying origin and character of long-range correlations in narrative texts, „Information Sciences”, 331, 2016, s. 32–44, DOI: 10.1016/j.ins.2015.10.023 [dostęp 2025-02-06] (ang.).
  15. Jill Pavich: Cambridge International AS Level English General Paper Coursebook. Cambridge, Anglia: Cambridge University Press, 2018, s. 265–267. ISBN 978-1-316-50070-5.
  16. Nagrody naukowe PTF za 2024 r.. ptf.net.pl. [dostęp 2025-02-06]. (pol.).