Stanisław Feliks Szembek
![]() Stanisław Feliks Szembek, c. 1884 | |
![]() Szembek | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Felicja Niemojowska |
| Żona |
Augusta Czarna-Zawisza |
| Dzieci | |
| Rodzeństwo |
Maria Eleonora; Aleksander Szembek (1842–1919), Piotr, Józef Szembek (1847–1905) |
_-_Czerkies_(Monachium_1871%252C_olej%252C_p%C5%82%C3%B3tno).jpg)
.
Stanisław Feliks Szembek (ur. 5 sierpnia 1849 w Siemianicach, zm. 15 listopada 1891 w Wysocku) – hrabia herbu Szembek, malarz polski.
Życiorys
Urodził się jako syn Aleksandra i jego drugiej żony, Felicji z Niemojowskich. Był wnukiem generała Piotra Szembeka.
W roku 1863 zamierzał przyłączyć się do powstańców w obozie genenerała Edmunda Taczanowskiego, lecz nie został przyjęty ze względu na młody wiek. W roku 1864 rozpoczął naukę w gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu.
Studiował od 15 listopada 1868 na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium w klasie malarstwa antycznego pod kierunkiem Alexandra Strähubera, a w latach 1869–1870 Wilhelma von Dieza. Przyłączył się do monachijskiej kolonii polskich malarzy, m.in. do Józefa Brandta i Ludomira Benedyktowicza. Zaprzyjaźnił się także z Adamem Chmielowskim. Od roku 1871 był członkiem zwyczajnym monachijskiego Kunstvereinu.
Po powrocie z Monachium nabył majątek Bonarka pod Krakowem, w którym zamieszkał. Nawiązał kontakty z krakowskim środowiskiem malarskim, zwłaszcza z Tadeuszem Ajdukiewiczem i Witoldem Pruszkowskim. Uczestniczył w wystawach krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych oraz warszawskiej Zachęty.
Latem 1878 w Sopocie poznał Augustę Zawiszankę Czarną, którą poślubił 28 lipca 1879. Po sprzedaniu majątku Bonarka odkupił od ojca majątki Wysocko Wielkie i Sadowie w powiecie ostrowskim i zamieszkał w Wysocku, gdzie przebudował pałac, dobudowując pracownię malarską.
Zapadłszy na gruźlicę, wyjechał wiosną 1882 na kurację do Bellagio, a następnie do Bad Reichenhall. W latach 1883 i 1885 odwiedził powtórnie Włochy. Wskutek gruźlicy stracił głos oraz został zmuszony do używania wózka. Zmarł w Wysocku w wieku 42 lat i został pochowany 1 czerwca 1891 w krypcie miejscowego kościoła.
Wystawy
We wrześniu 1891 staraniem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych odbyła się w Sukiennicach wystawa pośmiertna artysty, na której zgromadzono 149 obrazów i szkiców olejnych.
Na wystawie monograficznej "Stanisław Szembek 1849 - 1891. Malarstwo i rysunek" w roku 1976 w Muzeum Zamkowym w Malborku zgromadzono 41 z około pięćdziesięciu zachowanych prac olejnych artysty oraz 76 rysunków. Kuratorem wystawy był kustosz Antoni Romuald Chodyński[2].
Przypisy
- ↑ Obraz namalowany w Monachium 1871, olej, płótno; obecnie w Muzeum Lubuskim im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim (depozyt Marcina Szembeka)
- ↑ Muzeum Zamkowe w Malborku, Stanisław Szembek 1849-1891. Malarstwo i rysunek, katalog wystawy, Malbork 1976.
Bibliografia
- Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994
- A. R. Chodyński, Zapomniana twórczość Stanisława Szembeka, w: „Biuletyn Historii Sztuki” R. 39: 1977 nr 1;
- Marek Minakowski: Stanisław Feliks hr. Szembek ze Słupowa h. wł., www.sejm-wielki.pl
- Joanna Daranowska-Łukaszewska: Szembek Stanisław Feliks (1849–1891). Polski Słownik Biograficzny t. XLVIII/2012–2013
- Księga immatrykulacyjna Akademii Monachijskiej

